Τα αρχικά σκίτσα του Star Wars (όταν ο Luke Skywalker ήταν κορίτσι)

A long time ago in a galaxy far far away... [Πριν από πολύ καιρό σε έναν γαλαξία πολύ μακριά...].

Με αυτή τη, διάσημη πλέον, φράση, γραμμένη με μπλε χαρακτήρες, αποφάσισε ο George Lukas to 1977 να μας εισάξει στον διαστημικό κόσμο του Star Wars ("Ο Πόλεμος των Άστρων"). 

Από τότε κυκλοφόρησαν άλλες 7 ταινίες Star Wars (σύνολο 8), αλλά και βιντεοπαιχνίδια, τηλεοπτικές σειρές, κόμιξ, γραφικές νουβέλες, καθώς και εκατομμύρια παιχνίδια και αξεσουάρ τα οποία έγιναν δημοφιλή, με φανατικούς οπαδούς σε όλο τον κόσμο.

Τους πρώτους χαρακτήρες του Star Wars αποτύπωσε το 1975 σε χαρτί, ο γραφίστας Ralph Angus McQuarrie (εργάστηκε και στις παραγωγές: Star Trek, Battlestar Galactica, E.T. ο Εξωγήινος, κ.α.). 
Τα αρχικά σχέδια του McQuarrie βοήθησαν τον George Lukas να παρουσιάσει τη δουλειά του και να λάβει χρηματοδότηση για την πρώτη ταινία από την 20th Century Fox. Στη συνέχεια βέβαια και μέχρι να γυριστεί η πρώτη ταινία, έγιναν κάποιες αλλαγές στα σχέδια και στους χαρακτήρες. Μια βασική διαφορά ήταν αυτή που αφορούσε τον χαρακτήρα του πρωταγωνιστή Luke Skywalker ο οποίος αρχικά ήταν σχεδιασμένος έτσι ώστε να είναι κορίτσι! Κάποιες άλλες διαφορές ήταν ότι οι Stormtroopers (στρατιώτες της Γαλαξιακής Αυτοκρατορίας) είχαν όλοι τους φωτόσπαθα και ο Han Solo φορούσε κάπα.

30 ιστορίες και χίλιες εικόνες μέσα σε ένα βιβλίο του Φίλιππου Φιλίππου

Ο νεοεμφανιζόμενος στο εκδοτικό προσκήνιο συγγραφέας Φίλιππος Φιλίππου, στο πρώτο του βιβλίο, μας καταθέτει 30 διηγήματα – ιστορίες εμπνευσμένες από την επαγγελματική του ιδιότητα (νοσηλευτής ψυχικής υγείας) και εμπλουτισμένες από τη δημιουργική του φαντασία.

Οι ήρωές του, άνθρωποι της διπλανής πόρτας με πάθη, ασθενείς, εξαρτήσεις, προβλήματα… Κάποιοι παλεύουν με αυτά και καταφέρνουν να ανταπεξέλθουν και να βγουν νικητές της ζωής ενώ κάποιοι άλλοι δεν τα καταφέρνουν, υποκύπτουν και πολλές φορές χάνουν και την ίδια τους τη ζωή.

Μέσα από το βιβλίο του Φιλίππου ο αναγνώστης ρίχνει μια κλεφτή ματιά στις ψυχιατρικές πτέρυγες και στα κέντρα αποκατάστασης. Οι ιστορίες περιγράφουν τον μικρόκοσμό τους, έναν κόσμο στον οποίο επικρατούν οι εξαρτήσεις, τα ναρκωτικά,  το αλκοόλ, η κατάθλιψη, η σχιζοφρένεια, αλλά και κοινωνικά προβλήματα όπως η ενδοοικογενειακή βία, η ανεργία, τα οικονομικά προβλήματα κ.α. Όλα αυτά διανθισμένα με παράξενες αλλά και όμορφες κάποιες φορές συμπτώσεις, συμπληρώνουν το παζλ του βιβλίου «30 ιστορίες χίλιες εικόνες».

Βιντεοπαρουσίαση του βιβλίου «Το τέλος της Χιονάτης» για τις τις «Όψεις του Φανταστικού, 2017 – Αθήνα»

(Απομαγνητοφώνηση του βίντεο που ετοιμάστηκε για το φεστιβάλ "Όψεις του Φανταστικού, 2017 - Αθήνα")

Αγαπητές φίλες και φίλοι του φεστιβάλ Όψεις του Φανταστικού σας στέλνω τους χαιρετισμούς μου από τη Λευκωσία.

Είμαι ο Ανδρέας Καπανδρέου και θα σας μιλήσω για το τελευταίο μου βιβλίο με τίτλο «Το τέλος της Χιονάτης».

Πρόκειται για μια ποιητική συλλογή η οποία αποτελείται από 59 ποιήματα χωρισμένα σε 5 βασικές θεματικές κατηγορίες: Ιστορικά, Πολιτικά, Κοινωνικά, Ερωτικά, Διάφορα.

Τα περισσότερα από τα ποιήματα μου είναι γραμμένα σε ελεύθερο στίχο ενώ σε κάποια άλλα έχει επιχειρηθεί η ομοιοκαταληξία.

Το τέλος της Χιονάτης, εκτός από τον τίτλο του βιβλίου είναι και ο τίτλος του τελευταίου ποιήματος. Επιλέγηκε αυτός σαν τίτλος ολόκληρης της συλλογής αφού το ποίημα περιγράφει το άδοξο τέλος ενός παραμυθιού.

Ολόκληρη η ποιητική συλλογή προτείνει την απομυθοποίηση της ιστορίας, της πολιτικής, της κοινωνίας στην οποία ζούμε, αλλά και του έρωτα. Γκρεμίζει μύθους αλλά κτίζει και καινούριους, αφού τελικά δεν μπορούμε να ζήσουμε χωρίς αυτούς…

Αγών ΕΟΚΑ και ανταρτοπόλεμος: η πολιτικοστρατιωτική μελέτη του Γεώργιου Γρίβα Διγενή

(Πελασγός, 2013)

Πρόκειται για την ''Πολιτικοστρατιωτική Μελέτη'' του αρχηγού της ΕΟΚΑ Γεώργιου Γρίβα Διγενή, η οποία εκδόθηκε για πρώτη φορά το 1962. Το κείμενο γράφηκε από τον Γρίβα λίγα χρόνια μετά από τη δράση της αντάρτικης οργάνωσης ΕΟΚΑ (1955-1959), αλλά δεν αποτελεί μία εξιστόρηση των γεγονότων. [Για αναλυτική εξιστόρηση των γεγονότων που διαδραματίστηκαν κατά τη διάρκεια του αγώνα της ΕΟΚΑ, βλέπε τα βιβλία «Χρονικόν αγώνος ΕΟΚΑ 1955-1959» και «Απομνημονεύματα αγώνος Ε.Ο.Κ.Α. 1955-1959» του ίδιου συγγραφέα].

Το βιβλίο αυτό είναι ένα πολεμικό εγχειρίδιο για το πώς θα πρέπει να δρα μία οργάνωση που διεξάγει εθνικοαπελευθερωτικό αγώνα.

Ο Γεώργιος Γρίβας ασκεί κριτική στα λάθη που έγιναν και προτείνει βελτιώσεις. Ιδιαίτερα επιτυχής είναι η ανάλυση των μεθόδων μάχης και των όπλων που χρησιμοποιήθηκαν.

Παρότι δεν είναι κείμενο λογοτεχνικό, μέσα από το λιτό ύφος του συγγραφέα, ο αναγνώστης ζει μία από τις σύγχρονες εποποιίες του Ελληνισμού.

Το κείμενο της πολιτικοστρατιωτικής μελέτης του Γρίβα ανατυπώθηκε και εκδόθηκε σε βιβλίο το 2012 από τις εκδόσεις Λόγχη. Το βιβλίο εξαντλήθηκε και εκδόθηκε ξανά το 2013 από τις εκδόσεις Πελασγός.

Μεγάλο αφιέρωμα στην Κυπριακή Λογοτεχνία του Φανταστικού στο Φεστιβάλ «Όψεις του Φανταστικού, 2017 – Αθήνα»

Στις 16 Δεκ. 2017, στο «Αθηναίων Πολιτεία» θα πραγματοποιηθεί το ολοήμερο φεστιβάλ Φανταστικής Λογοτεχνίας «Όψεις του Φανταστικού, 2017 – Αθήνα». Το φεστιβάλ θα είναι ολοήμερο (από τις 12 το μεσημέρι μέχρι τα μεσάνυκτα) και κατά τη διάρκειά του θα παρουσιαστούν νέες και παλαιότερες εκδόσεις των Συμπαντικών Διαδρομών.

Ανάμεσα σε άλλες ενδιαφέρουσες παρουσιάσεις θα γίνει και ένα «Μεγάλο Αφιέρωμα στην Κυπριακή λογοτεχνία του Φανταστικού» η οποία θα περιλαμβάνει τα νεοεκδοθέντα βιβλία:

«Η γέννηση της Σκύλας» της Μαρίας Κούβαρου (παρουσίαση της ποιητικής συλλογής από τη συγγραφέα).
«30 Ιστορίες, Χίλιες εικόνες» του Φιλίππου Φιλίππου (αναφορά στο βιβλίο).
«33 ΜΚ και άλλα διηγήματα» του Μιχάλη Νικολάου (αναφορά στο βιβλίο).
«Η πανσιόν και άλλα διηγήματα» του Μιχάλη Νικολάου (αναφορά στο βιβλίο).
«Σκιές της νύχτας» του Φοίβου Κυπριανού (αναφορά στο βιβλίο).
«Το τέλος της Χιονάτης» του Ανδρέα Καπανδρέου (θα παρουσιαστεί βίντεο με παρουσίαση της ποιητικής συλλογής από τον ίδιο τον συγγραφέα).
«Στο ποτάμι του χρόνου: η πρώτη κυπριακή ανθολογίαλογοτεχνίας του φανταστικού» (Θα μιλήσουν για την ανθολογία η συγγραφέας Μαρία Κούβαρου και ο εκδότης Γιώργος Σωτήρχος).

Τα απομεινάρια μιας μέρας του Καζούο Ισιγκούρο

Ψυχογίος, 2017

Ο βρετανός συγγραφέας Καζούο Ισιγκούρο (Νόμπελ λογοτεχνίας 2007) εξέδωσε το μυθιστόρημα «Τα απομεινάρια μιας μέρας» (The remains of the day), το 1989 στη Μεγάλη Βρετανία.

Το βιβλίο μεταφράστηκε για πρώτη φορά στα ελληνικά το 1993 από τις εκδόσεις Καστανιώτη σε μετάφραση του Γιούρι Κοβαλένκο, ενώ επανεκδόθηκε το 2017 από τις εκδόσεις Ψυχογιός σε μετάφραση της Αργυρώς Μαντόγλου.

Πρόκειται για μια μελαγχολική ερωτική ιστορία – ύμνο στο επάγγελμα του Άγγλου Μπάτλερ, το οποίο ο συγγραφέας χρησιμοποιεί ως όχημα για να διεισδύσει στην πραγματεία του ανεκπλήρωτου έρωτα που δεν ευοδώθηκε ποτέ λόγω μιας αρρωστημένης ηθικής και ενός λανθάνοντος ιδεαλισμού.

Η ιστορία μας μεταφέρει στην Αγγλία, το καλοκαίρι του 1956 όπου ο ηλικιωμένος πλέον, μπατλερ Στίβεν, ταξιδεύει στην επαρχία φέρνοντας στο μυαλό του αναμνήσεις προηγούμενων δεκαετιών. Συγκεκριμένα θυμάται και ανασκοπεί τη ζωή που έζησε πλάι στον αριστοκράτη λόρδο Ντάρλινγκτον.

Παρουσίαση του βιβλίου της Δόξας Κωμοδρόμου «Κυριάκος Μάτσης: η φυσιογνωμία ενός στοχαστή που τάχθηκε στον αγώνα της ΕΟΚΑ» [το ρεπορτάζ από το Bookia.gr]

Στις 16 Νοεμβρίου 2017 πραγματοποιήθηκε στη Λευκωσία (σε αίθουσα του Πανεπιστημίου Κύπρου) η παρουσίαση του βιβλίου της Δόξας Κωμοδρόμου, «Κυριάκος Μάτσης: η φυσιογνωμία ενός στοχαστή που τάχθηκε στον αγώνα της ΕΟΚΑ» (Εκδόσεις "Αφή", 2017).

Το βιβλίο έρχεται να συμπληρώσει την ήδη υπάρχουσα βιβλιογραφία που υπάρχει για τη ζωή και τη θυσία του ήρωα της ΕΟΚΑ Κυριάκου Μάτση (1926-1958).

Στην έκδοση περιλαμβάνεται αθησαύριστο υλικό (κυρίως σχολιασμένες - αδημοσίευτες φωτογραφίες αλλά και μαρτυρίες από τη ζωή του Κυριάκου Μάτση) το οποίο παραχώρησε στη συγγραφέα ο αδερφός του ήρωα, Γιαννάκης Μάτσης. 

Η παρουσίαση πραγματοποιήθηκε σε συγκινησιακό κλίμα αφού παρόντες στην εκδήλωση ήταν ο αδερφός του ήρωα Γιαννάκης Μάτσης αλλά και άλλοι συναγωνιστές του. Στην αίθουσα βρισκόταν και ο Κώστας Χριστοδούλου ο συμπολεμιστής του Κυριάκου Μάτση που τον αντίκρισε για τελευταία φορά πριν εγκαταλείψει το κρησφύγετο στο οποίο έχασε τη ζωή του ο ήρωας. Εκεί βρισκόταν και η ίδια ελληνική σημαία η οποία στήθηκε πάνω στα ερείπιά του αναταραγμένου κρησφύγετου του  Κυριάκου Μάτση, το 1958.

Κυπριακές Σχολικές Βιβλιοθήκες: Ένταξή τους στο εκπαιδευτικό σύστημα

Στις 31 Οκτωβρίου 2017 πραγματοποιήθηκε στο Συνεδριακό Κέντρο στη Λευκωσία ημερίδα με τίτλο «Φιλαναγνωσία: Ανοίγοντας ένα Παράθυρο στον Κόσμο».

Την ημερίδα που διοργάνωσε το Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού της Κύπρου παρακολούθησαν 300 εκπαιδευτικοί Δημοτικής, Μέσης Γενικής και Μέσης Τεχνικής και Επαγγελματικής Εκπαίδευσης, καθώς και στελέχη του Υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού.

Θέμα της ήταν η ανάπτυξη της φιλαναγνωσίας στα σχολεία και η δημιουργία κοινοτήτων αναγνωστών. 

Η ημερίδα περιλάμβανε τρεις κύριες εισηγήσεις και επτά παράλληλες συνεδρίες/βιωματικά εργαστήρια που εστίασαν σε πρακτικές με τις οποίες οι εκπαιδευτικοί μπορούν να βοηθήσουν τα παιδιά να εισαχθούν στον κόσμο του βιβλίου και να δημιουργήσουν μια σταθερή σχέση με την ανάγνωση.

Σε δίωρη παράλληλη Συνεδρία / Εργαστήριο, στο πλαίσιο της ημερίδας, παρουσίασα εισήγηση με τίτλο «Κυπριακές Σχολικές Βιβλιοθήκες: Ένταξή τους στο εκπαιδευτικό σύστημα» η οποία περιλάμβανε τα ακόλουθα θέματα:

Σχολική βιβλιοθήκη (ορισμός), Ο ρόλος της σχολικής Βιβλιοθήκης, Οργάνωση βιβλιοθήκης, Λειτουργίες βιβλιοθήκης, Ένταξη της σχολικής βιβλιοθήκης στην εκπαιδευτική διαδικασία, Προσωπικό, Νέες τεχνολογίες, Ηλεκτρονικές πηγές πληροφόρησης, Σημερινή πραγματικότητα, Ιδανική βιβλιοθήκη, Σχολική βιβλιοθήκη και φιλαναγνωσία, Δράσεις. Ακολούθησε συμπλήρωση ερωτηματολογίων ατομικά και ανά ομάδες και έγινε συζήτηση.

Η Χρυσόθεμις Χατζηπαναγή για την ποιητική συλλογή "Το τέλος της Χιονάτης"

Ανδρέας Καπανδρέου  Το τέλος της Χιονάτης

Στο πλαίσιο των εκδηλώσεων «Όψεις του Φανταστικού 2017, Κύπρος» έγινε παρουσίαση του καινούργιου βιβλίου του Ανδρέα Καπανδρέου που έχει τίτλο «Το τέλος της Χιονάτης» (Συμπαντικές Διαδρομές, 2017).

Την παρουσίαση στη Λευκωσία που πραγματοποιήθηκε στις 29 Σεπτεμβρίου στον πολύ όμορφο και ζεστό χώρο της Λέσχης Βιβλίου «Υφαντουργείο» ανέλαβε να κάνει η συγγραφέας – φιλόλογος – κριτικός λογοτεχνίας Χρυσόθεμις Χατζηπαναγή:

Παρατίθεται αυτούσια η παρουσίαση της κα. Χατζηπαναγή:

Ο εκκεντρικός καλλιτέχνης - ποιητής Ουίλιαμ Μπλέικ (William Blake)

Ο Ουίλιαμ Μπλέικ (William Blake) έζησε στην Αγγλία μεταξύ των ετών 1757 και 1827 και σήμερα θεωρείται ένας από τους σημαντικότερους ποιητές και ζωγράφους σκιτσογράφους της γενιάς του (Ρομαντική Εποχή). Ήταν επίσης και χαράκτης, εικονογράφος και στοχαστής.

Θεωρείται μυστικιστής και οραματιστής (όπως ο ίδιος ομολογούσε, από παιδί βυθιζόταν σε εκστατικά οράματα). Χαρακτηρίζεται συχνά ως ο «Προφήτης» της Αγγλικής λογοτεχνίας και υπήρξε αναμφισβήτητα ένας από τους πλέον εκκεντρικούς αλλά και πολύπλευρους καλλιτέχνες.

Παρ’όλ’αυτά κατά τη διάρκεια της ζωής του, ο Μπλέικ όχι μόνο δεν αναγνωρίστηκε σαν σημαντικός συγγραφέας και καλλιτέχνης, αλλά χλευάστηκε και χαρακτηρίστηκε ως παράφρον.

Ενδεικτική είναι η κριτική που άσκησε η εφημερίδα The Examiner όταν ο Μπλέικ διοργάνωσε έκθεση προκειμένου να εκθέσει τους πίνακές του:

"...ο Ουίλιαμ Μπλέικ, ένας δυστυχής παράφρων, ακίνδυνος κατά τα άλλα και γι' αυτό έξω από το άσυλο, θα περνούσε εντελώς απαρατήρητος αν δεν διακήρυσσαν δημόσια τον θαυμασμό τους για αυτόν πολλοί διακεκριμένοι καθηγητές και ερασιτέχνες. Οι έπαινοι τους οποίους οι κύριοι αυτοί επεφύλαξαν πέρυσι στις εικονογραφήσεις του Τάφου (του Robert Blair) που φιλοτέχνησε ο δυστυχής, κατόρθωσαν να τον ωθήσουν να δημοσιοποιήσει την τρέλα του και έτσι να τον εκθέσουν και πάλι αν όχι στη χλεύη, στον οίκτο του κοινού."

Ο ίδιος ο Μπλέικ, υπερασπιζόμενος κάποτε το έργο του, απάντησε:

"Το Υψηλό παραμένει κατ' ανάγκη σκοτεινό για τους Αδύναμους ανθρώπους. Αυτό που μπορεί να είναι σαφές για έναν ηλίθιο δεν είναι άξιο της προσοχής μου."

Σκιές της νύχτας: ιστορίες τρόμου του Φοίβου Κυπριανού

Ο Κύπριος συγγραφέας Φοίβος Κυπριανού εξέδωσε το καλοκαίρι του 2017 την πρώτη προσωπική του συλλογή διηγημάτων με τίτλο «Σκιές της νύχτας».

Ο συγγραφέας μας δίνει καλά δείγματα γραφής προσπαθώντας, μερικές φορές με επιτυχία, να ξαφνιάσει τον αναγνώστη με το ανατρεπτικό τέλος που επιλέγει. 

Πιο τρομακτικό από τα διηγήματα του βιβλίου βρήκα «Το κτήνος» ενώ επίσης ξεχώρισα τα διηγήματα  «Γιοσόκο» και «Η καρέκλα».

Γενικά πρόκειται για ένα μικρό βιβλίο εννέα ιστοριών τρόμου, σε 106 σελίδες, που διαβάζεται γρήγορα και «ευχάριστα» από τους λάτρεις του είδους.

Οι ιστορίες:

Η Δέλτος: επιθεώρηση νεότερης ελληνικής ιστορίας και ιστορίας της νεοελληνικής λογοτεχνίας

Κυκλοφόρησε στην Κύπρο το πρώτο τεύχος (Ιουλ. – Δεκ. 2017) του  περιοδικού «Η Δέλτος».

Το περιοδικό που θα κυκλοφορεί δύο φορές τον χρόνο θα ασχολείται με θέματα που αφορούν τη νεότερη ελληνική ιστορία και λογοτεχνία.

Η Συντακτική Επιτροπή στο πρώτο Εκδοτικό Σημείωμα που δημοσιεύει, αναφέρει:

«Η έκδοση της Δέλτου είναι το αποτέλεσμα της συλλογικής προσπάθειας μιας ομάδας νέων επιστημόνων με στόχο τη συμβολή στην ανάπτυξη και προώθηση των ιστορικών σπουδών στην Κύπρο και τον ευρύτερο ελληνικό χώρο.
Βασικός σκοπός μας είναι η έρευνα και η επιστημονική προσέγγιση της νεότερης και σύγχρονης ιστορίας, καθώς και της ιστορίας της λογοτεχνίας και των επιστημών γενικότερα.
Παρόλο που τα τελευταία χρόνια οι ιστορικές σπουδές στα ελλαδικά και τα κυπριακά πανεπιστήμια έχουν διευρυνθεί με την εισαγωγή μεταπτυχιακών σπουδών και ερευνητικών προγραμμάτων, εντούτοις οι νέοι ιστορικοί αντιμετωπίζουν πρόβλημα στη δημοσίευση των εργασιών τους, επειδή τα ιστορικά επιστημονικά περιοδικά είναι ελάχιστα, χωρίς συχνά σταθερή περιοδικότητα στην έκδοσή τους.
Η Δέλτος φιλοδοξεί με τη σύμπραξη γνωστών και καταξιωμένων ιστορικών να καλύψει αυτό το κενό και να αποβεί, κατά κύριο λόγο, χώρος έκφρασης των νέων ιστορικών. 
Το πρώτο τεύχος είναι αφιερωμένο στον μεγάλο Κύπριο ποιητή Βασίλη Μιχαηλίδη, με αφορμή τη συμπλήρωση εκατό χρόνων από τον θάνατό του. Το Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού της Κύπρου έχει κηρύξει το 2017 έτος Βασίλη Μιχαηλίδη, χωρίς όμως αυτό να έχει απήχηση πέρα από τον κυπριακό χώρο. Φιλοδοξία μας είναι με το αφιέρωμα αυτό να κάνουμε τον Μιχαηλίδη ακόμα πιο γνωστό, πιο οικείο στην ευρύτερη ελληνική επιστημονική κοινότητα των ιστορικών και των φιλολόγων.
Το περιοδικό θα κυκλοφορεί δύο φορές τον χρόνο. Οι εργασίες που μας αποστέλλονται υποβάλλονται για κρίση σε τρεις πανεπιστημιακούς.»

Χαμένες πατρίδες: στη μνήμη του Γιάννη Καψή

Θεσσαλονίκη, Σχολή Βιβλιοθηκονομίας, μέσα της δεκαετίας του 90.

Μάθημα: Ελληνική Λογοτεχνία.

Ο καθηγητής μας προέτρεψε να πάρουμε ένα βιβλίο – όποιο θέλαμε για να το διαβάσουμε και να το παρουσιάσουμε.

Εγώ επέλεξα το βιβλίο του Γιάννη Καψή «Χαμένες πατρίδες : Από την απελευθέρωση στην καταστροφή της Σμύρνης» το οποία βρήκα και αγόρασα από ένα πάγκο στην οδό Αριστοτέλους.

Ξέρω! Το βιβλίο, αν και γραμμένο με πολλή γλαφυρότητα,  δεν είναι ακριβώς λογοτεχνικό αφού περιγράφει την ιστορία από την απελευθέρωση μέχρι τον οριστικό χαμό της Σμύρνης. Δεν ξέρω αν μπορείς να χαρακτηρίσεις το βιβλίο και ιστορικό (εξάλλου ο συγγραφέας του δεν ήταν ιστορικός αλλά ένας δημοσιογράφος με σπουδές νομικής).

Σοφία Ζαρκαλή, «Το μεγάλο ερώτημα» στην Κύπρο [το ρεπορτάζ στο Bookia.gr]

Στο πλαίσιο των εκδηλώσεων «Όψεις του Φανταστικού 2017, Κύπρος», η Σοφία Ζαρκαλή ταξίδεψε στη μεγαλόνησο για την παρουσίαση του τελευταίου βιβλίου της με τίτλο, «Το μεγάλο ερώτημα», (Συμπαντικές Διαδρομές, 2016). Οι παρουσιάσεις πραγματοποιήθηκαν σε 4 πόλεις της Κύπρου: πρώτα στη Λάρνακα (28/9), μετά στην πρωτεύουσα Λευκωσία (29/9), ακολούθως στη Λεμεσό (30/9) και τέλος στην Πάφο(η οποία τυγχάνει να είναι και πολιτιστική πρωτεύουσα της Ευρώπης για το 2017 (1/10).

Στις παρουσιάσεις η Σοφία Ζαρκαλή μίλησε η ίδια για το βιβλίο της παραθέτοντας όμως και μια επιστολή που έλαβε από αναγνώστρια της.

Περί Λογοτεχνικών Βραβείων: οι απόψεις 4 Κύπριων ποιητών

Τέσσερις βραβευμένοι Κύπριοι ποιητές, η Ζέλεια Γρηγορίου, ο Παναγιώτης Νικολαΐδης, ο Μιχάλης Παπαδόπουλος και ο Γιώργος Χριστοδουλίδης, ασκούν έντονη κριτική στον τρόπο λειτουργίας του θεσμού των κρατικών βραβείων λογοτεχνίας, από το Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού της Κύπρου.

Υποστηρίζουν ότι ο θεσμός, έτσι όπως λειτουργεί σήμερα, εξυπηρετεί προσωπικά παρά δημόσια και πνευματικά συμφέροντα και εμπεδώνει ηγεμονίες.

Πρόκειται για μια άποψη η οποία υποβόσκει εδώ και χρόνια ανάμεσα στον πνευματικό κόσμο της Κύπρου, χωρίς όμως να γίνεται κάτι ουσιαστικό για την αντιμετώπισή της. Στο παρελθόν και άλλοι βαρεμένοι συγγραφείς (π.χ. ο Άντης Ροδίτης) εξέφρασαν δημόσια παρόμοιες απόψεις ενώ κάποιοι άλλοι (π.χ. ο Νίκος Νικολάου – Χατζημιχαήλ) ζήτησαν αποκλεισμό των έργων τους από τη συγκεκριμένη διαδικασία.

Πρέπει εδώ να υπερτονιστεί η σημασία των απόψεων αυτών, ειδικά από άτομα που έχουν ευεργετηθεί από τον συγκεκριμένο θεσμό.

Οι τέσσερεις ποιητές (Γρηγορίου, Νικολαΐδης, Παπαδόπουλος και Χριστοδουλίδης) ζητούν με την παρέμβασή τους τον εκσυγχρονισμό του θεσμού και δηλώνουν ότι μέχρι να αποκατασταθεί η ορθή λειτουργία του δεν θα καταθέτουν τα βιβλία τους στον κατάλογο των υπό κρίση έργων. Καλούν τέλος και τους άλλους πνευματικούς δημιουργούς του τόπου να πράξουν το ίδιο, για να δημιουργηθεί μια γόνιμη συζήτηση που θα οδηγήσει στην έξοδο από το «λιμνάζον πνευματικό τούνελ».

Ποίημα του Βασίλη Μιχαηλίδη για τον Χριστόδουλο Σώζο

Ο Χριστόδουλος Σώζος (1872-1912) ήταν εν ενεργεία Δήμαρχος Λεμεσού, όταν στις 6 Δεκεμβρίου 1912, έχασε τη ζωή του από τουρκικό βόλι, πολεμώντας για την απελευθέρωση των Ιωαννίνων, στη Μάχη του Μπιζανίου.

Ο Σώζος είναι ο πρώτος (και ίσως ο μόνος) εν ενεργεία Δήμαρχος, στην ιστορία του ελληνισμού που πολέμησε εθελοντικά, σαν απλός στρατιώτης και έδωσε τη ζωή του για την πατρίδα.

Είναι χαρακτηριστικό το γεγονός που καταγράφεται όταν ο  Ελευθέριος Βενιζέλος πληροφορήθηκε ότι ο εν ενεργεία Δήμαρχος της Λεμεσού, έφτασε από την Κύπρο για να πολεμήσει στο Βαλκανικό πόλεμο του 1912, του έκανε πρόταση να τοποθετηθεί στο Επιτελείο στην Αθήνα. Ο Σώζος όμως αρνήθηκε την ευνοϊκή μεταχείριση και απαίτησε να σταλεί ως απλός στρατιώτης στην πρώτη γραμμή του μετώπου.

 Η πόλη των Ιωαννίνων σε ένδειξη ευγνωμοσύνης για τη θυσία του κατά την απελευθέρωση της, έδωσε το όνομα του σε δρόμο της πόλης ενώ έστησε και προτομή του στις όχθες της ιστορικής λίμνης της.

Εξάλλου, ο «εθνικός» ποιητής της Κύπρου Βασίλης Μιχαηλίδης, εμπνεόμενος από τη θυσία του ήρωα, του αφιέρωσε το πιο κάτω ποίημα στη κυπριακή διάλεκτο:

Η Κύπρος γενέτειρα του Ομήρου και άλλες έξι μικρές μελέτες του Ανδρέα Λαζάρου

Ο ιστοριοδίφης (εκπαιδευτικός στο επάγγελμα) Ανδρέας Λαζάρου εξέδωσε το 2008 το βιβλίο – προερχόμενο από την προσωπική του έρευνα – με τίτλο «Η Κύπρος γενέτειρα του Ομήρου και άλλες έξι μικρές μελέτες» (εκδόσεις Επιφανίου).

Το βιβλίο περιλαμβάνει τα ακόλουθα κεφάλαια – μελέτες: - Η Κύπρος, γενέτειρα του Ομήρου - Έλληνες, Αιγύπτιοι, Άραβες, Ασσύριοι (Αιθίοπες), Πέρσες, Φοίνικες, Κίλικες, Ιλλυριοί, Εβραίοι, Αρμένιοι - συγγενικοί λαοί - Περί Δωριέων και πλαστογράφων - Τα Ελληνικά Μαθηματικά - Αρχύτας ο Ταραντίνος - Υπατία, μία γυναίκα μαθηματικός και φιλόσοφος - Οι Κύπριοι στους αγώνες του 1821.

1. Η Κύπρος γενέτειρα του Ομήρου

Είναι γνωστό ότι δεν υπάρχουν επαρκή επιστημονικά στοιχεία που να τεκμηριώνουν με ακρίβεια τον τόπο γέννησης του Ομήρου ο οποίος έζησε μεταξύ 9^ου και 8^ου αιώνα π.Χ. Γι’ αυτό έχουμε αρκετές πόλεις να ερίζουν ως πατρίδες του μεγάλου ποιητή.

Σε αυτή την ενδιαφέρουσα μελέτη ο Λαζάρου παρουσιάζει στοιχεία με βάση τα οποία υποστηρίζει ότι ο μεγάλος Έλληνας ποιητής Όμηρος (9^ος – 8^ος αι. π.Χ.) γεννήθηκε στη Σαλαμίνα της Κύπρου. Σύμφωνα με τη θεωρία αυτή:

Στίχοι που κυοφόρησαν μια Σκύλα: "Η γέννηση της Σκύλας" μια ποιητική συλλογή της Μαρίας Κούβαρου

Η πρώτη ποιητική προσπάθεια της Μαρίας Κούβαρου κατάφερε κυριολεκτικά να γεννήσει μια Σκύλα αφού ο τίτλος της συλλογής ονομάζεται «Η γέννηση της Σκύλας».

Η συλλογή περιλαμβάνει 30 ερωτικά ποιήματα τα οποία μπορεί να χαρακτηριστούν και σπονδυλωτά αφού όλα τους αναβλύζουν πικρία, αδικία και προδοσία. Στίχοι που οδηγούν την πρωταγωνίστρια, μέσα από τη ματαίωση του έρωτα, να μεταμορφωθεί, από καλοπροαίρετη και καλόπιστη ερωμένη σε Σκύλα και «τέρας χωρίς συναισθήματα»!  

Η Σκύλα οχυρώνεται πίσω από το καινούργιο της προσωπείο θέλοντας να προστατευτεί από τους ανθρώπους που την προσεγγίζουν αφού οι ανθρώπινες σχέσεις έχουν μετεξελιχτεί, σύμφωνα με τη συγγραφέα σε εμπόλεμη ζώνη όπου ο "σωστότερος" και πιο ευαίσθητος χάνει.

Το Μανιφέστο της IFLA και της UNESCO για τις Σχολικές Βιβλιοθήκες

IFLA/UNESCO School Library Manifesto 1999

Ο μεγαλύτερος Διεθνής Οργανισμός που ασχολείται με τον πολιτισμό (UNESCO) καθώς και η Διεθνής Ομοσπονδία Βιβλιοθηκονομικών Ενώσεων (IFLA), αντιλαμβανόμενοι τον πολύ σημαντικό ρόλο που διαδραματίζουν οι Σχολικές Βιβλιοθήκες στην ανάπτυξη του πολιτισμού και της παιδείας εξέδωσαν ειδικό μανιφέστο.

Το μανιφέστο για τις Σχολικές Βιβλιοθήκες στάλθηκε σαν οδηγία από τους δύο διεθνής οργανισμούς, στις κυβερνήσεις όλου του κόσμου.

Φεστιβάλ Λογοτεχνίας «Όψεις του Φανταστικού, 2017 – Κύπρος» [το ρεπορτάζ των εκδηλώσεων στο Bookia.gr]

Πραγματοποιήθηκε και φέτος με μεγάλη επιτυχία στην Κύπρο το φεστιβάλ λογοτεχνίας «Όψεις του Φανταστικού, 2017».

Το φεστιβάλ που διοργανώνεται από τον εκδοτικό οίκο Συμπαντικές Διαδρομές, επισκέφτηκε, φέτος για πρώτη φορά (εκτός από τη Λευκωσία, τη Λεμεσό και τη Λάρνακα) και την Πάφο η οποία τυγχάνει να είναι πολιτιστική πρωτεύουσα της Ευρώπης για το 2017.

Κατά τη διάρκεια του φεστιβάλ παρουσιάστηκαν νέες και παλαιότερες εκδώσεις από Κύπριους και Ελλαδίτες συγγραφείς. Κάποια από τα βιβλία  παρουσιάστηκαν για πρώτη φορά ενώπιον του κοινού αφού μερικά από αυτά ταξίδεψαν στην Κύπρο κυριολεκτικά κατευθείαν από το τυπογραφείο.

"The promise" μια κινηματογραφική ταινία για τη γενοκτονία των Αρμενίων

Παρακολούθησα πρόσφατα, μετά από πρόσκληση της Κυπριακής Αρμένικης Κοινότητας, την πολύ ενδιαφέρουσα κινηματογραφική ταινία  του 2016 «The promise» (Η υπόσχεση).

Η ταινία μας μεταφέρει πίσω στην Τουρκία του 1915 και μέσα από μια ερωτική ιστορία, περιγράφει την γενοκτονία που διαπράχθηκε ενάντια στον Αρμενικό λαό. Βασισμένο πάνω στα πραγματικά ιστορικά γεγονότα, το σενάριο ξετυλίγει την καθημερινή ζωή των Αρμενίων πρωταγωνιστών οι οποίοι από τη μια μέρα στην άλλη, από ευυπόληπτοι πολίτες και μέλη της τοπικής κοινωνίας βρέθηκαν διωκόμενοι να παλεύουν για τη επιβίωσή τους. 

Οι εικόνες μεταφέρονται στη μεγάλη οθόνη με πολύ όμορφο και παραστατικό τρόπο ενώ πολύ πετυχημένες βρήκα και τις επιλογές των ηθοποιών. 

Μέσα από τη βασική ιστορία ξεπηδούν κι άλλες ανθρώπινες, καθημερινές ιστορίες χωρίς να απουσιάζει και η παρουσίαση της ανθρώπινης πλευρά κάποιων από τους μεμονομένους τούρκους οι οποίοι προσπάθησαν με τον τρόπο τους να βοηθήσουν την κατάσταση. Η ιστορία καταγράφεται και γίνεται γνωστή μέσα από τις μαρτυρίες ενός θαρραλέου Αμερικανού δημοσιογράφου ενώ η ταινία αγγίζει και τον ρόλο και τη στάση που διαδραμάτισαν οι μεγάλες δυνάμεις απέναντι στο έγκλημα.

Οι απόρρητες εκθέσεις του Νιχάτ Ερίμ για την Κύπρο

Οι απόρρητες εκθέσεις Νιχάτ Ερίμ: η γένεση της τουρκικής υψηλής στρατηγικής στο Κυπριακό / Νιχάτ Ερίμ ; Χρήστος Ιακώβου (επιμ.). [Λευκωσία]: Εφημερίδα Σημερινή], 1^η Οκτ. 2017.

Με ευκαιρία την επέτειο της Κυπριακής Ανεξαρτησίας (1^η Οκτ. 1960) η Κυριακάτικη Σημερινή εξέδωσε και διένειμε σε αυτόνομο βιβλιαράκι τις απόρρητες εκθέσεις που συνέταξε από το 1956 ο τότε βουλευτής και σύμβουλος του Τούρκου πρωθυπουργού Αντάν Μεντερές.

Οι 2 εκθέσεις (μία κύρια και μία συμπληρωματική) αποτελούν παράδειγμα Υψηλής Στρατηγικής η οποία ακολουθήθηκε από το 1956 μέχρι σήμερα από όλες τις τουρκικές κυβερνήσεις, υποδειγματικά.

Ενώ στην Κύπρο μαινόταν ο αντιαποικιακός αγώνας της ΕΟΚΑ και οι ελληνοκύπριοι ζητούσαν ένωση με την Ελλάδα, ο Νιχάτ Ερίμ επισκέφτηκε το νησί και συνέταξε την έκθεση.

 Οι όροι εντολής που είχε λάβει από τον Μεντερέζ ήταν:

Το θεατρικό έργο Καλιγούλας του Αλμπέρ Καμύ

Η πρώτη Γαλλική έκδοση του 1944

Καλιγούλας (Caligula) ονομάζεται το θεατρικό έργο (σε 4 πράξεις) του Αλμπέρ Καμύ (Albert Camus) το οποίο γράφτηκε το 1939 και δημοσιεύτηκε για πρώτη φορά το 1944 στο Παρίσι (εκδόσεις Gallimard).

Το έργο αποτέλεσε αντικείμενο πολλών αναθεωρήσεων αλλά και διασκευών και μεταφράστηκε σε πολλές γλώσσες, φυσικά και στην ελληνική*.

Ορισμένοι κριτικοί ανέφεραν ότι το έργο είναι υπαρξιακό αν και ο ίδιος ο Καμύ αρνήθηκε ότι υπηρετούσε αυτή τη φιλοσοφία. 

Η υπόθεση του έργου περιστρέφεται γύρω από την ιστορική μορφή του Καλιγούλα (Γάιος Ιούλιος Καίσαρας Γερμανικός, 12-41μ.Χ.). 

Ο Καλιγούλας διετέλεσε αυτοκράτορας από το 37-41 μ.Χ., οπόταν και δολοφονήθηκε σε ηλικία 29 ετών.  Ο Γάιος κέρδισε το προσωνύμιο Καλιγούλας (που σημαίνει "μπότα μικρού στρατιώτη", υποκοριστικό της λέξης caliga) από τους στρατιώτες του πατέρα του, όταν παιδί ακόμα τον συνόδευε κατά τις εκστρατείες του στη Γερμανία.

Ήταν φημισμένος για τη σκληρότητα και την παράλογη συμπεριφορά του. Στην αρχή της θητείας του ήταν πολύ δημοφιλής, όμως πολύ σύντομα έγινε μισητός διότι εμφάνισε δείγματα αυταρχισμού και ασέβειας προς τη σύγκλητο, αλλά και το λαό του. Η παράνοια του Καλιγούλα, κορυφώθηκε όταν έχρισε συγκλητικό το άλογό του. Δολοφονήθηκε 4 χρόνια αφότου έγινε αυτοκράτορας.

Φεστιβάλ Λογοτεχνίας "Όψεις του Φανταστικού 2017, Κύπρος" (28 Σεπτ.–1 Οκτ.)

Το Φεστιβάλ λογοτεχνίας "ΟΨΕΙΣ ΤΟΥ ΦΑΝΤΑΣΤΙΚΟΥ" έχει σαν διακηρυγμένο στόχο την ανάπτυξη της φανταστικής λογοτεχνίας και τη διάδοσή της ανάμεσα στο ελληνόφωνο αναγνωστικό κοινό. Οι Όψεις του Φανταστικού πραγματοποιούνται σε διάφορες πόλεις της Ελλάδας και της Κύπρου. 
Πρόκειται για το μοναδικό φεστιβάλ αυτού του είδους που πραγματοποιείται στην Κύπρο και κατά τη διάρκειά του θα πραγματοποιηθούν παρουσιάσεις βιβλίων και συγγραφέων. Θα ακολουθήσει συζήτηση με το κοινό.

Κατά τη διάρκεια των παρουσιάσεων οι Κύπριοι συγγραφείς Ανδρέας Καπανδρέου, Φοίβος Κυπριανού, Μαρία Κούβαρου, Μιχάλης Νικολάου, Βαρβάρα Σεργίου, Όλγα Ρουβήμ, Δήμητρα Ευθυμίου, Φίλιππος Φιλίππου θα σας μιλήσουν για παλιά και καινούργια βιβλία τους.

Στην εκδήλωση θα μιλήσουν και οι συγγραφείς που συμμετέχουν στις ανθολογίες των Συμπαντικών Διαδρομών και για την Πρώτη Κυπριακή Ανθολογία Λογοτεχνίας του Φανταστικού, «Στο ποτάμι του Χρόνου» που θα κυκλοφορήσει από τις Εκδόσεις Συμπαντικές Διαδρομές στις 28 Σεπτεμβρίου και θα γίνει η πρώτη παρουσίαση της στις Όψεις του Φανταστικού στην Κύπρο.

Οι κύπριοι συγγραφείς που συμμετέχουν στην ανθολογία και στις εκδηλώσεις θα μιλήσουν για αυτήν είναι ακόλουθοι: Ανδρέας Καπανδρέου, Φίλιππος Φιλίππου, Όλγα Ρουβήμ, Μαρία Κούβαρου, Χρίστος Ρ. Τσιαήλης, Κώστας Παπαϊωάννου, Κωνσταντίνος Στυλιανού, Μαρία Γεωργίου, Δήμητρα Ευθυμίου, Ελένη Χριστοφή, Βαρβάρα Σεργίου, Φοίβος Κυπριανού, Ανθή Ζαχαριάδου, Ιωσήφ Σ. Ιωσηφίδης, Άννας Κωνσταντίνου, Χριστίνα Βραχίμη, Erini Loucaides.

  

Στις «Όψεις του Φανταστικού 2017, Κύπρος» θα συμμετέχουν επίσης οι Ελλαδίτες συγγραφείς Σοφία Ζαρκαλή, Γιώργος Μπιλικάς, Γιάννης Καμπουρόπουλος και Παναγιώτης Γλυνός οι οποίοι θα μιλήσουν για τα βιβλία. Παρουσιάσεις θα γίνουν και για τα βιβλία του Σαράντη Κρητικού.

Η είσοδος είναι ελεύθερη και όλοι είναι ευπρόσδεκτοι.

Το πλήρες πρόγραμμα των εκδηλώσεων:

Στο ποτάμι του χρόνου: η πρώτη Κυπριακή ανθολογία λογοτεχνίας του φανταστικού

Στο ποτάμι του χρόνου: η πρώτη Κυπριακή ανθολογία λογοτεχνίας του φανταστικού / Διάφοροι. Αθήνα: Συμπαντικές Διαδρομές, 2017.

Η ανθολογία περιλαμβάνει 30 διηγήματα από 17 διαφορετικούς κύπριους συγγραφείς:
Ανδρέας Καπανδρέου, Φίλιππος Φιλίππου, Όλγα Ρουβήμ, Μαρία Κούβαρου, Χρίστος Ρ. Τσιαήλης, Κώστας Παπαϊωάννου, Κωνσταντίνος Στυλιανού, Μαρία Γεωργίου, Δήμητρα Ευθυμίου, Ελένη Χριστοφή, Βαρβάρα Σεργίου, Φοίβος Κυπριανού, Ανθή Ζαχαριάδου, Ιωσήφ Σ. Ιωσηφίδης, Άννας Κωνσταντίνου, Χριστίνα Βραχίμη, Erini Loucaides.

Από το Δελτίο Τύπου που κυκλοφόρησε για το βιβλίο:

Ονειρεύεστε το ανοιχτό διάστημα, να ταξιδεύετε δίπλα σε ορίζοντες από μαύρες τρύπες; Άγνωστους πλανήτες στα βάθη του διαστήματος, με απόκοσμη ομορφιά και κρυστάλλινούς ωκεανούς, που τους λούζει το φως τριών φεγγαριών;

Ονειρεύεστε ξεχασμένες εποχές και πάθη; Πολεμιστές και ιππότες να μάχονται για εδώ και καιρό ξεχασμένους σκοπούς και για λησμονημένους βασιλιάδες; Μεγαλειώδεις πόλεις και πολιτισμούς, τα κανάλια της Ατλαντίδας και τις πεδιάδες της Λεμουρίας;

Αν ναι, τότε αυτή είναι η μία και μοναδική ανθολογία για εσάς!