14 Οκτ 2018

Φρανκενστάιν ή ο Σύγχρονος Προμηθέας της Mary Shelley

Η πρώτη σελίδα της έκδοσης του 1931
Το 1817 η Mary Shelley ολοκλήρωσε την γοτθική – ρομαντική νουβέλα με τίτλο “Frankenstein; or, The Modern Prometheus” (Φρανκενστάιν ή ο Σύγχρονος Προμηθέας).
Η νουβέλα διηγείται την ιστορία ενός νεαρού φοιτητή ανατομίας και χειρουργικής (του Βίκτορ Φράνκεστάιν), ο οποίος ανακαλύπτει τον τρόπο να δίνει ζωή σε άψυχα σώματα μέσω αλχημείας. 

Η εκδοτική ιστορία του βιβλίου
Η συγγραφέας προσπάθησε ανεπιτυχώς να εκδώσει το έργο της απευθυνόμενη σε διάφορους εκδότες. Τελικά το 1818 η νουβέλα εκδόθηκε ανώνυμα σε 3 τόμους και σε μόλις 500 αντίτυπα, από έναν μικρό εκδοτικό οίκο, τον Lackington, Hughes, Harding, Mavour, & Jones. 
Το βιβλίο προλόγιζε ο σύζυγος της συγγραφέως Percy Bysshe Shelley και είχε αφιέρωση στον πατέρα της, φιλόσοφο William Godwin.
Στη δεύτερη έκδοση του 1822 (από τον εκδοτικό G. and W. B. Whittaker) το έργο ήταν δίτομο και σε αυτό αναφερόταν κανονικά σαν συγγραφέας του βιβλίου η Mary Shelley. 
Το 1931 το έργο κυκλοφόρησε αναθεωρημένο από την συγγραφέα σε έναν μόνο τόμο από τις εκδόσεις  Henry Colburn & Richard Bentley.
Το βιβλίο Φρανκενστάιν ή ο Σύγχρονος Προμηθέας έγινε παγκόσμια γνωστό και σήμερα θεωρείται σαν μια από τις διασημότερες και πιο εμπνευσμένες ιστορίες τρόμου που γράφτηκαν ποτέ.

 Το έργο μεταφράστηκε σε πολλές γλώσσες και φυσικά και στα ελληνικά:

Κυριευμένος από την εμμονή να δημιουργήσει ζωή από το μηδέν, ο Βίκτορ Φρανκενστάιν συλλέγει ανθρώπινα μέλη ώστε να κατασκευάσει ένα ανθρωπόμορφο πλάσμα, στο οποίο μεταδίδει ζωή μέσω του ηλεκτρισμού. Όμως, το κακότεχνο δημιούργημά του του προκαλεί αποτροπιασμό, κι έτσι εκείνο, συντετριμμένο από την απόρριψη του δημιουργού του, αποφασίζει να τον καταστρέψει.
Η Μερί Σέλεϊ εμπνεύστηκε σε ηλικία μόλις 18 ετών αυτή τη θρυλική γοτθική ιστορία, η οποία θα γινόταν το πιο διάσημο μυθιστόρημα τρόμου όλων των εποχών, και παραμένει μια συγκλονιστική εξερεύνηση των ορίων της ανθρώπινης δημιουργικότητας και της επιστημονικής ηθικής. 
(Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο της ελληνικής έκδοσης των εκδόσεων Οξύ)
Shelley - Wollstonecraft, Mary, 1797-1851. Φρανκενστάιν / Mary Shelley. - Αθήνα : Οξύ, 2014. - 336σ. · 17x12εκ.

"Η ζωή και ο θάνατος φάνταζαν στα μάτια μου σαν όρια ιδεατά, τα οποία θα έπρεπε να
σπάσω για να μπορέσω να κατακλύσω τον σκοτεινό μας κόσμο μ’ έναν χείμαρρο φωτός.
Ένα νέο είδος θα με λάτρευε ως δημιουργό του και πηγή της ζωής του, ενώ πολλά ευτυχισμένα και υπέροχα όντα θα όφειλαν την ύπαρξή τους σ’ εμένα".

Ο νεαρός επιστήμονας Βίκτορας Φρανκενστάιν, ωθούμενος από τον άσβεστο πόθο για γνώση και από τις εμμονές του για τις θεωρίες γύρω από τη δημιουργία της ζωής, ανακαλύπτει το μυστικό που τον καθιστά ικανό να ενσταλάζει ζωή στην άψυχη ύλη.
Δημιουργεί στο εργαστήριό του ένα πλάσμα χρησιμοποιώντας ανθρώπινα μέλη.
Σύντομα, όμως, διαπιστώνει ότι πρόκειται για ένα τέρας και το εγκαταλείπει.
Το τέρας έχει ευαίσθητη ψυχή, αλλά η όψη του τρομάζει τους ανθρώπους.
Θέλοντας να μάθει την αιτία της ύπαρξής του, αποφασίζει να βρει τον δημιουργό του.
Η περιπλάνησή του θα το οδηγήσει από τις χιονισμένες κορυφές των Άλπεων και τους παγετώνες της Ελβετίας μέχρι τις παγωμένες θάλασσες της Αρκτικής και τις απαρχές της Δημιουργίας.

Πώς ο άνθρωπος χειρίζεται τη γνώση και χρησιμοποιεί την επιστήμη για να ανατρέψει το πεπρωμένο του;
Από πού πηγάζει το κακό;
Ερωτήματα που απασχολούν την ανθρωπότητα εδώ και αιώνες και καθιστούν το μυθιστόρημα της Μαίρης Σέλεϊ τόσο σημαντικό όσο και γοητευτικό.
(Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο της ελληνικής έκδοσης των εκδόσεων Μίνωας)
Shelley - Wollstonecraft, Mary, 1797-1851. Φρανκενστάιν ή Ο σύγχρονος Προμηθέας / Μαίρη Σέλεϊ · μετάφραση Εύη Βαγγελάτου. - 1η έκδ. - Αθήνα : Μίνωας, 2014. - 350σ. · 20x13εκ. - (Κλασική Ξένη Λογοτεχνία)

Ο Βίκτορ Φρανκενστάιν δημιουργεί ένα τέρας και του δίνει ζωή. Όμως, μόλις το καταφέρνει,
αισθάνεται αποστροφή για το δημιούργημά του και δεν μπορεί ούτε να το δει. Το ίδιο νιώθουν κι όσοι αντικρίζουν το πελώριο ον με την τρομακτική όψη και τη φοβερή δύναμη. Το τέρας, μη έχοντας τι άλλο να κάνει, αποφασίζει να εκδικηθεί το δημιουργό του σκοτώνοντας με φρικτό τρόπο τους φίλους και τους αγαπημένους του.
(Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο της ελληνικής έκδοσης των εκδόσεων Σύγχρονοι Ορίζοντες)
Shelley - Wollstonecraft, Mary, 1797-1851. Φρανκενστάιν / Μαίρη Σέλεϊ · διασκευή Σέβε Καγιέχα, Βαγγέλης Τασιόπουλος · μετάφραση Λυδία Πολυζοπούλου · εικονογράφηση Tha. - 1η έκδ. - Αθήνα : Σύγχρονοι Ορίζοντες, 2010. - 41σ. : εικ. · 23x23εκ. - (Κλασική Βιβλιοθήκη για Παιδιά)

Το έργο Φρανγκεστάιν διασκευάστηκε και ανέβηκε σε πολλές θεατρικές παραστάσεις σε όλο τον κόσμο, ενώ παίχτηκε και στην τηλεόραση. Ανέβηκε επίσης και στον κινηματογράφο σε διάφορες διασκευές.

Το τρέιλερ της ταινίας του 1931:


Η ταινία Marry Shelley η οποία διαπραγματεύεται τη ζωή της συγγραφέως και αναφέρεται και στη συγγραφή του διάσημου έργου της:

Δεν υπάρχουν σχόλια: