Ο ταλαντούχος κύριος Ρίπλεϋ της Patricia Highsmith

 

«Ο ταλαντούχος κύριος Ρίπλεϋ» (The Talented Mr. Ripley) είναι ένα μυθιστόρημα ψυχολογικού θρίλερ γραμμένο της Αμερικανίδας συγγραφέως Πατρίσιας Χάισμιθ (Patricia Highsmith, 1921-1995). Εκδόθηκε για πρώτη φορά το 1955 και είναι το πρώτο από μια σειρά πέντε βιβλίων με τον χαρακτήρα Tom Ripley.
Η ιστορία του βιβλίου ακολουθεί τον Tom Ripley, έναν νεαρό άνδρα που ζει στη Νέα Υόρκη και εμπλέκεται σε έναν ιστό εξαπάτησης, χειραγώγησης και δολοφονίας. Ο Τομ είναι ένας ταλαντούχος απατεώνας και παραχαράκτης που προσεγγίζεται από έναν πλούσιο επιχειρηματία, τον Χέρμπερτ Γκρίνλιφ, για να ταξιδέψει στην Ιταλία για να πείσει τον γιο του, Ντίκι, να επιστρέψει στις Ηνωμένες Πολιτείες. Ο Ντίκι ζει μια χλιδάτη ζωή στην Ευρώπη, χρηματοδοτούμενος από τον πλούτο του πατέρα του ο οποίος ελπίζει ότι ο Τομ μπορεί να τον πείσει τον γιό του να επιστρέψει και να αναλάβει την οικογενειακή επιχείρηση.
Ωστόσο, όταν βρίσκεται στην Ιταλία, ο Τομ ερωτεύεται τον πολυτελή τρόπο ζωής του Ντίκι και αρχίζει να αγανακτεί για τη σχέση του Ντίκι με τη φίλη του, Μαρτζ. Καθώς ο Τομ γίνεται ολοένα και πιο ζηλιάρης και εμμονικός με τον Ντίκι, οι ενέργειές του παίρνουν μια σκοτεινή τροπή, οδηγώντας σε ψέματα, χειραγώγηση και, τελικά δολοφονεί τον Ντίκι παίρνοντας την ταυτότητα του.
Το βιβλίο εξερευνά θέματα της ταυτότητας, της επιθυμίας και της ηθικής. Η γραφή της Highsmith εμβαθύνει στην ψυχή του Tom Ripley, δημιουργώντας έναν περίπλοκο και ηθικά διφορούμενο χαρακτήρα που θολώνει τα όρια μεταξύ ήρωα και αντιήρωα. Το μυθιστόρημα έχει προσαρμοστεί σε πολλές ταινίες, με πιο αξιοσημείωτη την ταινία του 1999 σε σκηνοθεσία Anthony Minghella, με πρωταγωνιστή τον Matt Damon ως Tom Ripley.

Ο Ρίπλεϋ είναι ένας από τους διασημότερους λογοτεχνικούς χαρακτήρες στην αστυνομική λογοτεχνία. Είναι ένας εγκληματίας καριέρας, απατεώνας και κατά συρροή δολοφόνος που πάντα ξεφεύγει από τα εγκλήματά του. Τα πέντε μυθιστορήματα της Χάισμιθ στα οποία πρωταγωνιστεί: 1. The Talented Mr. Ripley, 2. Ripley Under Ground, 3. Ripley's Game, 4. The Boy Who Follow Ripley και 5. Ripley Under Water— εκδόθηκαν μεταξύ 1955 και 1991. Σε κάθε μυθιστόρημα, o Ρίπλεϋ παίζει με τη φωτιά και  πλησιάζει επικίνδυνα στο να τον πιάσουν ή να σκοτωθεί, αλλά τελικά διαφεύγει τον κίνδυνο.

Ο Ρίπλεϋ έχει αγαπηθεί από τους κριτικούς  και τους αναγνώστες επειδή είναι "ταυτόχρονα ένας συμπαθής χαρακτήρας και ένας ψυχρός δολοφόνος". 

 

Πρόσφατα (2024) ο Riplay έγινε σειρά στο Netflix. Mια αμερικανική μαυρόασπρη neo-noir ψυχολογική τηλεοπτική σειρά θρίλερ που δημιουργήθηκε, σε σενάριο και σκηνοθεσία του Steven Zaillian, βασισμένη στο αστυνομικό μυθιστόρημα της Patricia Highsmith του 1955 The Talented Mr. Ripley. Με πρωταγωνιστή τον Andrew Scott ως Tom Ripley, με την Dakota Fanning ως Marge Sherwood και τον Johnny Flynn ως Dickie Greenleaf, η περιορισμένη σειρά οκτώ επεισοδίων είναι η πρώτη προσαρμογή του μυθιστορήματος του Highsmith σε μια σειρά.