Αφιέρωμα «200 χρόνια από την Ελληνική Επανάσταση 1821-2021» - Η Ελληνική Επανάσταση του 1821 και η Κύπρος

«Σημαία Ελληνική Πατρίς Κύπρου» - Το λάβαρο με το οποίο οι Κύπριοι αγωνιστές πολέμησαν στην Ελληνική Επανάσταση* 

Μέρος Α - Πρόλογος

Η τουρκοκρατία στην Κύπρο ξεκίνησε το 1570 όταν το νησί κατατήθηκε από τους Οθωμανούς. Υπό τουρκική κατοχή ήταν την ίδια εποχή και τα περισσότερα εδάφη της Ελλάδας. Λίγο πριν την έναρξη της επανάστασης του 1821 ο πληθυσμός της Κύπρου υπολογίζεται ότι ήταν γύρω στους 60.000 Έλληνες (κάποιες άλλες πηγές τους ανεβάζουν μέχρι και 80.000) και περίπου 20.000 μουσουλμάνοι (οι περισσότεροι εκ των οποίων ήταν Έλληνες που εξισλαμίστηκαν - οι γνωστοί Λινοβάμβακοι - προκειμένου να γλυτώσουν τη βαριά φορολογία και να έχουν καλύτερη αντιμετώπιση από τους κατακτητές).

Η συνεισφορά της Κύπρου στην Ελληνική Επανάσταση έχει πολλά άγνωστα στο ευρύ κοινό κεφάλαια. Τις επόμενες μέρες θα παρουσιαστούν από το ιστολόγιο @Ανδρέας Καπανδρέου τα κεφάλαια:

1.    Ιωάννης Καρατζάς (1767-1798), ο Κύπριος σύντροφος του Ρήγα Φεραίου

2.    Η Φιλική Εταιρεία και η Κύπρος

3.    Η εκτέλεση του Κύπριου επίσκοπου Νοκομηδίας Αθανάσιου Καρύδη

4.    Η 9η Ιουλίου 1821 στην Κύπρο

5.    Η πρώτη Ενωτική προκήρυξη του Κυπριακού λαού (1821)

6.    Κύπριοι αγωνιστές του 1821

7.    Προσπάθειες απελευθέρωσης της Κύπρου κατά την Ελληνική Επανάσταση

8.    Κύπριοι στην άλωση της Τριπολιτσάς

9.    Κύπριοι στην έξοδος του Μεσολογγίου

10. Ο Ιωάννης Καποδίστριας και η Κύπρος

*Η σημαία (στη φωτογραφία πιο πάνω) αποτελούνταν από ένα άσπρο πανί στο οποίο υπήρχε ένας γαλάζιος σταυρός. Έφερε επιγραφή: ΣΗΜΕΑ ΕΛΗΝΗΚΙ-ΠΑΤΡΗΣ ΚΗΠΡΟΥ. Οι διαστάσεις της ήσαν: 1,10Χ1,40μ. 

Την σημαία κρατούσαν οι Κύπριοι, μέλη του Κυπριακού Ιερού Λόχου που πήρε μέρος στην ελληνική επανάσταση. 

Πολλοί Κύπριοι, που γλίτωσαν από τους διωγμούς στην Κύπρο και κατάφεραν να διαφύγουν από το νησί, έφτασαν στην επαναστατημένη Ελλάδα, όπου σχημάτισαν Σώμα Κυπρίων Αγωνιστών και πολέμησαν υπό τη σημαία αυτή στη Ρούμελη και στην Πελοπόννησο.

Η σημαία φυλάσσεται και εκτίθεται στο Εθνικό Ιστορικό Μουσείο της Ελλάδας. 

Η βιβλιογραφία που χρησιμοποιήθηκε για την έρευνα:

Άμαντος, Κωνσταντίνος. Σύντομος ιστορία της Κύπρου, Αθήναι, Σύλλογος προς διάσωση ωφέλιμων βιβλίων, 1956.

Αυτή είναι η πρώτη ενωτική προκήρυξη του κυπριακού λαού. Την συνέταξαν το 1821 στη Ρώμη οι κληρικοί που γλύτωσαν από τη σφαγή των Τούρκων. Μηχανή του Χρόνου: Cyprus edition. http://www.mixanitouxronou.com.cy

Δεσποτόπουλος, Αλέξανδρος. Διωγμοί στις Κυδωνιές, Κουσάντασι, Κύπρο, Κω και άλλες περιοχές. Στο Ιστορία του Ελληνικού Έθνους. Αθήνα: Εκδοτική Αθηνών, 1975,  τομ. ΙΒ.

Εταιρεία Κυπριακών Σπουδών. Πρακτικά του Δευτέρου Διεθνούς Κυπριολογικού Συνεδρίου [Λευκωσία, 20-25 Απριλίου 1982], τόμ. Γ΄. Λευκωσία: Εταιρεία Κυπριακών Σπουδών, 1987.

Καραμπελιάς, Γιώργος. Η ανολοκλήρωτη επανάσταση του Ρήγα Βελεστινλή: "κόψε το ρόδο πριν μαραθεί". Αθήνα: Εναλλακτικές Εκδόσεις, 2011.

Κηπιάδης, Γεώργιος Ι. Απομνημονεύματα των κατά το 1821 εν τη νήσω Κύπρω τραγικών σκηνών. [Λευκωσία]: Εκδόσεις Μορφωτικής Υπηρεσίας Υπουργείου Παιδείας, 1972.

Κορνιλάκης, Ιωάννης Σ. Ιωάννης Α. Καποδίστριας, ο άγιος της πολιτικής : το χθες και το σήμερα με βάση τις ανέκδοτες επιστολές του. Πειραιάς: Ελαία - Ελληνική, Χριστιανική, Κοινωνική, Αστική μη κερδοσκοπική Εταιρεία, 2011.

Koumoulides, John. Cyprus and the war of Greek independence 1821-1829, London, Zeno, 1974.

Κουτσονίκας, Λάμπρος. Γενική ιστορία της Ελληνικής Επαναστάσεως. [Αθήνα]: Βεργίνα, 2002.

Κύρρης, Κώστας Π. Νέαι ειδήσεις και ανέκδοτα εγγραφα περί Κυπριανού Θησέως, Νικολάου Θησέως, και του πατρός αυτών Οικονόμου Παπά Σάββα. Λευκωσία: Επετηρίς του Κ.Ε.Ε., ΧΙ, 1981 - 1982.

Λαζάρου, Ανδρέας. Η Κύπρος γενέτειρα του Ομήρου και άλλες έξιμικρές μελέτες. Λευκωσία: Επιφανίου, 2008.

Legrand, Emile. Ανέκδοτα έγγραφα περί Ρήγα Βελεστινλή και των συν αυτωι μαρτυρησάντων μετά μεταφράσεως ελληνικής υπό Σπυρίδωνος Π. Λάμπρου. Αθήνα: Επιστημονική Εταιρεία Μελέτης "Φερών-Βελεστίνου-Ρήγα", 1996.

Μυλωνάς, Μάριος. Έλληνες της Κύπρου. Λευκωσία: [χ.ο.], 2017.

Παυλίδης, Άντρος. Μεγάλη Κυπριακή Εγκυκλοπαίδεια, τόμ. 6. Λευκωσία: Φιλοκυπρός, 1987.

Περραιβός, Χριστόφορος. Σύντομος βιογραφία του Ρήγα Φεραίου. Αθήνα: Δημιουργία, 1998.

Σταυριανός, Ιωάννης. Πραγματεία των περιπετειών του βίου μου: και συλλογή διαφόρων αντικειμένων αγνώστων έτι εν τη ελληνική ιστορία. Αθήνα: Εταιρεία Στερεοελλαδικών Μελετών, 1982.

Φιλήμων, Ιωάννης. Δοκίμιον ιστορικόν περί της Φιλικής Εταιρείας. Εν Ναυπλία: Εκ της τυπογραφίας Θ. Κονταξή και Ν. Λουλάκη, 1834.

Φιλίππου, Λοΐζος. Κύπριοι αγωνισταί. Λευκωσία: Έκδοσις Ι. Αρχιεπισκοπής Κύπρου, 1953.

Φωκαίδης, Φωκάς Ν. Ο ελληνισμός της Κύπρου: από των προϊστορικών μέχρι των καθ’ημάς χρόνων. Σώλσπουρυ, 1962.

Φωτάκος. Απομνημονεύματα περί της Ελληνικής Επαναστάσεως, συγγραφέντα υπό Φωτίου Χρυσανθόπουλου ή Φωτάκου. Εν Αθήναις: Εκ του Τυπογραφείου Π. Δ. Σακελλαρίου, 1899.

Χριστοδούλου, Χάρης. Κυπριακαί Σπουδαί. Λευκωσία: Εταιρεία Κυπριακών Σπουδών, τ. ΞΔ’-ΞΕ’, 2000-2001.