Έτσι γεννήθηκε η Αφροδίτη: η κυπρολογική νουβέλα του Στέφαν Τσβάιχ

«Η Αφροδίτη λοιπόν γεννήθηκε σε ένα από τα μαγευτικά ακρογιάλια της Κύπρου, του όμορφου αυτού ελληνικού νησιού που βρίσκεται στο σταυροδρόμι του κόσμου»

 

Ο Στέφαν Τσβάιχ (Stefan Zweig, 1881-1942) ήταν Αυστριακός συγγραφέας, δημοσιογράφος και βιογράφος. Στο απόγειο της λογοτεχνικής του καριέρας στις δεκαετίες 1920 και 1930, ήταν ένας από τους δημοφιλέστερους συγγραφείς στον κόσμο.

Μια από τις νουβέλες που έγραψε ο Τσβάιχ και μεταφράστηκε στα ελληνικά, έχει τίτλο «Η γέννηση της Αφροδίτης» ή «Έτσι γεννήθηκε η Αφροδίτη».

Έχω εντοπίσει τη συγκεκριμένη νουβέλα στο βιβλίο:

Zweig, Stefan. Νουβέλες / Στέφαν Τσβάιχ; μετ. Πολύβιου Βοβολίνη. Αθήνα: Αργώ, [χ.χ].

Καθώς και σε ψηφιακή έκδοση, στο βιβλίο:

 Πέντε διηγήματα ξένης κλασικής λογοτεχνίας» (γραμμένα σε γραφομηχανή) / Στέφαν Τσβάιχ, Αλβέρτος Μοράβια, Μαξίμ Γκόρκυ, Ουίλιαμ Σαρόγιαν; μετ. Βαγγέλης Γκάτζιας.

Αντιγράφω απόσπασμα από τη ψηφιακή έκδοση:

Αν εφτά πολιτείες στην αρχαία Ελλάδα διεκδικούσαν πεισματικά την καταγωγή του Όμηρου, του πρώτου αυτού γέρου τροβαδούρου που γέννησε ποτέ ο κόσμος, που με τα ποιήματά του ύμνησε τα κατορθώματα τόσων και τόσων παληκαριών, είναι πολύ εύκολο να φανταστεί κανείς τι συμβαίνει με τη γέννηση της Αφροδίτης, της όμορφης αυτής θεάς που η καταγωγή της χάνεται στην απεραντοσύνη του χρόνου.

Για τη γέννηση της Αφροδίτης ολόκληρο το ελληνικό αρχιπέλαγος βρίσκεται σε αναβρασμό και κάθε κύμα, από το Αιγαίο μέχρι τη Μεσόγειο, ανασαλεύει πάνω στους κάτασπρους αφρούς του στην ανάμνηση τούτης της όμορφης στιγμής, της πιο σπουδαίας στιγμής που έζησε ποτέ ο κόσμος.

Αλλά ακόμα και αν δεν μπορεί να μιλήσει κανείς με βεβαιότητα για την καταγωγή της όμορφης αυτής θεάς, το βέβαιο πάντως είναι πως αυτή είναι δημιούργημα του αφρού της θάλασσας, όσο κι αν ξαφνιάζει κάπως τούτη η θεωρία.

[…]

Η Αφροδίτη λοιπόν γεννήθηκε σε ένα από τα μαγευτικά ακρογιάλια της Κύπρου, του όμορφου αυτού ελληνικού νησιού που βρίσκεται στο σταυροδρόμι του κόσμου. Γιατί το όμορφο τούτο νησί δεν βρίσκεται σε κανένα από τα ελληνικά συμπλέγματα νησιών, αλλά βρίσκεται ολομόναχο στη θάλασσα ατενίζοντας την ανατολή.

Μάνα της Αφροδίτης υπήρξε το κύμα της Μεσογείου που από τα σπλάχνα του μέσα. Βαθιά, γεννήθηκε τούτη η θεά, η ομορφότερη απ’ όλες που σαν πήγε στον Όλυμπο, καλεσμένη από τον πατέρα της τον Δία, έκανε τις άλλες όμορφες θεές να σκυλιάσουν από τη ζήλια τους.

[…]

Μπορείτε να ακούσετε το διήγημα από την Ανοικτή Βιβλιοθήκη σε αφήγηση την Λίλας Πίττα https://www.openbook.gr/etsi-gennithike-i-afroditi/

Σην έντυπη έκδοση και τη μετάφραση του Πολύβιου Βοβολίνη από τα γερμανικά στα ελληνικά, η νουβέλα μεταφράζεται ως «Η γέννηση της Αφροδίτης» και η συγκεκριμένη αναφορά έχει ως εξής:

[…]

Πάει καιρός τώρα, αιώνες και αιώνες πέρασαν, από τότε που έγινε το γεγονός αυτό, στα μαγευτικά ακρογιάλια της Κύπρου, και θα ήθελα πολύ να σας δώσω να καταλάβετε, πόσο λεπτός ήταν ο συλλογισμός αυτός της Ειμαρμένης. Επειδή-και σημειώστε το αυτό καλά-τοποθετημένη σε μιάν άκρη της Μεσογείου, σ’ έναν μεγάλο κόλπο και ζωσμένη στις τρείς πλευρές της από την Αίγυπτο, την Παλαιστίνη και τη Μικρά Ασία, η Κύπρος, βρίσκεται ολομόναχη στη θάλασσα, πρωτοπορεία στο αρχιπέλαγος, Ελληνική, αλλά και ποτισμένη από την Ανατολή, την πατρίδα της τραχειάς, της γόνιμης και πολύμορφης Αστάρτης, της Ασιάτισσας ξαδέρφης της Αφροδίτης.

 *Η φωτογραφία είναι από τον γνωστό πίνακα του Ιταλού ζωγράφου Sandro Botticelli (1483-1485) με τίτλο "The birth of Venus"