Ο Σταύρος Κουγιουμτζής και η Κύπρος

Τον Σταύρο Κουγιουμτζή (1932-2005), έναν από τους μεγαλύτερους έλληνες μουσικοσυνθέτες και στιχουργούς, είχα την τύχη να συναντήσω από κοντά, αρχές της δεκαετίας του 90’ σε ένα ταξίδι που έκανε για συναυλίες στην Κύπρο, και αργότερα στο σπίτι του στην Καλαμαριά.

Σε μια νυχτερινή διαδρομή Λάρνακα – Λευκωσία, όπου συνταξιδεύαμε (εγώ οδηγός και αυτός συνοδηγός) μου εκμυστηρεύτηκε ότι τους στίχους του τραγουδιού «Όλα καλά» τους εμπνεύστηκε και τους έγραψε κατά την παραμονή του στην Κερύνεια, την δεκαετία του 60’. Συγκεκριμένα οι στίχοι «και μια σημαία σ’ ένα μπαλκόνι, αλλάζει χρώματα και με σκοτώνει», όπως ο ίδιος ο Κουγιουμτζής μου δήλωσε, είναι εμπνευσμένοι από τις σημαίες στα μπαλκόνια τις Λευκωσίας οι οποίες κατά τη διάρκεια των δικοινοτικών ταραχών (1963-1964) άλλαζαν συχνά χρώματα (πότε ελληνικές και πότε τουρκικές), κάτι που τον πλήγωνε.

Η βιογραφία του Ρήγα Φεραίου από τον Χριστόφορο Περραιβό

Σύντομος βιογραφία του αοιδίμου Ρήγα Φεραίου του Θετταλού / Χρ. Περραιβός. Εν Αθήναις: Εκ της τυπογραφίας Ιω. Αγγελόπουλου, 1860 [ανατύπωση: Αναστατικές Εκδόσεις, Διον. Νότη Καραβιά. Ά ανατύπωση 1973]

Το βιβλίο αυτό είναι μια πρωτογενής μαρτυρία για την ζωή του Ρήγα Φεραίου Βελεστινλή (1757-1798) από κάποιον που τον γνώρισε και έζησε τα γεγονότα από κοντά.

Όπως είναι γνωστό, ο Χριστόφορος Περραιβός ήταν ο άνθρωπος που συνελήφθηκε μαζί με τον Ρήγα από τις Αυστριακές αρχές, μετά από προδοσία, στην Τεργέστη, την 1η Δεκεμβρίου του 1797. Η κατηγορία ήταν η κατοχή και η διάδοση των επαναστατικών κειμένων του Ρήγα Φεραίου.

Ο Ρήγας στην κατάθεσή του κάλυψε τον Περραιβό ο οποίος αφέθηκε ελεύθερος. Ο ίδιος κρατήθηκε και στάλθηκε στη Βιέννη όπου μαζί με άλλους εφτά συντρόφους του, όλοι Οθωμανοί υπήκοοι, παραδόθηκαν στον Σουλτάνο ο οποίος τους  καταδίκασε θάνατο.

Όσοι άλλοι κατηγορούμενοι για την ίδια υπόθεση είχαν ευρωπαϊκά διαβατήρια απελάθηκαν από την Αυστρία. Ο Χρ. Περραιβός μετέβηκε στην Κέρκυρα όπου ξανατύπωσε τα δύο άσματα του Ρήγα που κατάφερε να διασώσει.

Τέσσερεις παράξενες ιστορίες από τον Ιωάννη Μαργέτη

Σε ξένο κόσμο: παράξενες ιστορίες / Ιωάννης Μαργέτης. Αθήνα: Momentum, 2013

Ο Ιωάννης Μαργέτης στο νέο του βιβλίο με τίτλο «Σε ξένο κόσμο» μας χαρίζει τέσσερις, παράξενες – όπως τις χαρακτηρίζει ο ίδιος ο συγγραφέας στον υπότιτλο - ιστορίες.

Η πρώτη  είναι η ομώνυμη νουβέλα («Σε ξένο κόσμο») στην οποία ένας καθημερινός άνθρωπος, ο οποίος θα μπορούσε να είναι ο καθένας από εμάς, ανακαλύπτει τυχαία κάτι το οποίο συνταράζει συθέμελα όλη του την ζωή. Σε μια τυχαία βιντεογράφηση, συνειδητοποιεί ότι τα βράδια κάποιος άλλος,  χρησιμοποιεί το δικό του κορμί ζώντας μια παράλληλη ζωή.  

Στο διήγημα «Τα αγκάθια μεγαλώνουν» ο ήρωας παρακολουθεί, ανήμπορος να αντιδράσει, τον εαυτό του να μεταλλάσσεται σε ένα αγκαθωτό τέρας…

Στο «Δύσκολη νύχτα» αφηγητής λαμβάνει ένα τηλεφώνημα από τον κολλητό του που του ζητά να τον βοηθήσει να εξαφανίσει ένα πτώμα.

«Το χαμόγελο του κυρίου Μ», γραμμένο με φιλοσοφική διάθεση, μας διηγείται την ιστορία ενός απλού ανθρώπου πάνω στον οποίο στρέφονται ξαφνικά όλα τα φώτα της δημοσιότητας λόγω της αντισυμβατικής του συμπεριφοράς -  να μην καταναλώνει το Προϊόν το οποίο καταναλώνουν όλοι οι άλλοι γύρω του.

Ο Μικρός Ήρως του Στέλιου Ανεμοδούρα και η λογοκρισία του

Ανεμοδούρας, Στέλιος. Ο μικρός ήρως, (1953-1968).

Ο Μικρός Ήρως ήταν εβδομαδιαίο ανάγνωσμα που εξέδιδε ο Στέλιος Ανεμοδούρας (1917-2000) και διάνθιζε με σκίτσα του ο Βύρων Απτόσογλου (1921-1990) για μία ολόκληρη 16ετία, από το 1953 έως το 1968.

Το ανάγνωσμα περιγράφει τις περιπέτειες τριών ηρωικών Ελληνόπουλων: του Γιώργου Θαλάσση, της Κατερίνας και του "Σπίθα" οι οποίοι μάχονται για την πατρίδα τους ενάντια σε Γερμανούς, Ιταλούς και Βούλγαρους φασίστες.

Ο Ανεμοδουράς δεν έμεινε ασυγκίνητος από τον αγώνα του κυπριακού ελληνισμού  ο οποίος πολεμούσε εκείνη την εποχή (1955-1959) τους Βρετανούς θέλοντας να πετύχει την ένωση της Κύπρου με την Ελλάδα. Έτσι, συμπεριέλαβε και την Κύπρο σε κάποιες από τις ιστορίες του. Αυτό είχε σαν αποτέλεσμα το περιοδικό να λογοκριθεί στην βρετανοκρατούμενη Κύπρο. Γράφει συγκεκριμένα ο ίδιος ο συγγραφέας για το θέμα:

Η Βιέννη την εποχή του Σούμπερτ και του Μότσαρτ

Η καθημερινή ζωή στη Βιέννη την εποχή του Σούμπερτ και του Μότσαρτ / Marcel Brion ; μετάρφ. Αντ. Η. Σακελλαρίου. Αθήνα: Παπαδήμας, 1994.

[Τίτλος πρωτοτύπου: La vie quotidienne a Vienne au temps de Mozart et de Schubert. Hachette, 1988 (1959).

Ο συγγραφέας μέσα από πηγές και περιγραφές περιηγητών μας μεταφέρει ενδιαφέρουσες πληροφορίες και λεπτομέρειες από την καθημερινή ζωή της Βιέννης την εποχή που έζησε ο Φραντς Σούμπερτ (Franz Peter Schubert, 1797-1828) και ο Βόλφγκανγκ Αματέους Μότσαρτ (Wolfgang Amadeus Mozart, 1756-1791).

Περιλαμβάνει τα κεφάλαια:

Σημείωμα του μεταφραστή – 1. Βιέννη, πόλη ευτυχισμένη – 2. Η προσωπογραφία του Βιεννέζου – 3. Πρωτεύουσα της μουσικής – 4. Το θεατρικό πάθος – 5. Θεάματα και διασκεδάσεις – 6. Η Βιέννη σε καιρό πολέμου – 7. Το Συνέδριο χορεύει – 8. Στο βασίλειο του χορού – 9. Ο βιενέζικος ρομαντισμός – 10. Η βασιλεία του κυρίου Μπηντερμάγερ – 11. Το τέλος μιας «μπελ επόκ» –  Βιβλιογραφικό σημείωμα.

Οι «Λάθος οδηγίες» του Αλέκου Παπαδόπουλου

Λάθος οδηγίες : διηγήματα επιστημονικής φαντασίας / Αλέκος Παπαδόπουλος. Αθήνα : Τρίτων, 2008.

Ένα ιδιαίτερο βιβλίο, σκληρής ελληνικής επιστημονικής φαντασίας, με πολύ καλές και πρωτότυπες ιδέες. 

Περιλαμβάνει δεκαέξι διηγήματα + (τρία τα οποία ο συγγραφέας ονομάζει διαφημίσεις και τα οποία διαβάζονται και ανάποδα!)

Κορυφαία διηγήματα του βιβλίου είναι κατά την άποψή μου το «Καινή Σπορά» (η προσπάθεια επιβίωσης μιας μικρής ομάδας καλλιεργητών σε ένα απομακρυσμένο πλανήτη) και το «Ένα Μικρό Αντάλλαγμα» (η περιπέτεια και τα διλλήματα των πρώτων ανθρώπων που ανακάλυψαν εξωγήινο πολιτισμό). 

Πολύ ενδιαφέρον είναι και το «Οι Πύλες της Σιωπής» στο οποίο ο Α. Παπαδόπουλος μεταφέρει την ιστορία της μάχης των Θερμοπυλών σε κάποιο άλλο γαλαξία.

Κάποιες εύστοχες φράσεις που ξεχώρισα από το βιβλίο:

«Η βλακεία είναι το πιο ισότιμα μοιρασμένο αγαθό στον κόσμο [ανάμεσα στους λαούς]» (από το «Έφεση Αμαρτιών», σ. 42).

«…ποτέ η πολιτική δεν είχε σχέση αποκλειστικά με το χρήμα, ήταν πάντα ένας απρόβλεπτος συνδυασμός απληστίας και ιδεολογίας» (από το «Καινή Σπορά», σ. 60).

«Με τους ανθρώπους είμαι βέβαιη, νιώθω μια σιγουριά. Ό,τι και να συμβεί, γνωρίζω πως στο τέλος θα τα θαλασσόσουν» (από το «Απασφάλιση», σ.11).

Υπάρχει και φιλότιμο: θεατρική παράσταση από τον Κίμωνα Ξυλοτύμβου

Παρακολούθησα πρόσφατα τη θεατρική παράσταση «Υπάρχει και φιλότιμο» από τον ερασιτεχνικό όμιλο του «Κίμων» Ξυλοτύμβου.

Για την παράσταση επιλέγηκε το πάντα επίκαιρο έργο των Αλέκου Σακελλάριου και Χρήστου Γιαννακόπουλου το οποίο στηλιτεύει το σάπιο πολιτικό κατεστημένο και τη συμπεριφορά συγκεκριμένων πολιτικών.

Το έργο βασίζεται στη θεατρική κωμωδία «Ανώμαλη προσγείωση» που γράφτηκε το 1950 από τους Σακελλάριο και Γιαννακόπουλο. Γνωστό, πάντως, έγινε το 1965 όταν γυρίστηκε σαν κινηματογραφική ταινία από την Φίνος Φιλμ με πρωταγωνιστή τον Λάμπρο Κωνσταντάρα.

Σκοτεινά, ονειρικά ποιήματα πάθους από την Ευδοξία Γραμμένου

Η Ευδοξία Γραμμένου κάνει τη λογοτεχνική της εμφάνισή με την ποιητική συλλογή «Σκιές σε σκοτεινά όνειρα πάθους» (Συμπαντικές Διαδρομές, 2013).

Πρόκειται για μια προσεγμένη έκδοση διανθισμένη με φωτογραφίες που περιλαμβάνει οκτώ ποιήματα. Τα ποιήματα της Ευδοξίας είναι ερωτικά αλλά και σκοτεινά μαζί και αναβλύζουν συναίσθημα, πάθος και μυστήριο.

Σε κάποια από αυτά («Αιματολαγνεία», «Νότες Εκδίκησης» και «Επιθυμία») συναντούμε και το στοιχείο του φανταστικού.

Η απώλεια, επίσης, συναισθηματική ή ανθρώπινη διαδραματίζει πρωταγωνιστικό ρόλο στην ποίηση στη Ε. Γραμμένου.

Η συγγραφέας έχει δείξει πολύ καλά στοιχεία σε αυτή την πρώτη της προσπάθεια. Περιμένουμε με ανυπομονησία το επόμενό της λογοτεχνικό βήμα.

Η ιστορία των Ελλήνων της Βιέννης

Ο εν Βιέννη ναός του Αγίου Γεωργίου και η κοινότης των Οθωμανών υπηκόων /Σωφρονίου Ευστρατιάδου. Εν Αλεξάνδρεια: Εκ του Πατριαρχικού Τυπογραφείου, 1912. 

[Το παρόν αντίτυπο είναι ανατύπωση από το Βιβλιοπωλείον των Βιβλιοφίλων, Αθήναι, 1997 με επιμέλεια – εισαγωγή και ευρετήριο από τον αρχαιολόγο – ιστορικό Χαράλαμπο Γ. Χοτζακόγλου]

Σε αυτό το βιβλίο, ο μητροπολίτης Λεοντοπόλεως Σωφρόνιος Ευστρατιάδης περιγράφει την ιστορία του ναού του Αγίου Γεωργίου στη Βιέννη από τα τέλη του 18^ου μέχρι τα μέσα του 19^ου αιώνα. Μαζί με την ιστορία του ναού μας δίνει ενδιαφέρουσες πληροφορίες και για την ελληνική κοινότητα  των Οθωμανών υπηκόων (που προέρχονταν από μέρη που ήταν τουρκοκρατούμενα) στην οποία άνηκε ο συγκεκριμένος ναός.

Το ημερολόγιο ενός τιμονιέρη και άλλα αθησαύριστα κείμενα του Νίκου Καββαδία

Το ημερολόγιο ενός τιμονιέρη: αθησαύριστα πεζογραφήματα και ποιήματα / Νίκος Καββαδίας. Επιμ. Guy (Michel) Saunier. Αθήνα: Άργα, 2009.

Βιβλίο με αθησαύριστα (όχι ανέκδοτα) πεζά και ποιήματα του Νίκου Καββαδία. Πρόκειται για λιγότερο γνωστά έργα του συγγραφέα, αρκετές όμως προτάσεις και στίχοι του μας θυμίζουν άλλα γνωστότερα. 
Κάποια από τα πρώτα ποιήματά του  τα οποία δημοσιεύτηκαν σε λογοτεχνικά περιοδικά της εποχής (μεταξύ 1928-1930) ο Καββαδίας τα υπογραφει σαν Πέτρος Βαλχάλας (ή Βαλχάλλας) ενώ το ποίημα "Αθήνα 1943" που δημοσιεύτηκε τον Δεκέμβριο του 1943 στο παράνομο περιοδικό "Πρωτοπόροι", υπογράφει σαν Α. Ταπεινός.

Συμπεριλαμβάνεται και το πολύ ενδιαφέρον (αλλά δυστυχώς και μοναδικό ημιτελές έργο του συγγραφέα): «Η απίστευτη περιπέτεια του λοστρόμου Νοκαχαναμόκο». Το έργο ξεκίνησε ως μυθιστόρημα σε συνέχειες στο περιοδικό Πειραϊκό Βήμα (αρ. 6-10, Μάρτιος – Απρίλιος 1932). Έμεινε, όμως, στη μέση όταν το περιοδικό σταμάτησε την κυκλοφορία του αφήνοντας μας με την απορία για την προέλευση του περίεργου λοστρόμου…

Το πρώτο κείμενο Επιστημονικής Φαντασίας γράφτηκε στα ελληνικά

Αληθής ιστορία ή Αληθή διηγήματα /  Λουκιανός ο Σαμοσατεύς. [Αρχαία] Ρώμη, 2^ος αι. μ.Χ.

Ο καθηγητής του Cambridge, Justin Meggitt υποστήριξε πρόσφατα ότι το πρώτο Sci-fi κείμενο στην ιστορία έγραψε στα ελληνικά ο Λουκιανός ο Σαμοσατεύς, τον 2ο αιώνα μ.Χ. στη Ρώμη. (Ο Λουκιανός γεννήθηκε γύρω στο 120 μ.Χ. – και πέθανε κάπου μεταξύ 180 και 192 μ.Χ. Ήταν γεννημένος στη Συρία και ήταν ελληνομαθής).

Πρόκειται για το βιβλίο  «Αληθής ιστορία» στο οποίο ο Λουκιανός σατιρίζει τα δημοφιλή στην εποχή του ταξιδιωτικά αφηγήματα. Ουσιαστικά είναι μια παρωδία των ταξιδιωτικών μυθιστορημάτων που ήταν αγαπητά κατά τους Αυτοκρατορικούς χρόνους, ένα είδος "σατιρικής επιστημονικής φαντασίας". Αντί, όμως, οι ήρωές του να περιπλανηθούν στη Γη, ο Λουκιανός τους «εκτοξεύει» σε μακρινούς κόσμους – σε παράξενους πλανήτες και νησιά αλλά και στη Σελήνη. 

Στη μυθοπλασία του συγγραφέα η Σελήνη είναι κατοικημένη από αλλόκοτα όντα – οι γήινοι ήρωές του μάλιστα φθάνοντας εκεί εμπλέκονται σε έναν πόλεμο ανάμεσα στους στρατούς των κατοίκων της Σελήνης και των κατοίκων του Ήλιου.

Κουράγιο Πηνελόπη του Άντη Ροδίτη

Κουράγιο Πηνελόπη / Άντης Ροδίτης. Αθήνα: Αρμός, 2013.

Τον Άντη Ροδίτης τον γνωρίσαμε ως λογοτέχνη. Στο καινούργιο του βιβλίο, όμως, παρόλο που ο συγγραφέας, δίνει μια λογοτεχνική χροιά στον τίτλο («Κουράγιο Πηνελόπη»), μας χαρίζει ένα πολύτιμο ιστορικό βιβλίο.

Μέσα σε 521 σελίδες, ο Άντης Ροδίτης παρουσιάζει στοιχεία από 180 περίπου επίσημα έγγραφα του Υπουργείου Εξωτερικών των ΗΠΑ (State Department) που αφορούν την ταραχώδη περίοδο της κυπριακής ιστορίας (Δεκ. 1963 – Αυγ. 1964), γνωστής και ως «τουρκανταρσίας». 

Μέσα από τα έγγραφα αναδεικνύεται η ευφυής πολιτική του Γεώργιου Παπανδρέου (1888-1968) ο οποίος με τις ενέργειές του και εκμεταλλευόμενος το  κλίμα ψυχρού πολέμου που επικρατούσε, πέτυχε να πείσει τους αμερικανούς ότι η ορθότερη λύση για το κυπριακό πρόβλημα και την εκτόνωση της κρίσης, είναι η ένωση της Κύπρου με την Ελλάδα. Τα έγγραφα αποδεικνύουν ότι οι ΗΠΑ υποστήριξαν τη λύση αυτή προσφέροντας μάλιστα εγγυήσεις για την ασφαλή έκβαση της. Το πολυπόθητο όραμα του κυπριακού ελληνισμού για ένωση του νησιού με την Ελλάδα, ματαιώθηκε αφού προσέκρουσε στην άρνηση του Κύπριου προέδρου και αρχιεπισκόπου Μακάριου Γ.

Ανδρομέδα: στίχοι επιστημονικής φαντασίας από τον Θανάση Παπακωνσταντίνου

Οι στίχοι του τραγουδιού «Ανδρομέδα» τους οποίους έγραψε ο Θανάσης Παπακωνσταντίνου το 1995, εκτός από το ερωτικό στοιχείο, έχουν και αναφορές σε φανταστικούς κόσμους αλλά και επιστημονική φαντασία.

Το τραγούδι μας διηγείται για ζωή στο κέντρο της γης, για περίεργα όντα που ζουν στην Ανδρομέδα και πίνουν τσίπουρο, για μια παπαρούνα που έχει στόμα και δαγκώνει…

Ακούστε το τραγούδι όπως το ερμηνεύει ο Σωκράτης Μάλαμας:

Οι στίχοι του τραγουδιού:

Η ανακάλυψη του «ηθόμετρου» και "Η νοσταλγία του τίποτα" (μυθιστόρημα του Διαμαντή Φλωράκη)

Η νοσταλγία του τίποτα / Διαμαντής Φλωράκης. Αθήνα: Δωδώνη, 2005.

Ο Διαμαντής Φλωράκης στο βιβλίο αυτό μας παρουσιάζει ακόμα ένα φανταστικό μυθιστόρημα με φιλοσοφικές προεκτάσεις. 

Παρόλο που αρχικά ο αναγνώστης πιστεύει ότι θα διαβάσει μια γκανγκστερική ιστορία (ο ήρωας του μυθιστορήματος, ο Γοργίας, είναι ένας πληρωμένος δολοφόνος που αναλαμβάνει ακόμα μια αποστολή) τελικά καταλήγει να διαβάζει ένα στοχαστικό κείμενο το οποίο αγγίζει θέματα όπως η ηθική, η ζωή, ο θάνατος, η ύπαρξη του Θεού κ.α.

Η ανακάλυψη του «ηθόμετρου», ενός εργαλείου που μπορεί να μετρήσει με ακρίβεια την ηθική του κάθε ανθρώπου, θα ρίξει κυβερνήσεις και θα φέρει τα πάνω κάτω στον κόσμο και στην καθημερινή ζωή των ανθρώπων…

Η κατάθεση που μας άφησε ο Γλαύκος Κληρίδης

Η κατάθεση μου / Γλαύκος Κληρίδης. Λευκωσία: Αλήθεια, 1988-1991 (4 τόμ.)

Γλαύκος Κληρίδης (1919-2013): Έλληνας Κύπριος πολιτικός.

Ιδρυτής του κοινοβουλευτικού κόμματος Δημοκρατικός Συναγερμός (ΔΗ.ΣΥ.).

Διετέλεσε εκπρώσοπος της Ελληνοκυπριακής κοινότητας, βουλευτής, πρόεδρος της Βουλής, υπουργός και πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας κατά τη δεκαετία 1993-2003. 

Υπήρξε ο κυριότερος εκφραστής της λεγόμενης «ρεαλιστικής σχολής σκέψης» για το Κυπριακό. 

[Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει η δράση του κατά τη διάρκεια του Β Παγκοσμίου Πολέμου. Ενώ ήταν φοιτητής νομικής στην Αγγλία, κατατάχτηκε εθελοντής στην Βρετανική Βασιλική Αεροπορία (RAF). Το αεροπλάνο του κατατρίφθηκε πάνω από την Γερμανία αλλά ο ίδιος επέζησε πέφτοντας με αλεξίπτωτο και αιχμαλωτίστηκε για τρία χρόνια, παρά τις απόπειρες που έκανε για να αποδράσει].

Όσο και να διαφωνεί κάποιος με τον πολιτικό Γλαύκο Κληρίδη, αξίζει να διαβάσει τις δικές του θέσεις και την οπτική γωνία από την οποία ο ίδιος βίωσε κάποια πράγματα.

Το ιστορικό μυθιστόρημα της Jane Alison για τον Οβίδιο [The love artist]

Εγώ, ο Οβίδιος: ars amatoria [μετάφραση από τα αγγλικά του: "The love artist"] / Jane Alison ; μετ. Τιτίνα Σπερελάκη. Αθήνα: Ενάλιος, 2003.

Η αμερικανίδα συγγραφέας Jane Alison έγραψε αυτό το ιστορικό μυθιστόρημα για τη ζωή του μεγάλου Ρωμαίου ποιητή Οβίδιου [Ovidius] ο οποίος έζησε μεταξύ των ετών  43 π.Χ. – 18 μ.Χ.

Βασισμένη στις ιστορικές πηγές, η Alison, προσπαθεί να γεμίσει τα ιστορικά κενά με τη δική της φαντασία φτιάχνοντας ένα όμορφο μυθιστόρημα.

Η συγγραφέας μέσα από το βιβλίο της συμπληρώνει το παζλ της ζωής του Οβίδιου, απαντώντας σε ερωτήματα για τα οποία δεν έχουν απαντήσεις οι ιστορικοί: Γιατί ο Οβίδιος, ο πιο δημοφιλής συγγραφέας της εποχής του εξορίζεται από τον αυτοκράτορα Αύγουστο στις παρυφές της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, στη Μαύρη Θάλασσα; Τι απέγινε το διάσιμο έργο του Οβίδιου «Μήδια»; Γιατί μόνο δύο γραμμές διασώθηκαν από το συγκεκριμένο έργο;  Τι ρόλο έχει διαδραματίσει ο έρωτας σε όλη αυτή την ιστορία;

Οι μοναχικές ψυχές της Αγγέλας Καϊμακλιώτη (συλλογή διηγημάτων)

Οι ψυχές βαδίζουν μόνες / Αγγέλα Καϊμακλώτη. Λάρνακα: Εκδόσεις Πήλιο, 2011

Το βιβλίο «Οι ψυχές βαδίζουν μόνες» είναι ένα βιβλίο που περιλαμβάνει δέκα μικρές ιστορίες. Όλες οι ιστορίες έχουν σαν ήρωες τους καθημερινούς ανθρώπους οι οποίοι έχουν ένα κοινό χαρακτηριστικό: βιώνουν, ο καθένας με τον δικό του τρόπο, την μοναξιά!

Στην «Παράνομη στάθμευση» μια κλήση για παράνομη στάθμευση θυμίζει στην ηρωίδα την παράνομη στάθμευση που έκανε πριν χρόνια ένας άντρας στη ζωή της.

Στο διήγημα «Τα γενέθλια», ζούμε τα γενέθλια ενός μοναχικού 85άρη.

Στο «Κάτι φθινοπωρινό» μαθαίνουμε για τις σχέσεις ενός άντρα με τους γονείς του.

Στην «Οπτική γωνία» ένας υπουργός ατενίζει από ένα κεντρικό ξενοδοχείο την ζωή του από μια άλλη οπτική γωνία.

Ο ψιθυριστής του Γιώργου Γιώτσα (ιστορίες τρόμου)

Εκείνος που ψιθυρίζει πάνω από τα βουνά και άλλες ιστορίες / Γιώργος Γιώτσας. Αθήνα: Momentum, 2012

Στο πρώτο του βιβλίο ο Γιώργος Γιώτσας μας παρουσιάζει μια συλλογή από δέκα διηγήματα σκληρού ελληνικού τρόμου.

Τα διηγήματα διαδραματίζονται στην Ελλάδα και πρωταγωνιστές τους είναι καθημερινοί, απλοί, άνθρωποι οι οποίοι όμως μπλέκονται χωρίς τη θέλησή τους σε τρομακτικά μεταφυσικά γρανάζια.

Στο βιβλίο μπορείτε να διαβάσετε ιστορίες για σατανικά κόλπα, για μια γριά μάγισσα, για κοσμογονικές καταστροφές, για σκοτεινούς δαίμονες, τέρατα, ανθρωποφαγίες, αλλόκοτα πλάσματα, μυστικές πύλες και άλλα τρομακτικά θέματα.  

Ξεχώρισα τα διηγήματα «Ο συλλέκτης», «Το σκιάχτρο» και «Η σερενάτα της μαύρης γάτας».

Οι περιπέτειες και η λογοκρισία των βιβλίων του Νίκου Καζαντζάκη

Καζαντζάκης, Νίκος. Ασκητική, 1945 (λογοκρίθηκε το 1930, πριν ακόμα ολοκληρωθεί και εκδοθεί).

«Ευτύς ως γεννηθούμε, αρχίζει κι η επιστροφή. Ταυτόχρονα το ξεκίνημα κι ο 

γυρισμός. Κάθε στιγμή πεθαίνουμε. Γι' αυτό πολλοί διαλάλησαν: Σκοπός της ζωής είναι ο θάνατος. Μα κι ευτύς ως γεννηθούμε, αρχίζει κι η προσπάθεια να
δημιουργήσουμε, να συνθέσουμε, να κάνουμε την ύλη ζωή. Κάθε στιγμή
γεννιούμαστε. Γι' αυτό πολλοί διαλάλησαν: Σκοπός της εφήμερης ζωής είναι η
αθανασία.
"Να πεθαίνεις κάθε μέρα.
Να γεννιέσαι κάθε μέρα.
Ν' αρνιέσαι ο,τι έχεις κάθε μέρα.
Η ανώτατη αρετή δεν είναι να 'σαι ελεύθερος παρά να μάχεσαι για την ελευθερία"»[1].

Ο Νίκος Καζαντζάκης (1883-1957) άρχισε να συγγράφει το φιλοσοφικό του έργο με τίτλο «Ασκητική» γύρω στο 1927. Πριν ακόμα ολοκληρωθεί η «Ασκητική» και πριν εκδοθεί σαν βιβλίο, αποσπάσματα του έργου  δημοσιεύθηκαν  στο περιοδικό του Δημήτρη Γληνού «Αναγέννηση».

Το 1930 οι δικαστικές αρχές της Αθήνας άσκησαν δίωξη εναντίον του Νίκου Καζαντζάκη με την κατηγορία του αθεϊσμού, εξαιτίας των αποσπασμάτων της  «Ασκητικής». Η ημερομηνία της δίκης ορίστηκε στις 10 Ιουνίου 1930 αλλά δεν έγινε ποτέ. Ο Καζαντζάκης ολοκλήρωσε  την «Ασκητική» το 1944. Σαν βιβλίο εκδόθηκε για πρώτη φορά το 1945 στην Αθήνα.

Ένα ποίημα για τους ποιητές από τον Ηλία Πετρόπουλο

Στην πατρίδα μου

χειροκροτούν τον Ποιητή

μόνον όταν αυτοκτονήσει.

[Mon pays

couronne un Poete

uniquement guand il se suicide].

[από την δίγλωσση ποιητική συλλογή του Ηλία Πετρόπουλου «Μετά» (Νεφέλη, 2004)]

*Διαβάστε επίσης: Ο αναρχικός συγγραφέας του περιθωρίου και της υποκουλτούρας, Ηλίας Πετρόπουλος

Η μικρασιατική εκστρατεία στον κυπριακό τύπο

            

Η μικρασιατική εκστρατεία στον κυπριακό τύπο: η μαρτυρία του "Νέου έθνους": Νοέμβριος 1918 - Σεπτέμβριος 1922 / Χρήστος Αλεξάνδρου. Αθήνα: Ιωλκός, 2013.

Ο ιστορικός - ερευνητής Χρήστος Αλεξάνδρου παρουσιάζει μέσα από τα φύλλα της κυπριακής εφημερίδας «Νέον Έθνος» την ιστορία της μικρασιατικής εκστρατείας   από τον Νοέμβριο του 1918 μέχρι και τον Σεπτέμβριο του 1922.  

Η συμβολή του συγγραφέα, ο οποίος εργάστηκε μελετώντας το πρωτογενές υλικό της εν λόγω εφημερίδας, έγκειται στο γεγονός ότι μας δίνει τα ιστορικά γεγονότα μέσα από μια κυπριακή ματιά.

Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει και ο τρόπος που η φιλοβασιλική η εφημερίδα «Νέον Έθνος»,  (η οποία κυκλοφόρησε από το 1893 έως το 1934) αντιμετώπισε τα γεγονότα αλλά και τον ίδιο τον Ελευθέριο Βενιζέλο.

Μέσα από το βιβλίο αναδεικνύεται και ο πόθος των Ελλήνων της Κύπρου οι οποίοι πίστεψαν ότι οι αρχικές στρατιωτικές επιτυχίες της Ελλάδας θα βοηθούσαν και τους ίδιους να ενωθούν με την Ελλάδα.

  

Η αφιέρωση του βιβλίου μου στην Πηνελόπη Δέλτα

Το δεύτερο μου βιβλίο με τίτλο «Ο γιος της μάγισσας: αλλόκοτες ιστορίες» (Συμπαντικές Διαδρομές, 2012) είναι αφιερωμένο στην αγαπημένη μου παιδική συγγραφέα, 

«Στην Πηνελόπη Δέλτα που μ' εμαθε να αγαπώ τη λογοτεχνία και την Ελλάδα»

όπως γράφω στην αρχή του βιβλίου.

Το βιβλίο αντί επιλόγου τελειώνει με ένα διήγημα που έχει τίτλο "Σιωπή" και αποτελεί φόρο τιμής στη ζωή και το έργο της Πηνελόπης Δέλτα (1874-1941).

Το τελευταίο διήγημα του βιβλίου:

American Psycho: η περίπτωση του βιβλίου του Bret Easton Ellis

American psycho / Bret Easton Ellis. London: Picador, 1991.

To 1991, στη Μεγάλη Βρετανία, ο εκδοτικός οίκος Picador αποφάσισε να εκδώσει το βιβλίο του Brett Easton Ellis με τίτλο «American Psycho». Η ιστορία είναι γραμμένη σε πρώτο πρόσωπο και σε αυτήν ο ήρωας, ένας τραπεζίτης της Wall Street, διηγείται τη ζωή του η οποία αναλώνεται σε αγοραπωλησίες μετοχών και στον βασανισμό γυναικών μέχρι θανάτου.

Αναφορικά με αυτό το βιβλίο ο πνευματικός κόσμος της Μεγάλης Βρετανίας μοιράστηκε σε δύο στρατόπεδα: σε αυτούς που υποστήριζαν ότι το βιβλίο θα έπρεπε να αποσυρθεί επειδή ήταν, όπως υποστήριζαν, «σαδιστικό, πορνογραφικό και υποτιμητικό για τις γυναίκες», και σε αυτούς που υποστήριζαν ότι το American Psycho ήταν ένα «σοβαρό λογοτεχνικό έργο», άλλο ένα βιβλίο τρόμου.

Το βιβλίο, το δίχασε τη βρετανική κοινή γνώμη το 1991, και γράφτηκαν γι’ αυτό πολλά άρθρα, τόσο υπέρ όσο και κατά. Πάντως, η εκστρατεία εναντίον αυτού του βιβλίου και η όλη δημοσιότητα που του δόθηκε, το βοήθησε να αυξήσει σημαντικά τις πωλήσεις του.

Λυκόφως του Βαγγέλη Γεωργάκη

Λυκόφως: 13 διηγήματα και μια νουβέλα / Βαγγέλης Γεωργάκης. Αθήνα: Οδός Πανός, 2012.

Ο Βαγγέλης Γεωργάκης στο νέο του βιβλίο με τίτλο «Λυκόφως» μας χαρίζει 13 ιστορίες οι οποίες είναι δύσκολο να ταξινομηθούν σε μια κατηγορία αφού σε αυτές συναντά κανείς, μεταφυσικό τρόμο, φανταστικό αλλά και γενική λογοτεχνία.

Στο βιβλίο αυτό θα διαβάσετε για κάποιες οικογενειακές στιγμές σε ένα καταφύγιο μετά από μια πυρηνική καταστροφή, για τις περιπέτειες ενός φαντάσματος, για κάποιον απελπισμένο που είναι έτοιμος να τα τινάξει όλα στον αέρα, για τη θανάσιμη μονομαχία μεταξύ δύο συγγραφέων, για ένα ερωτευμένο βαμπίρ, για ένα τρομακτικό αγώνα πόλο, για ένα συγγραφέα που αναζητά τη χαμένη του έμπνευση στο Παρίσι, για ένα αποτυχημένο φλέρτ και μια ερωτική απογοήτευση που κρατά 15 χρόνια, για έναν ηθοποιό ο οποίος τρελαίνεται, για ένα ροκ μπαρ στο οποίο συχνάζουν βρικόλακες, για το σπρέι που έχει κρυμμένο μια γυναίκα στη τσάντα της, για την αγωνία δύο κολλητών φίλων να γίνουν διάσημοι συγγραφείς, για ένα στοιχειωμένο ξενοδοχείο και για τις μεταφυσικές ιδιότητες ενός χρυσού στυλό.

Το τραγούδι «Υπάρχω» του Πυθαγόρα και οι τρείς διαφορετικές του εκτελέσεις (λαϊκό, ροκ και τζαζ)

Τους στίχους του γνωστού τραγουδιού «Υπάρχω» τους έχει γράψει το 1975 ο διάσημος στιχουργός Πυθαγόρας Παπασταματίου (1930-1979), ο οποίος είναι πιο γνωστός με το μικρό του όνομα.

Το τραγούδι έγινε διάσημο  με την λαϊκή του εκτέλεση από τον Στέλιο Καζαντζίδη (μουσική Χρήστου Νικολόπουλου). Περιλαμβάνεται στους δίσκους του Καζαντζίδη: "Υπάρχω" (1975), "Στέλιος Καζαντζίδης - Οι μεγαλύτερες επιτυχίες του" (1991), "Καζαντζίδης - Αυτή είναι η ζωή μου" (1992), "Στέλιος Καζαντζίδης - Αυτή η νύχτα μένει - 40 μεγάλες επιτυχίες" (2005) και "Στέλιος Καζαντζίδης - Ανθολογία 1931-2001" (2006).

Γνωστή είναι και η υπέροχη (η καλύτερη κατά την προσωπική μου άποψη) ροκ εκτέλεση του κομματιού από τον Δημήτρη Πουλικάκο. Περιλαμβάνεται στους δίσκους: "Αδέσποτα σκυλιά" (2004) και "Ζωντανοί στο κύτταρο - σκηνές ροκ" (2007).

«Το καφέ βιβλίο μου» - Ένα ανέκδοτο ποίημα του Γιώργου Χριστοδουλίδη

ΤΟ ΚΑΦΕ ΒΙΒΛΙΟ ΜΟΥ

Διαβάζω ένα καφέ βιβλίο.

Ο συγγραφέας είναι νεκρός

ο μεταφραστής είναι νεκρός

ο βασικός ήρωας αυτοκτόνησε.

Εγώ είμαι ακόμη ζωντανός.

Κάθομαι στο κοίλο ενός άγνωστου φεγγαριού

και πίνω μια ξανθιά μπύρα.

Ποιος είπε ότι ο θάνατος

είναι ανίκητος;

(Γιώργου Χριστοδουλίδη - ανέκδοτο ποίημα)

Camera obscura από τον Σταμάτη Λαδικό

Camera obsura / Σταμάτης Λαδικός. Αθήνα: Momentum [εκδόσεις Ν & Σ Μπατσιούλας], 2012.

Το Camera obscura είναι το βιβλίο του πρωτοεμφανιζόμενου συγγραφέα Σταμάτη Λαδικού. Πρόκειται για μια συλλογή δώδεκα διηγημάτων υπερφυσικού τρόμου βασικό χαρακτηριστικό των οποίων είναι ο θάνατος. 

Η ιδιόρρυθμη λυρική γραφή, οι ατμοσφαιρικές ιστορίες  και οι πολύ καλές ιδέες συνθέτουν ένα βιβλίο που θα σύστηνα σε κάθε λάτρη του είδους. 

Μερικά από τα διηγήματα έχουν και προεκτάσεις επιστημονικής φαντασίας. 

Στα θετικά οι χρησιμοποίηση ιστορικών προσώπων στα διηγήματα.

Κριτικές αναγνωστών των βιβλίων μου στο Goodreads

Κριτικές των βιβλίων μου όπως αυτές δημοσιεύτηκαν από αναγνώστες στην ιστοσελίδα Goodreads, (την μεγαλύτερη ιστοσελίδα για αναγνώστες στον κόσμο η οποία εξειδικεύεται στις προτάσεις βιβλίων).

Ο γιος της μάγισσας: αλλόκοτες ιστορίες. Συμπαντικές Διαδρομές: Θεσσαλονίκη, 2012

Giannis Margetis

Ο Ανδρέας Καπανδρέου είναι ένας πολύ ενδιαφέρον συγγραφέας. Κατάγεται από την Λευκωσία και είναι βιβλιοθηκονόμος. Το βιβλίο του, Ο Γιος της Μάγισσας, από τις Συμπαντικές Διαδρομές, για το οποίο θα πω λίγα λόγια αμέσως παρακάτω, είναι το δεύτερο του βιβλίο. Είχε προηγηθεί το βιβλίο του, Το Τρομακτικό μυστικό του Αϊνστάιν. Και τα δυο βιβλία είναι συλλογές διηγημάτων.
Ο Γιος της Μάγισσας περιλαμβάνει δεκατέσσερις ιστορίες, τις οποίες εύκολα και αυθόρμητα μπορούμε να κατατάξουμε στον χώρο της λογοτεχνίας του Φανταστικού. Ο Ανδρέας χρησιμοποιεί πολλά χρώματα από την συγγραφική του παλέτα για να "ζωγραφίσει" τις ιστορίες του. Άλλοτε στον-λογοτεχνικό πάντοτε-καμβά του αποτυπώνεται το μουντό αστικό τοπίο, άλλοτε η μεσαιωνική, μυστικιστική και σκοτεινή Κεντρική Ευρώπη, άλλοτε η ελληνική φύση, άλλοτε ένα εξωγήινο τοπίο! Ο συγγραφέας φροντίζει να μην μάς αφήσει παραπονεμένους ως προς αυτό. Οι ιστορίες του διαθέτουν ποικιλία στην εναλλαγή των τόπων και των τοπίων. 
Το ίδιο συμβαίνει και με τους χαρακτήρες του. Συναντάμε, καθώς διαβάζουμε τις γραμμές των ιστοριών του, διάφορων ειδών ανθρώπους, σχεδόν όλων των κοινωνικών τάξεων. Δυστυχώς, όμως, η σύντομη φόρμα του διηγήματος, δεν μάς επιτρέπει να τούς γνωρίσουμε καλύτερα. Όμως, ποτέ ή σχεδόν ποτέ, δεν είναι αυτός ο σκοπός της διηγηματικής φόρμας. Σκοπός της μικρής φόρμας είναι να μάς περιγράψει μια ιστορία δίχως τα περιττά βαρίδια των μακροσκελών περιγραφών του μυθιστορήματος. Να μάς φωτογραφίσει την στιγμή της κορύφωσης. Να την απαθανατίσει! Αυτά τα επιτυγχάνει σε πολύ ικανοποιητικό βαθμό ο Ανδρέας. Πιάνει την στιγμή και την αναδεικνύει. Δίχως περιττά λόγια και κατευθείαν στην ουσία. 

Ο συγγραφέας Φρέντυ Γερμανός

Τον δημοσιογράφο - συγγραφέα Φρέντυ Γερμανό (1934-1999), τον πρωτογνώρισα μέσα από τα ευθυμογραφήματά του. Τα βιβλία του «Τζίμμυ πάρε ένα φιστίκι», «Ευρω-λεξικό», «Περισσότερο σεξ… σε λίγο», και «Τρελαθήκαμε εντελώς» τα θυμάμαι από την εποχή της εφηβείας μου, με μεγάλη νοσταλγία. Το έξυπνο και καυστικό χιούμορ του συγγραφέα τον καθιέρωσαν σαν έναν από τους αγαπημένους μου.

Μεγαλώνοντας, εκτίμησα ακόμα περισσότερο τον Φρέντυ Γερμανό διαβάζοντας τα ιστορικά του μυθιστορήματα. Ξεχωρίζω ειδικότερα την «Εκτέλεση» (αναφορά στη ζωή και την εκτέλεση του Ίωνα Δραγούμη) καθώς και «Το αντικείμενο» (αναφορά στη ζωή και τη δράση του Νίκου Ζαχαριάδη – εκδόθηκε με βάση χειρόγραφό του συγγραφέα, ένα χρόνο μετά τον θάνατό του, το 2000). 

Φρέντυ Γερμανός και επιστημονική φαντασία

Στα αξιοσημείωτα είναι και το γεγονός ότι ο Φρέντυ Γερμανός έχει γράψει και επιστημονική φαντασία! Συγκεκριμένα έγραψε το μυθιστόρημα «Ο εχθρικός πλανήτης» (1978) το οποίο ξανακυκλοφόρησε το 1999, αναθεωρημένο με τον τίτλο «Καλά νέα από την Αφροδίτη». Επίσης, το βιβλίο του «Σαμ» έχει στοιχεία επιστημονικής φαντασίας.

Θρύλοι του Σύμπαντος - Συλλογές φανταστικών διηγημάτων των Συμπαντικών Διαδρομών

Θρύλοι του Σύμπαντος / Συλλογικό έργο. Θεσσαλονίκη: Συμπαντικές Διαδρομές, 2007

Οι Συμπαντικές Διαδρομές, ενας εκδοτικός οίκος που εξειδικεύεται

 στη λογοτεχνία του φανταστικού, έχει εκδώσει μέχρι σήμερα τρεις συλλογές διηγημάτων με τον τίτλο Θρύλοι του Σύμπαντος (2007), Θρύλοι του Σύμπαντος ΙΙ (2012) και Θρύλοι του Σύμπαντος ΙΙΙ (2014).

Διακηρυγμένος στόχος των Συμπαντικών Διαδρομών είναι να δοθεί μέσω αυτών των συλλογών, βήμα σε νέους (και όχι μόνο) Έλληνες συγγραφείς του φανταστικού.

Την πρώτη ανθολογία του 2007 προλογίζει ο γνωστός συγγραφέας επιστημονικής φαντασίας, Διαμαντής Φλωράκης. Τα διηγήματα καλύπτουν όλα τα είδη του φανταστικού: επιστημονική φαντασία, ηρωική φαντασία, fantasy, μυστήριο, cyberpunk, τρόμο. Η συλλογή περιλαμβάνεται τα ακόλουθα 38 διηγήματα:

Ελληνικές Ακαδημαϊκές Βιβλιοθήκες στο χείλος του γκρεμού (συλλογή υπογραφών)

Οκτώβριος 3, 2013

Ελληνικές Ακαδημαϊκές Βιβλιοθήκες στο χείλος του γκρεμού

Ημερομηνία έναρξης συλλογής υπογραφών: 2 Οκτωβρίου 2013

ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ

Εν όψει των ραγδαίων εξελίξεων που δρομολογεί η πρόσφατη ΚΥΑ (ΚΥΑ Αριθ. 135211/B2/23-9-2013, ΦΕΚ Β 2384/24-9-2013), η οποία θέτει σε διαθεσιμότητα, μεταξύ άλλων, και 94 βιβλιοθηκονόμους-μέλη των Ακαδημαϊκών Βιβλιοθηκών 8 Ιδρυμάτων, καθώς και άλλο προσωπικό υποστήριξης, συμπεριλαμβανομένων πιθανότατα και των ελαχίστων που υποστηρίζουν τις σημαντικές κεντρικές υπηρεσίες του ΣΕΑΒ (διαπραγμάτευση-διαχείριση των ηλεκτρονικών συνδρομών, Συλλογικό Κατάλογο, Διαδανεισμό), ο Σύνδεσμος διαπιστώνει ότι ευρίσκεται στα πρόθυρα πλήρους αδυναμίας παροχής των υπηρεσιών του στην ακαδημαϊκή και ερευνητική κοινότητα. Επιπλέον, διαπιστώνει ότι οι Κεντρικές Ακαδημαϊκές Βιβλιοθήκες των 8 Ιδρυμάτων από τις οποίες αφαιρείται προσωπικό, θα αναγκασθούν να μειώσουν ή και να διακόψουν πολλές από τις παρεχόμενες υπηρεσίες (ηλεκτρονικές και επιτόπιες υπηρεσίες προς τους χρήστες, προγράμματα εκπαίδευσης χρηστών, εξυπηρέτηση εξωτερικών χρηστών), ενώ ορισμένα παραρτήματα (βιβλιοθήκες σχολών ή/και τμημάτων) θα σταματήσουν να λειτουργούν λόγω παντελούς έλλειψης προσωπικού.