…Πάντων και αοράτων» ποιητική συλλογή του Άντρου Λυρίτσα

«…Πάντων και αοράτων» ονομάζεται η ποιητική συλλογή του Άντρου Λυρίτσα (Λευκωσία: Αφιερώσεις, 2019).

Ο τίτλος του βιβλίου, ο οποίος για κάποιους ίσως ακουστεί παράξενος, είναι εμπνευσμένος  από την άποψη με την οποία ο ίδιος ο συγγραφέας μας εισάγει στα γραφόμενά του:

«Αν ο θεός είναι ποιητής των ορατών, ο ποιητής είναι θεός πάντων των αοράτων».

Το θέμα του «τι εστί ποίηση» και «ποιητής» φαίνεται να απασχολεί τον Λυρίτσα τόσο από το εξώφυλλο του βιβλίου στο οποίο έχει επιλέξει να βάλει τον πίνακα του Νίκου Εγγονόπουλου «Ο ποιητής και η μούσα του», όσο και από το ποίημα του Γιώργου Σαραντάρη «Δεν είμαστε ποιητές» που παραθέτει στην αρχή του βιβλίου.

Εξάλλου και το πρώτο ποίημα της συλλογής που έχει τίτλο «Σταύρωση»  ξεκινά με τον στίχο «Θα κλειστώ στο μοναστήρι της ποίησης, πούναι κτισμένο στα μετέωρα των λέξεων…» ενώ το δεύτερο ποίημα έχει τίτλο «Η τρέλα της ποίησης». Αναφορές στην ποίηση γίνονται και σε άλλα ποιήματα της συλλογής όπως π.χ. στο ποίημα Εύα «Εμείς οι αμαρτωλοί, τις λέξεις βάζουμε για φύλλο συκής, της ποίησης ο θεός τη γύμνια μας μη δει...) και στο ποίημα «Στίχοι που δεν γράφτηκαν».

Τα ποιήματα της συλλογής χαρακτηρίζονται από κοινωνική ευαισθησία αφού μέσα από αυτά θίγονται θέματα όπως η προσφυγιά ενώ ένας ψαγμένος αναγνώστης θα αναγνωρίσει και κάποιες πολιτικές τοποθετήσεις του συγγραφέα.

Στο δεύτερο μισό του βιβλίου ο Λυρίτσας παραθέτει ποιήματα αφιερωμένα σε γνωστά αλλά και άγνωστα πρόσωπα τα οποία φαίνεται να ενέπνευσαν τον ποιητή. Εξάλλου, στο δεύτερο μέρος μας εισάγει με τη ρήση του Α. Μητροφάνους «Πιστεύω πως πάντωτε οι μεγάλοι ποιητές βοηθούν ένα νέο ποιητή να βρει και να εκφράσει τον αληθινό εαυτό του».

Συγκεκριμένα ο Λυρίτσας αφιερώνει ποιήματα στους συγγραφείς Γιώργο Σεφέρη, Ανδρέα Εμπειρίκο, Ναπολέοντα Λαπαθιώτη και Σάμουελ Μπέκετ, τον φιλόσοφο Ζήνωνα Κιτιέα, τους ψυχιάτρους Σίγκμουντ Φρόιντ και Καρλ Γκούσταβ Γιουγκ, τους ζωγράφους Λεονάρτο ντα Βίτσι και Βίνσεντ Βαν Γκογκ, καθώς και στους Μαρξιστές επαναστάτες Ροζα Λόξεμπουρκ και Φιντέλ Κάστρο. Αφιερώσεις ποιημάτων υπάρχουν επίσης στον Μιχαήλ Πέτρου ο οποίος σκοτώθηκε το 1958 από άντρες της ΕΟΚΑ, στον θεωρούμενο από την ΕΟΚΑ ως προδότη Μιχάλη Ασσιώτη, «στους Τουρκοκύπριους συμπατριώτες», στους πρόσφυγες της Συρίας, στη μάνα του κ.α.

Υποδοχή στον Άδη

Στη μάνα μου

Εκεί

Στην αποβάθρα του Άδη

Θα μυρίσεις το αίμα που με βύζαξες

Και θα σιμώσεις μ’ ανοικτά τα χέρια

«Δως μου το αίμα σου, γιε μου

Ξανά να σ’ αγκαλιάσω…»

«Μα πουν’ το αίμα μάνα μου;

Το ξόδεψα στη μάχη…»

Αναζητώ το βλέμμα σου μητέρα

Που έβλεπε τη θάλασσα μέσα στους ουρανούς μου

Που έβλεπε στα μάτια μου βαρκούλες να γελάνε

Που έβλεπε στους κήπους μου ν’ ανθίζει η μοναξιά μου