Το διηγηματικό έργο του Ανδρέα Καπανδρέου [Αποδράσεις από τον κόσμο των φαινομένων στο φαντασιακό πεδίο του αφανούς]

 Γράφει η Χρυσόθεμις Χατζηπαναγή *

Από μόνοι τους οι τίτλοι των δύο βιβλίων του Ανδρέα Καπανδρέου, χωρίς τους διευκρινιστικούς τους υπότιτλους και δίχως τους σημειολογικούς ενδεικτικούς προϊδεασμούς στα οπισθόφυλλα, θα μπορούσαν εκ πρώτης όψεως να παραπλανήσουν πως πρόκειται για δελεαστικά εύληπτα μυθιστορήματα επιστημονικής φαντασίας το πρώτο και μεταφυσικού μυστηρίου το δεύτερου.

Ωστόσο, ξεδιπλώνοντας τις σελίδες τους, Το τρομακτικό μυστικό του Αϊνστάιν από τις εκδόσεις Επιφανίου και Ο γιος της Μάγισσας από τις εκδόσεις Συμπαντικές Διαδρομές, δεν είναι παρά τα αρχικά διηγηματικά κείμενα των αλλόκοτων διηγημάτων ή των αλλόκοτων ιστοριών, καθώς ο ίδιος διαφοροτρόπως τα υποτιτλίζει με τις συνώνυμες διευκρινίσεις της ειδολογικής τους κατάταξης. Και δικαίως, θα έλεγα, τους δανείζουν τους αντίστοιχους φερώνυμους τίτλους, όχι επειδή, απλώς, τα προτάσσει ο συγγραφέας, αλλά γιατί οι δυο αυτές αριστοτεχνικές νουβέλες δίνουν εκ προοιμίου τα καλύτερα διαπιστευτήρια της διηγηματικής του γραφής και μαζί τα μελλοντικά εχέγγυα για τη δημιουργία προσωπικής συγγραφικής ταυτότητας. Μιας ταυτότητας που εν δυνάμει περιέχει το σπέρμα της ανθοφορίας και ευκαρπίας του είδους, αλλά και προοιωνίζει υποσχετικά τη μετεξέλιξή του σε συνθετότερες και περιπλοκότερες αρχιτεκτονικές δομές μυθιστορηματικής αποτύπωσης.

Ο χαιρετισμός της Σύλβιας Κουκουνίδου (προέδρου της ΚΕΒΕΠ) στην εκδήλωση «Παρουσίαση του διηγηματικού έργου του Ανδρέα Καπανδρέου»

Αξιότιμες/οι κυρίες/κύριοι προσκεκλημένοι,

αρχικά επιτρέψτε μου να ευχαριστήσω τους διοργανωτές της εκδήλωσης για την πρόσκληση και φυσικά να ευχηθώ Καλή αρχή στο νέο κτίριο της Βιβλιοθήκης του Δήμου Στροβόλου.

Εκ μέρους της Κυπριακής Ένωσης Βιβλιοθηκονόμων - Επιστημόνων Πληροφόρησης, χαιρετίζουμε την πρώτη αυτή εκδήλωση στο νέο κτίριο της βιβλιοθήκης του Δήμου Στροβόλου για το διηγηματικό έργο του αγαπητού συναδέλφου Ανδρέα Κ. Ανδρέου.

Ο Ανδρέας, είναι “παιδί” του Δήμου Στροβόλου αφού εδώ γεννήθηκε και μεγάλωσε. Σπούδασε Βιβλιοθηκονομία - Επιστήμη της Πληροφόρησης σε Θεσσαλονίκη και Ουαλία και έκανε μεταπτυχιακό στην Συνεχιζόμενη Εκπαίδευση και Διά Βίου Μάθηση στο Ανοικτό Πανεπιστήμιο Κύπρου. Ως βιβλιοθηκονόμος από το 1996 εργάζεται στη Βιβλιοθήκη του Πανεπιστημίου Κύπρου. Το 2010, έγινε μέλος σε ακόμα μια μικρή κοινότητα της Κύπρου, αυτή των Κυπρίων συγγραφέων.

Το 2010 έγραψε το βιβλίο του με τίτλο “Το τρομακτικό μυστικό του Αϊνστάιν” ενώ το 2012 μας παρουσίασε το δεύτερο βιβλίο του “Ο γιός της μάγισσας”.

Γνωρίζοντας τον Ανδρέα τα τελευταία 10 χρόνια, η εξέλιξη αυτή θα έλεγα ότι ήταν αναμενόμενη. Πέραν του ανήσυχου πνεύματος, ο Ανδρέας αδιαμφισβήτητα είναι ένας άνθρωπος που επιθυμεί να προσφέρει, τόσο στον κλάδο μας εφόσον ήταν από τους πρωτεργάτες στην ανασύσταση της Ένωσης μας, όσο και στο κομμάτι της συγγραφής στην Κυπριακή γραμματεία.

Αφιέρωμα στη Λογοτεχνία του Φανταστικού από το περιοδικό Λόγου, Τέχνης και Προβληματισμού «Άνευ»

Στο τεύχος 50 (Χειμώνας 2014) το κυπριακό λογοτεχνικό περιοδικό  «Άνευ»,  φιλοξενεί, μεταξύ άλλων, 16σέλιδο αφιέρωμα για τη Λογοτεχνία του Φανταστικού, την οποία είχα την τιμή να επιμεληθώ.

Συγκεκριμένα το αφιέρωμα  περιλαμβάνει δύο θεωρητικά κείμενα και τέσσερα μικρά, αλλά αντιπροσωπευτικά, διηγήματα της φανταστικής λογοτεχνίας:

• Η Λογοτεχνία του Φανταστικού ( [Εισαγωγή] – Η κατάταξη του Todorov –Ιστορική αναδρομή στην ελληνική φανταστική λογοτεχνία – Η φανταστική λογοτεχνίαστην Κύπρο), του Ανδρέα Καπανδρέου
• Το παρόν και το μέλλον της ελληνικής λογοτεχνίας του φανταστικού, του Γιώργου Σωτήρχου
• Φεγγαρόκυκλος [διήγημα], του Ντίνου Χατζηγιώργη
• Μοιραίο Λάθος [διήγημα], του Μιχάλη Νικολάου
• Ο Αφανισμός [διήγημα], του Αντώνη Κατσαρού
• Όταν η ψυχή ματώνει [διήγημα], της Αμαλίας Πικρίδου Λουκά
• Ταξίδι στον χωροχρόνο [διήγημα], του Ανδρέα Καπανδρέου

ΠΡΟΣΚΛΗΣΗ: Παρουσίαση του διηγηματικού έργου του Ανδρέα Καπανδρέου

Πρόγραμμα εκδήλωσης

* Καλωσόρισμα και εισαγωγή από τη βιβλιοθηκονόμο της Βιβλιοθήκης του Δήμου Στροβόλου κ. Δέσπω Μασούρεκκου

* Χαιρετισμός από την πρόεδρο της Κυπριακής Ένωσης Βιβλιοθηκονόμων Επιστημόνων Πληροφόρησης (ΚΕΒΕΠ) κ. Σύλβια Κουκουνίδου

* Παρουσίαση του διηγηματικού έργου του Ανδρέα Καπανδρέου: τα βιβλία Το τρομακτικό μυστικό του Αϊνστάιν και Ο γιος της Μάγισσας παρουσιάζει η φιλόλογος, συγγραφέας και κριτικός Λογοτεχνίας κ. Χρυσόθεμις Χατζηπαναγή
* Σύντομα διηγήματα από τα βιβλία διαβάζουν η κ. Μαρούσα Αβρααμίδου και ο κ. Άγγελος Κοτσώνης

* Αντιφώνηση από τον συγγραφέα κ. Ανδρέα Καπανδρέου

Συντονισμός προγράμματος: κ. Δέσπω Μασούρεκκου

Αγαπημένε μου Ζαρατούστρα (οι επιρροές του Παλαμά από τον Νίτσε)

Αγαπημένε μου Ζαρατούστρα : Παλαμάς, Νίτσε / Παντελής Βουτουρής. Αθήνα : Εκδόσεις Καστανιώτη, 2006

Στο βιβλίο αυτό, ο καθηγητής του Πανεπιστημίου Κύπρου Παντελής Βουτουρής ιχνηλατεί την πνευματική σχέση του Κωστή Παλαμά με τον μεγάλο Γερμανό φιλόσοφο Φρίντριχ Νίτσε.

Το βιβλίο αποτελείται από δύο μέρη: 
1. Από τον Ζαρατούστρα στον Αδάκρυτο – 2. Οι αγωγοί των Νιστεϊκών ιδεών. Τα περιοδικά «Τέχνη» και «Διόνυσος». Στο παράρτημα παραθέτονται «Ανέκδοτες σημειώσεις του Παλαμά για τον Νίτσε».

Ο τίτλος του βιβλίου είναι εμπνευσμένος από τη μαρτυρία της κόρης του Παλαμά, Ναυσικάς, η οποία αποδεικνύει και την επιρροή που είχε ο Νίτσε στον Έλληνα ποιητή: «Ο Πατέρας αγάπησε, εθαύμαζε, εδιάβαζε τον Nitz[sche] – ήταν μια εποχή που κατήχετο ολόκληρος από τη σκέψη του και τα σημάδια αυτής [της] επιρροής θα μπορούσαμε να τα βρούμε στο Έργο του. Η ανάγνωση του Zarathustra του είχε κάνει μεγάλη εντύπωση εκείνον τον καιτό –ήμουνα μικρή- μας μιλούσε αδιάκοπα γι’ αυτό το βιβλίο και γι’ αυτό τον αποκαλούσα Zarathoustra – σε γράμματά μου εκείνης της εποχής του έγραφα: «Mon cher Zarathoustra».

Ένα βιβλίο για τα βιβλία που δεν θα διαβάσουμε ποτέ…

Το βιβλίο των χαμένων βιβλίων: Η ιστορία των σπουδαίων βιβλίων που δε θα διαβάσουμε ποτέ / Stuart Kelly ; μετάφρ. Ρίτα Κολαΐτη Αθήνα : Εκδόσεις Πατάκη, 2009.

[Τίτλος πρωτοτύπου: The books of lost books]

Με ευανάγνωστο τρόπο ο συγγραφέας μας δίνει λεπτομέρειες για την ιστορία μερικών από τα σπουδαιότερα βιβλία όλων των εποχών, τα οποία δυστυχώς, δεν θα έχουμε την τύχη να διαβάσουμε ποτέ.

Από τον Αριστοτέλη στη Σύλβια Πλαθ, από τον Όμηρο στον Χεμινγουέυ, από τον Δάντη στον Έζρα Πάουντ, μεγάλοι συγγραφείς έγραψαν έργα που δυστυχώς δεν μπορούμε να αποκτήσουμε. Ολόκληρη η ιστορία της λογοτεχνίας είναι και η ιστορία της απώλειάς της. Ο Τζέραρντ Μάνλεϋ Χόπκινς έκαψε όλα τα πρώιμα ποιήματά του όταν αφιέρωσε τη ζωή του στην ομορφιά του Θεού, και ο Μιχαήλ Μπαχτίν, εξόριστος στο Καζακστάν, χρησιμοποίησε το έργο του για τον Ντοστογιέφσκι ως χαρτί για τσιγάρα, αφού προηγουμένως είχε καπνίσει και ένα αντίτυπο της Βίβλου. Μερικά γραπτά λείπουν, θεωρούμε πως καταστράφηκαν: το δεύτερο βιβλίο της "Ποιητικής" του Αριστοτέλη χάθηκε, και ακόμη και το πρώτο είναι φτιαγμένο από σημειώσεις μαθητών. Ο Βιργίλιος άφησε εντολή να καεί η "Αινειάδα", αφού δεν κατάφερε να τη φτάσει στην τελειότητα.

Ο Αλκίνοος Ιωαννίδης τραγουδά για τον Edgar Alan Poe

(Στίχοι, μουσική και ερμηνεία: Αλκίνοος Ιωαννίδης. Συμπεριλαμβάνεται στους δίσκους: "Ο δρόμος, ο χρόνος και ο πόνος", 1997 και "Εκτός τόπου και χρόνου", 2000).

Οι στίχοι του τραγουδιού:

Εικονογραφίες ιστορικών προσώπων από τους Γιάννη Γίγα και Παναγιώτα Κούβαρη

Η Παναγιώτα Κούβαρη και ο Γιάννης Γίγας, παρουσιάζουν στην ιστοσελίδα τους 25 εικονογραφίες προσώπων της σύγχρονης ελληνικής αλλά και παγκόσμιας  ιστορίας.

Ο υπαρχηγός της ΕΟΚΑ Γρηγόρης Αυξεντίου και από πάνω

 του η Ελλάδα για την οποία έδωσε τη ζωή του

Οι πίνακες είναι επηρεασμένοι από την Ελληνορθόδοξη - Βυζαντινή εικονογράφηση και μέχρι  σήμερα έχουν δημιουργηθεί  εικόνες για τα ακόλουθα πρόσωπα: