Ξένοι στην κόψη: διηγήματα του Δημήτρη Στατήρη

23 σύντομες και κοφτές, σε μερικές προπτώσεις κοφτερές σαν μαχαίρι, ιστορίες αποτελούν τη συλλογή διηγημάτων του Δημήτρη Στατήρη «Ξένοι στην κόψη».

Το βιβλίο ξεκινά με το Καφκικού τύπου διήγημα «Επίσκεψη σε μια δημόσια υπηρεσία» και ακολουθεί στο ίδιο περίπου στυλ το διήγημα «Η απονομή». Συνεχίζει με ιστορίες βγαλμένες μέσα από την καθημερινότητα (π.χ. «Σόνια») καθώς και ιστορίες κοινωνικού προβληματισμού («Συνάντηση», «Ο γελωτοποιός»). Από τη συλλογή δεν απουσιάζει το αλληγορικό στοιχείο αλλά και κάποια ίχνη φανταστικού (π.χ. «Ο ασυμβίβαστος» - ο άνθρωπος με τα πράσινα αυτιά).

Ο τίτλος του βιβλίου ''Ξένοι στην κόψη'' περικλείει, σύμφωνα με τον ίδιο τον συγγραφέα (σε προσωπική επικοινωνία που είχαμε) την ουσία του βιβλίου το οποίο καλύπτει θεματικούς άξονες όπως η αποξένωση και η απόσταση μεταξύ των ανθρώπων στον σύγχρονο κόσμο.

Πάρα πολλή ευτυχία: διηγήματα της Alice Munro

Η Alice Munro είναι Καναδή διηγηματογράφος. Γεννήθηκε το 1931 και το 2013 κέρδισε το Νόμπελ Λογοτεχνίας. Κατά την υπομονή του Νόμπελ η Munro χαρακτηριστικέ ως "master of the contemporary short story”. Κύριο χαρακτηριστικό πολλών διηγημάτων της είναι η επαναστατική τους αρχιτεκτονική ειδικά όσον αφορά τη τάση οι ιστορίες να κινούνται προς τα εμπρός και προς τα πίσω στο χρόνο.

Η συλλογή διηγημάτων της με τίτλο “Too much happiness“ κυκλοφόρησε το 2009. Στα ελληνικά κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Μεταίχμιο (πρώτη έκδοση 2010, σε μετάφραση της Σοφίας Σκουλικάρη) και πήρε τον τίτλο «Πάρα πολλή ευτυχία».

Η συλλογή αποτελείται από 10 διηγήματα:

Από τη Θεωρία στον Μυστικισμό: η ασάφεια της έννοιας «αντικείμενο» στο Tractatus του Wittgenstein

Γεωργαλλίδης, Ανδρέας. Από τη θεωρία στον μυστικισμό: η ασάφεια της έννοιας "αντικείμενο" στο Tractatus του Wittgenstein / Ανδρέας Α. Γεωργαλλίδης. - Αθήνα : Ίαμβος, 2018. - 196σ. · 24x17εκ.

Ο Ανδρέας Γεωργαλλίδης μετά την μετάφραση του βιβλίου του Γερμανού φιλόσοφου Ludwig Wittgenstein, “Tractatus Logico-Philosophicus” στα ελληνικά, επανέρχεται με ένα βιβλίο στο οποίο καταπιάνεται με το ίδιο έργο.

Το Tractatus θεωρείται ένα από τα σημαντικότερα αλλά και δυσκολότερα ταυτόχρονα φιλοσοφικά κείμενα του 20ου αιώνα. Πρόκειται για ένα κείμενο του οποίου η «σκοτεινότητα» οφείλεται σε μεγάλο βαθμό λόγω της απροσδιοριστίας της λέξεις «αντικείμενο» όπως την χρησιμοποιεί ο Wittgenstein. Ο Γεωργαλλίδης μέσα από το βιβλίο του “Από τη θεωρία στον μυστικισμό” ασχολείται με αυτή ακριβώς την ασάφεια.  

Διαμάχη των λογοτεχνών Μ. Καραγάτση – Ναπολέοντα Λαπαθιώτη σχετικά με το ψευδώνυμο του πρώτου

Ο Δημήτρης Ροδόπουλος (1908-1960) έγινε γνωστός στα λογοτεχνικά δρόμενα της Ελλάδας υπογράφοντας με το ψευδώνυμο Μ. Καραγάτσης.

Ο ίδιος ο συγγραφέας δεν άφησε κάποια μαρτυρία που να εξηγεί γιατί επέλεξε το συγκεκριμένο όνομα. Εικάζεται πάντως ότι αυτό προήλθε από το δέντρο πτελέα ή καραγάτσι. Όταν ήταν έφηβος ο συγγραφέας συνήθιζε να κάθετε κάτω από ένα καραγάτσι και να διαβάζει κατά τη διάρκεια των διακοπών του στο εξοχικό της οικογένειάς του στη Ραψάνη της Θεσσαλίας. Το «Μ.» του ψευδωνύμου του προήλθε πιθανότατα από το ρώσικο όνομα «Μίτια» (ρωσική εκδοχή του Δημήτρης), με το οποίο τον αποκαλούσαν φίλοι και συμφοιτητές του, λόγω της μεγάλης του αγάπης για τον Φιοντόρ Ντοστογιέφσκι και ιδιαίτερα για το έργο Αδερφοί Καραμάζοφ.
Το μυστήριο γύρω από την επιλογή του ψευδωνύμου του Μ. Καραγάτση (γιατί επιλέγηκε το συγκεκριμένο αλλά και γενικότερα γιατί ο συγγραφέας επέλεξε να υπογράφει με άλλο όνομα από το πραγματικό του) απασχόλησαν τους λογοτεχνικούς κύκλους από τη δεκαετία του 30’ μέχρι σήμερα.

Ζόμπι στην Ισλανδία της Νανά Αρναντόττιρ

Το «Ζόμπι στην Ισλανδία» είναι ένα ιδιαίτερο βιβλίο της Ισλανδής συγγραφέως Νανά Αρναντόττιρ, το οποίο συνδυάζει τρόμο αλλά και καλόγουστο χιούμορ. 

«Είμαστε στην Ισλανδία. Αλλά έχει και Ζόμπι» μας πληροφορεί το οπισθόφυλλο του βιβλίου το οποίο θα μπορούσε να χαρακτηριστεί και ως ένας εναλλακτικός τουριστικός οδηγός για την Ισλανδία. 

Μέσα από την ιστορία μιας ομάδας νεαρών οι οποίοι προσπαθούν να σωθούν από τους συμπολίτες τους που έχουν μετατραπεί σε ορδές ζόμπι, το βιβλίο δίνει (σε υποσημειώσεις) ενδιαφέρουσες ιστορίες για την Ισλανδία, τους κατοίκους της και τις συνήθειες τους.

Το βιβλίο έχει δράση, χιούμορ, βία αλλά και μια ερωτική ιστορία μεταξύ δύο κοριτσιών.

Ο πρωτότυπος τίτλος του βιβλίου που κυκλοφόρησε το 2011 στην αγγλική γλώσσα είναι “Zombie Iceland”. 

Στο τέλος του βιβλίου και αφού ολοκληρώνεται η κύρια ιστορία, η συγγραφέας μας χαρίζει ακόμα μια σύντομη ιστοριούλα «Ο εμπνευσμένος θάνατος του Σκάλι του παγωτατζή» η οποία επίσης εκτυλίσσεται στην Ισλανδία των Ζόμπι και η οποία δίνει μια φιλοσοφική νότα στο βιβλίο.

Ανδρέα Κλ. Σοφοκλέους Μνήμη Αέναη - Ο σκαπανέας της Ιστορίας του Κυπριακού Τύπου

της Χρυσοθέμιδος Χατζηπαναγή

Με το μύρο της θάλασσας σε ωκεανούς γαλήνης ν’ αρμενίζεις…

Αν η εκδημία ενός πνευματικού ανθρώπου ανακόπτει από τη μια στιγμή στην άλλη τη συνέχιση της δημιουργικής του πορείας, συνυφασμένης με τη μορφωτική δράση και την πολιτιστική άνοδο του τόπου, τότε η οδύνη καταθλίβει τις ψυχές των πολυπληθών φίλων και εκτιμητών της ανεκτίμητης προσφοράς του. Και αν η απώλεια της ανεπίστροφης φυγής και του αμετάκλητου τέλους είναι συνάρτηση του ποιοτικού μεγέθους του πολυδιάστατου έργου του, τότε το τεράστιο κενό αποβαίνει δυσαναπλήρωτο.

Για τούτο μας συγκλόνισε και βαθύτατα μας λυπεί ο πρόσφατος αδόκητος θάνατος του προσφιλούς μας Ανδρέα Κλ. Σοφοκλέους, του γνωστού επί σειράν ετών πρώην Διευθυντή του Γραφείου Τύπου και Πληροφοριών και Ομότιμου Καθηγητή Επικοινωνίας και ΜΜΕ στο Πανεπιστήμιο Λευκωσίας. Γιατί, αεικίνητος σαν έφηβος και χαλκέντερος επί των επάλξεων μαχητής είχε πολλά να δώσει ακόμη στον στίβο των πνευματικών επιτευγμάτων με τις ενδιαφέρουσες ερευνητικές του εργασίες, τα αξιόλογα πονήματα των επιστημονικών του μελετών, καθώς και με τον ακάματο ζήλο του εκδότη της «Κυπριακής Βιβλιοφιλίας-Φιλοτεχνίας», ενός από τα σημαντικότερα φιλολογικά και λογοτεχνικά περιοδικά στον πανελλήνιο χώρο. Προ ολίγων μόλις ημερών μάς είχε ευγενώς αποστείλει το 44^ο τεύχος, χωρίς να προλάβουμε ακόμη να διαβάσουμε το πολυσέλιδο αφιέρωμα του ιδίου και εκλεκτών συνεργατών του για τον Τεύκρο Ανθία.

Αμέτρητοι οι τίτλοι της εργογραφίας του, που εμπλουτίζει την Κυπριακή Βιβλιογραφία σε πολυειδή πεδία συγγραφικής ταξινομίας και επί πλείστων όσων θεμάτων. Εκτός από ένα ευρύ φάσμα ακαδημαϊκών δημοσιεύσεων και εμπεριστατωμένων εισηγήσεων σε διεθνή είτε τοπικά συνέδρια που διοργάνωνε ο ίδιος, καθώς και  πανεπιστημιακών εύληπτων εγχειριδίων για τα ΜΜΕ, η εύκαρπη δαψιλής συγκομιδή του περιλαμβάνει ιστορικογεωγραφικά και πολιτικά συγγράμματα, μια σειρά έργων όπου πραγματεύεται ιστορικές, κατά περιόδους, καμπές και πολιτισμικά δρώμενα της Κύπρου. Επί πλέον, συγκεντρώνει και σχολιάζει άρθρα και χρονογραφήματα Κυπρίων δημοσιογράφων-λογοτεχνών του ΙΘ΄ αιώνος,  αποθησαυρίζει λογοτεχνικά κείμενα, ποιητικά και πεζά, άγνωστων έως και σημαντικών λογοτεχνών μας και αποτυπώνει σε μονογραφίες τη ζωή και το έργο  επιφανών ανθρώπων της εκπαιδευτικής, συγγραφικής, δημοσιογραφικής και πολιτικής κονίστρας  μέσα από τη συστηματική αναδίφηση εφημερίδων και περιοδικών της εποχής. Δικαίως, θεωρώ, του είχα αποδώσει το προσωνύμιο του «Μεγάλου Εφημεριδοδίφη», που το άκουγε με συγκαταβατική προσήνεια. Ως προς τη συστηματική  λογοτεχνική του ενασχόληση, εξέδωσε επίσης ποιητικές συλλογές, παραμύθια και νουβέλες για μικρά και μεγαλύτερα παιδιά, ένα ιστορικό μυθιστόρημα με κεντρικό ήρωα τον λογοτέχνη-δημοσιογράφο Ιωάννη Β. Κηπιάδη, όπως και το αυτοβιογραφικό  αφήγημα «Μεσόγης Ανάθημα», εμπνευσμένο από τα νεανικά του χρόνια στην αγαπημένη του ομώνυμη γενέτειρα.          

33 ΜΚ και άλλα διηγήματα του Μιχάλη Νικολάου

Σε αυτό το βιβλίο ο Μιχάλης Νικολάου παρουσιάζει 18 νέα διηγήματά του, διαφορετικά από αυτά που μας είχε συνηθίσει. 

Το πρώτο διήγημα του βιβλίου το οποίο χάρισε και τον τίτλο στη συλλογή (33 ΜΚ), αναφέρεται στην 33η Μοίρα Καταδρομών και στη δράση της κατά τη διάρκεια της τουρκικής εισβολής στην Κύπρο το καλοκαίρι του 1974. Την ιστορία διηγείται ένας πρώην καταδρομέας - βετεράνος του πολέμου - σε μια νεαρή αλλοδαπή φοιτήτρια. Το διήγημα αποτελεί φόρο τιμής στους καταδρομείς της 33^η ΜΚ και στον ηρωικό αλλά άνισο αγώνα που έδωσαν ενάντια στα πολυάριθμα τουρκικά στρατεύματα.

Τα υπόλοιπα διηγήματα της συλλογής καταπιάνονται με θέματα όπως η κοινωνική αδικία, ο ξεριζωμός, η μετανάστευση, οι αναμνήσεις προσωπικών στιγμών, ιστορίες βγαλμένες μέσα από τον πόλεμο, τον πόνο και το όνειρο για μία καλύτερη ζωή.  Σε μερικά από αυτά ο συγγραφέας χρησιμοποιεί βίαιες και σκληρές εικόνες στην προσπάθειά του να κάνει τις ιστορίες πιο ρεαλιστικές.