Τρία διηγήματα και ένα επίμετρο από τη Χάρη Ν. Σπανού

Η Συνεδρία Ι, Το σπίτι, Ο ξένος / Χάρη Ν. Σπανού. Λευκωσία: Αιγαίον, 2015.

Με τρία αυτοτελή διηγήματα και ένα επίμετρο η γιατρός Χάρη Ν. Σπανού καταθέτει τη πρώτη της λογοτεχνική της πρόταση σε ένα βιβλίο που κυκλοφόρησε από τον εκδοτικό οίκο Αιγαίον.

Στο πρώτο διήγημα (Η συνεδρία Ι) μας παρουσιάζει μια συνεδρία μεταξύ μιας γυναίκας και του ψυχοθεραπευτή της.  Η Άρια, η πρωταγωνίστρια, περιγράφει στον θεραπευτή της ένα όνειρό που είδε. Μέσα από αυτό βγαίνει η ανάγκη της για αντρική συντροφικότητα αλλά και τα ψυχοσωματικά τραύματα λόγω των βιωμάτων που έχουν να κάνουν με την πολιτική κατάσταση στην οποία βρίσκεται η ιδιαίτερή της πατρίδα, η Κύπρος.  Με το τέλος της διήγησης και τη λήξη της συνεδρίας την οποία ο ψυχοθεραπευτής χαρακτήρισε κομβική, η Άρια δείχνει να λυτρώνεται. Οι σκέψεις του θεραπευτή με το τέλος της συνεδρίας ήταν ότι «σήμερα γεννήθηκε μια γυναίκα - χωρίς να χάσει ίχνος από την κοριτσίστικη αύρα της».

Στο διήγημα με τίτλο «Το σπίτι» μια κηδεία επαναφέρει τις αναμνήσεις μιας παλιάς ερωτικής σχέσης, αυτής της Αλεξίας με τον θανόντα. Η παλιά ιστορία ξύνει πληγές αλλά αποκαλύπτει και μια πρόσφατη σχέση, την τελευταία του θανόντα με άτομο του ίδιου φύλου. Πέραν από το σοκ της πρωταγωνίστριας επέρχεται η λύτρωση, η συμφιλίωση με τη νέα πραγματικότητα και η συγχώρεση.

Το διήγημα «Ο ξένος» (το αγαπημένο μου από τη συλλογή) είναι πολύ ιδιαίτερο. Ένα ζευγάρι μεσηλίκων γνωρίζεται τυχαία σε ένα μπαράκι στην Λευκωσία.  Λίγο με τη βοήθεια της νεαρής γκαρσόνας που τους σερβίρει, λίγο με την επίδραση του κρασιού αλλά κυρίως λόγω της αμοιβαίας ανάγκης των δύο πρωταγωνιστών για ψυχική και σωματική επαφή, γίνονται ζευγάρι και φεύγουν μαζί από το μπαρ. Το ερωτικό σενάριο είναι τέλεια στημένο και ο αναγνώστης αναμένει να διαβάσει την κορύφωση και την κατάληξη του. Η συγγραφέας όμως αντί μίας εκδοχής όπως συνηθίζεται, μας δίνει 4 εκδοχές, 4 διαφορετικές καταλήξεις της ιστορίας, πολύ διαφορετικές μεταξύ τους.

Στο Επίμετρο η συγγραφέας μας αφηγείται σε τρίτο πρόσωπο πως συντελεστικέ η γραφή του πρώτου διηγήματος (Η συνεδρία Ι) από την πρωταγωνίστρια της ιστορίας, την Άρια. Η ιστορία είναι γραμμένη σε τρίτο πρόσωπο αλλά στον αναγνώστη προκαλείται η εντύπωση ότι η Άρια είναι η ίδια η συγγραφέας.

Η γραφή της Σπανού είναι ελκυστική και μαζί με την ενδιαφέρουσα πλοκή των ιστοριών, κρατούν το ενδιαφέρον του αναγνώστη μέχρι το τέλος. 

Όσοι ξέρουν προσωπικά τη συγγραφέα γνωρίζουν ότι έχει έντονες εθνικές και πολιτικές ανησυχίες. Αυτό βγαίνει μέσα από τα διηγήματά της όταν για παράδειγμα, ενώ το θέμα που διαπραγματεύεται είναι εντελώς άσχετο, βρίσκει τον τρόπο να κάνει αναφορά π.χ. στο Δημοψήφισμα του 2004 για το σχέδιο Ανάν, στη δολοφονία του Σολωμού Σολωμού, στην καταστροφή του 74 κ.α.

Αυτό βγήκε και μέσα από την αφιέρωση που μου έγραψε στο βιβλίο που μου έδωσε:

«Στον Ανδρέα Καπανδρέου, τιμητικά και αδράχνοντας την αφορμή.

Χάρη Ν. Σπανού,

Ημι-Κατεχόμενη Λευκωσία»