Αποχαιρετισμός Φίλιππου Τσιμπόγλου (1956-2023)

Πρώην διευθυντής Βιβλιοθήκης Πανεπιστημίου Κύπρου. Φίλος, συνεργάτης, αδερφός, μέντορας μα πάνω από όλα ΑΝΘΡΩΠΟΣ!

Περάσαμε ώρες ατελείωτες στο γραφείο του κάνοντας σχέδια για τις βιβλιοθήκες του νησιού, παλεύοντας να τις μεταφέρουμε «από την πραγματικότητα στο ιδεώδες, μέσω του εφικτού».

Με τη βοήθεια του Φίλιππου οι βιβλιοθήκες της Κύπρου και της Ελλάδας έκαναν πολλά βήματα μπροστά. Ξεκόλλησαν από τη μίζερη πραγματικότητα και πορεύτηκαν προς το ιδεώδες. Μαζί με τις βιβλιοθήκες και οι βιβλιοθηκονόμοι. Η νέα Βιβλιοθήκη Κέντρο Πληροφόρησης Στέλιος Ιωάννου, του Πανεπιστημίου Κύπρου σχεδιάστηκε επί των ημερών του, ενώ η ιστορική Εθνική Βιβλιοθήκη της Ελλάδος είχε την τύχη να τον έχει Διευθυντή όταν μεταφέρθηκε στις νέες εγκαταστάσεις στο Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος.

«Όσοι με τον χάρο γίναν φίλοι με τσιγάρο φεύγουνε στα χείλη…»: στίχοι του Άλκη Αλκαίου για τη δολοφονία του Σολωμού Σολωμού

Σολωμός Σολωμού, Δημήτρης Μητροπάνος, Άλκης Αλκαίος, Θάνος Μικρούτσηκος

Στις 11 Αυγούστου 1996 κατά τη διάρκεια αντικατοχικής πορείας μοτοσικλετιστών στο οδόφραγμα της Δερύνειας στην Αμμόχωστο έγιναν επεισόδια στη νεκρή ζώνη κατά τα οποία δολοφονήθηκε  από τούρκους ο Τάσος Ισαάκ (1972-1996). Ζωντανή μετάδοση της δολοφονίας του Ισαάκ παρακολουθήσαμε από τους τηλεοπτικούς σταθμούς που κάλυπταν τα γεγονότα…

Λίγες μέρες αργότερα στις 16 Αυγούστου 1996 κατά τη διάρκεια της κηδείας του Ισαάκ σε μια αυθόρμητη πορεία προς τον χώρο δολοφονίας τουέγιναν νέα επεισόδια.

Απέναντι από τους Ελληνοκύπριους διαδηλωτές παρατάχθηκαν Τούρκοι και Τουρκοκύπριοι Γκρίζοι Λύκοι και Τούρκοι στρατιώτες. Ξαφνικά, μέσα από το πλήθος εμφανίστηκε ένας μαυροφορεμένος νεαρός, ο Σολωμός Σολωμού (1970-1996) ο οποίος κατάφερε να διασπάσει τον κλοιό των κυανόκρανων που βρισκόταν μεταξύ των δύο ομάδων και να τρέξει μέσα στα κατεχόμενα εδάφη. Εκεί βρισκόταν ένας ιστός πάνω στον οποίο κυμάτιζε η τουρκική σημαία. Ο Σολωμός με γρήγορες κινήσεις, σαν κομάντο, και αφού πρώτα έβαλε το τσιγάρο που κρατούσε στο στόμα, σκαρφάλωσε πάνω στον ιστό για να κατεβάσει την τούρκικη σημαία.

Spycraft: τηλεοπτική σειρά της Netflix

 

Spycraft (κατασκοπεία) ονομάζεται η τηλεοπτική σειρά - ντοκιμαντέρ, 8 επεισοδίων της Netflix.
Η σειρά βγήκε στον αέρα το 2021 και σε κάθε επεισόδιο εξετάζει διάφορες μεθόδους κατασκοπίας που χρησιμοποιήθηκαν από διάφορες μυστικές υπηρεσίες από την εποχή του Β Παγκοσμίου Πολέμου μέχρι σήμερα.

Στη σειρά εξετάζονται και πραγματικές περιπτώσεις κατασκοπίας που απασχόλησαν τη δημοσιότητα. 

Ελένη: το μυθιστόρημα του Νικόλα Γκατζογιάννη, η κινηματογραφική ταινία και οι αντιδράσεις

 

«Ελένη» (Eleni) είναι ο τίτλος του ιστορικού - αυτοβιογραφικού μυθιστορήματος του Ελληνοαμερικανού συγγραφέα και δημοσιογράφου Νικόλα Γκατζογιάννη (Nicholas Gage, 1939- ).

Στο μυθιστόρημα που γράφτηκε το 1983 στην Αμερική, ο συγγραφέας περιγράφει τις περιστάσεις κάτω από τις οποίες, εν μέσω εμφύλιου πολέμου, η μητέρα το Ελένη εκτελέστηκε από τους κουμουνιστές.

Το βιβλίο μεταφράστηκε σε 20 γλώσσες και έγινε παγκόσμια επιτυχία. Στα ελληνικά το μετέφρασε ο Αλέξανδρος Κοτζιάς.

Ποίος ήτον ο φονεύς του αδελφού μου: το διήγημα του Γεώργιου Βιζυηνού και η τηλεοπτική σειρά της ΕΡΤ

 

«Ποίος ήτον ο φονεύς του αδελφού» είναι ο τίτλος ενός από τα πιο γνωστά διηγήματα του  Γεωργίου Βιζυηνού (1849-1896).

Πρόκειται για μια αυτοβιογραφική ιστορία στην οποία ο συγγραφέας παρουσιάζει τη δολοφονία του αδερφού του μέχρι και την εξιχνίασή της. Η αφήγηση είναι σε πρώτο πρόσωπο και την διηγείται ο ίδιος ο Γεώργιος Βιζυηνός.

Το εκτενές διήγημα πρωτοδημοσιεύτηκε σε συνέχειες στο περιοδικό Εστία από τις 23 Οκτ. μέχρι τις Νοε. το 1883. Σε αυτό, ο αναγνώστης παρακολουθεί την εξέλιξη μιας μυστηριώδους ιστορίας, όπου η μητέρα του αφηγητή αγνοεί τον φονιά του γιου της και τον αναζητά εναγωνίως, χωρίς να γνωρίζει ότι ο δολοφόνος είναι ο προστατευόμενός της Τούρκος Κιαμίλ.

Οι γυναίκες επιστρέφουν: θεατρική παράσταση βασισμένη σε πραγματικά γεγονότα

Ένα θεατρικό έργο γροθιά στο στομάχι του εφησυχασμού απέναντι στην κατοχή. Μας θυμίζει τις εποχές που οι γυναίκες της Κύπρου προσπάθησαν να  να πάρουν την τύχη του τόπου στα χέρια τους και να απαιτήσουν το αυτονόητο τότε, (γιατί σήμερα για κάποιους δεν είναι πλέον αυτονόητο) δικαίωμα επιστροφής στα τουρκοκρατούμενα σπίτια τους.

Πέτυχαν τη διεθνοποίηση του Κυπριακού και την προβολή του ως πρόβλημα παράνομης εισβολής και κατοχής αναδεικνύοντας τη βιαιότητα του Αττίλα.

Δυστυχώς η ορμή του κινήματος των γυναικών έσβησε πάνω σε κομματικές σκοπιμότητες που διείσδυσαν στο κίνημά διασπώντας το, αλλά και στην πολιτική αφέλεια της εποχής που ήθελε το κίνημα να σταματήσει να δρα για να μην βλάψει τις συνομιλίες για επίλυση του Κυπριακού.

Φυσικά, το κίνημα των γυναικών ακολούθησαν μερικά χρόνια αργότερα, παρόμοια κινήματα μαθητών αλλά και μοτοσικλετιστών (το τελευταίο είχε ως αποτέλεσμα τις εγκληματικές δολοφονίες των Τάσου Ισαάκ και Σολωμόντος Σολωμού.

Ένα έργο που αξίζει να παρακολουθήσουν οι παλιοί για να θυμηθούν και οι νεότεροι για να μάθουν και για να παραδειγματιστούν από την αγωνιστικότητα, την εφευρετικότητα και το πείσμα των γυναικών που απλά ήθελαν να επιστρέψουν ειρηνικά στα σπίτια τους…

Το Δέντρο: ένα ελληνοκεντρικό διήγημα του Χ.Φ. Λάβκραφτ [μελέτη για το περιοδικό ΟΛΚή]

Το Δέντρο: ένα ελληνοκεντρικό διήγημα του Χ. Φ. Λάβκραφτ

του Ανδρέα Καπανδρέου*

O Χ. Φ. Λάβκραφτ (H. P. Lovecraft, 1890-1937) ήταν Αμερικανός συγγραφέας φανταστικής λογοτεχνίας και θεωρείται ο κυριότερος εκφραστής της λογοτεχνίας μεταφυσικού τρόμου. Έγραψε αρκετά διηγήματα, ποιήματα και δοκίμια, ενώ είναι ο δημιουργός της μυθολογίας  Κθούλου (Cthulhu)[1]. Η επικρατέστερη εκδοχή για την προέλευση του παράξενου και καθόλου εύηχου ονόματος «Κθούλου», είναι ότι  επιλέχθηκε από τον Λάβκραφτ ώστε να ηχεί όπως η αρχαία ελληνική λέξη  χθόνιος (chthonic = αυτός που κατοικεί μέσα στη γη)[2].

Είναι γνωστό ότι ο Λάβκραφτ επηρεάστηκε πολύ από την ελληνική μυθολογία με την οποία ήρθε σε επαφή από την παιδική του ηλικία. Όπως αναφέρει ο μελετητής S.T. Joshi, μια παιδική έκδοση της Ιλιάδας και μια της Οδύσσειας ήταν από τα πρώτα και πιο αγαπημένα αναγνώσματα του Λάβκραφτ[3]. Αυτά άλλωστε αποτέλεσαν και την έμπνευση του Λάβκραφτ για την συγγραφή του ποιήματος Ulysses (Οδυσσέας), που αποτελεί παράφραση της Οδύσσειας, μόλις στα εφτά του χρόνια!

Εξάλλου, ο Λάβκραφτ τοποθετεί τους μεγάλους κλασικούς Έλληνες συγγραφείς Αισχύλο, Αριστοφάνη, Ευριπίδη και Σοφοκλή στη λίστα αυτών που θα πρέπει απαραίτητα να διαβάσει κάποιος (What should I read)[4]

«Το δέντρο» ("The Tree") είναι ένα ακόμα έργο του Λάβκραφτ το οποίο έχει επιρροές από την αρχαία Ελλάδα και την ελληνική μυθολογία. Πρόκειται για ένα από τα πρώτα του διηγήματα που  δημοσιεύτηκε τον Οκτώβριο του 1921 στο περιοδικό The Tryout[5].