@Ανδρέας Καπανδρέου : Γράμματα στην αγαπημένη: ποιητική συλλογή του Παναγιώτη Νικολαΐδη

7 Οκτ 2025

Γράμματα στην αγαπημένη: ποιητική συλλογή του Παναγιώτη Νικολαΐδη

Η ποιητική συλλογή «Γράμματα στην αγαπημένη» του Παναγιώτη Νικολαΐδη εκδόθηκε το 2025 και κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Σμίλη. Το βιβλίο αποτελείται από ποιήματα με κεντρικό άξονα τον στοχαστικό μονόλογο, την εξομολόγηση και τη μνήμη, σε γλώσσα λυρική και προσωπική, ενώ σε κάποια ποιήματά του χρησιμοποιείται και η κυπριακή διάλεκτος.

Τα ποιήματα είναι σε μορφή επιστολών προς την «αγαπημένη», με επίκεντρο τον έρωτα, τη μοναξιά, τη νοσταλγία και την αναζήτηση ταυτότητας μέσω της γραφής.

Η «αγαπημένη» παραμένει μια συμβολική, μυστηριώδης παρουσία και δεν προσδιορίζεται συγκεκριμένα με όνομα ή ιδιότητα. Λειτουργεί περισσότερο ως πρόσωπο-σύμβολο έρωτα, μνήμης και προσωπικής εξομολόγησης, παρά ως μια πραγματική ή αναγνωρίσιμη φιγούρα. Θυμίζει την προσπάθεια του Κώστα Μόντη να καταγράψει τον συλλογικό και προσωπικό του πόνο μέσα από τα δικά του «Γράμματα στη μητέρα (1965-1980).

Εικάζω ότι ο ποιητής αφήνει επίτηδες ανοιχτή την ταυτότητα της δικής του «αγαπημένης», καλώντας τον αναγνώστη να συμμετάσχει στην προσωπική αναζήτηση και στην εσωτερική περιπλάνηση του.

Τα εικοσιτέσσερα ποιήματα έχουν ως τίτλο και αρίθμηση τους τα γράμματα του ελληνικού αλφαβήτου (α-ω), κάτι που έχει και αυτό τον δικό του συμβολισμό.

Προς το τέλος του βιβλίου (ποίημα ψ) ο Νικολαΐδης προειδοποιεί την αγαπημένη του:

Αγαπημένη

αν κάψεις αυτό το βιβλίο

η στάχτη

θα ξεκλειδώσει

τη μεταλλική ψυχή σου

σαν μανιασμένος

άνεμος.

Με αυτό το ποίημα δείχνει τον ρόλο της αγαπημένης ως αποδέκτη βαθιάς προσωπικής εσωτερικής φόρτισης, ενώ το τελευταίο ποίημα (ω) κλείνει με μια υπόσχεση:

Αγαπημένη

δεν θα σε ενοχλήσω

με άλλα ποιήματα.

Αποσπάσματα από το γεμάτο υπαινιγμούς ποίημα λ (που είναι και από τα αγαπημένα μου):

Αγαπημένη

…

Εκείνοι είπαν

(κι εμείς χειροκροτήσαμε)

ότι η εισβολή δεν ήταν εισβολή

ήταν μονάχα μια ψευδαίσθηση

μια ανεπαίσθητη υπόμνηση

μια στιγμιαία κατολίσθηση