Το Μελάνωμα της Κύπρου: Μια βαθιά εισχώρηση στα αίτια της Κυπριακής τραγωδίας, του Βασίλη Κ. Φούσκα

 

Το βιβλίο του Βασίλη Φούσκα, "Το Μελάνωμα της Κύπρου", αποτελεί ένα συγκλονιστικό κατηγορώ για τις πολιτικές αποφάσεις που οδήγησαν στην τουρκική εισβολή στην Κύπρο το 1974. Ο συγγραφέας, με βάση εκτεταμένη έρευνα και ανάλυση αρχειακού υλικού, αποκαλύπτει σκοτεινές πτυχές της ιστορίας του Κυπριακού και καταδεικνύει τις ευθύνες των ελληνικών κυβερνήσεων της εποχής.

Ο Φούσκας επικεντρώνεται στον ρόλο και τις ευθύνες των ελληνικών κυβερνήσεων, ιδιαίτερα του Κωνσταντίνου Καραμανλή και του Ευάγγελου Αβέρωφ, στις εξελίξεις που οδήγησαν στην τραγωδία. Κατηγορεί τους πολιτικούς αυτούς για ατολμία, λάθος εκτιμήσεις, ανεπαρκή προετοιμασία και αμφίσημες ενέργειες που υπονόμευσαν την προσπάθεια επίλυσης του Κυπριακού.

Ο συγγραφέας αναλύει τον ρόλο των μεγάλων δυνάμεων, των Ηνωμένων Πολιτειών και της Μεγάλης Βρετανίας, στις εξελίξεις στην Κύπρο. Υποστηρίζει ότι οι μεγάλες δυνάμεις είχαν συγκεκριμένους στόχους στην περιοχή και ότι οι αποφάσεις τους επηρέασαν καθοριστικά την πορεία των γεγονότων.

Ο Φούσκας αναδεικνύει τις εσωτερικές διαιρέσεις στην ελληνική πολιτική σκηνή και τις επιπτώσεις τους στην υπόθεση της Κύπρου. Οι ιδεολογικές διαφορές και οι προσωπικές φιλοδοξίες των πολιτικών ηγετών συνέβαλαν στην αποδυνάμωση της ελληνικής θέσης.

Το βιβλίο " Το Μελάνωμα της Κύπρου" είναι αφιερωμένο από τον συγγραφέα «Στην τριλογία των ΕΛΔΥΚάριων, Λευκωσία, 14-16 Αυγούστου 1974», στους Ελλαδίτες, δηλαδή που πολέμησαν στην Κύπρο περιμένοντας, άδικα βοήθεια από την Ελλάδα.

Το εξώφυλλο κοσμούν οι φωτογραφίες τριών πρωταγωνιστών της περιόδου: του Κωνσταντίνου Καραμανλή, του Ευάγγελου Αβέρωφ και του Μακαρίου. Προλογίζουν οι Κώστας Βενιζέλος και Μάριος Ευρυβιάδης.

Από την περιγραφή του βιβλίου:

Ένα βι­βλίο-κα­τα­πέλ­της για τη δι­α­χεί­ρι­ση του Κυ­πρι­α­κού από την ελ­λα­δι­κή πλευ­ρά. Είναι οι με­γά­λες σκι­ές, που κου­βα­λά η ελ­λη­νι­κή ιστο­ρία για την Κύ­προ και το Κυ­πρι­α­κό. Είναι τα όσα κρύ­βο­νται βα­θιά μέ­σα στις σκο­τει­νές «σή­ραγ­γες» της ιστο­ρί­ας.

Το βι­βλίο είναι ένα ιστο­ρι­κό εγ­χει­ρί­διο για το Κυ­πρι­α­κό. Η ση­μα­σία και η σπου­δαι­ό­τη­τά του έγκει­ται στο γε­γο­νός ότι βλέ­πει την ιστο­ρία πέ­ραν από την πε­πα­τη­μέ­νη. Από μια οπτι­κή γω­νία που η κα­θε­στη­κυ­ία τά­ξη δεν μπο­ρεί και δεν θέ­λει να την δει. Το βι­βλίο ανα­δει­κνύει πτυ­χές που πα­ρα­μέ­νουν κα­λά κρυμ­μέ­νες από το βα­θύ κρά­τος των Αθη­νών. Ο Βα­σί­λης Φού­σκας με το βι­βλίο του στέ­κε­ται απέ­να­ντι σε μια δι­α­χρο­νι­κή αφή­γη­ση, βο­λι­κή και με πολ­λά ερω­τή­μα­τα να αιω­ρού­νται. Μια αφή­γη­ση που μό­νο το κα­τε­στη­μέ­νο και τα με­γά­λα συμ­φέ­ρο­ντα εξυ­πη­ρε­τεί. Ο ρό­λος του Κα­ρα­μαν­λή και του Αβέ­ρωφ είναι γνω­στός, αλ­λά σκο­πί­μως δεν ανα­φέ­ρε­ται, δεν ανα­δει­κνύ­ε­ται.

Η κα­τα­στρο­φή της Κύ­πρου, ο βί­αι­ος δι­α­με­λι­σμός της, είναι απο­τέ­λε­σμα των σχε­δι­α­σμών του ΝΑ­ΤΟ, των ΗΠΑ, της Βρε­τα­νί­ας και της Τουρ­κί­ας. Σε αυτούς σχε­δι­α­σμούς συ­ναί­νε­σε και το πο­λι­τι­κό κα­τε­στη­μέ­νο της Αθή­νας. Το έγκλη­μα ανέ­λα­βε να δι­α­πρά­ξει η ξε­νο­κί­νη­τη χού­ντα και οι εκ­πρό­σω­ποί της στην Κύ­προ, η ΕΟ­ΚΑ-Β. Μια κά­στα προ­δο­τών, που δεν δι­κά­στη­κε, δεν τι­μω­ρή­θη­κε πο­τέ!

Φούσκας, Βασίλης Κ. Το μελάνωμα της Κύπρου:  οι ευθύνες των Κωνσταντίνου Καραμανλή και Ευάγγελου Αβέρωφ για την κυπριακή τραγωδία. Θεσσαλονίκη: Επίκεντρο, 2024, 2^η εκδ.

Ο συγγραφέας:

Ο Βα­σί­λης Κων/νου Φού­σκας είναι κα­θη­γη­τής Δι­ε­θνών Σχέ­σε­ων στο Πα­νε­πι­στή­μιο του Ανα­το­λι­κού Λον­δί­νου και δι­ευ­θυ­ντής του ερευ­νη­τι­κού κέ­ντρου για τη με­λέ­τη των Κρα­τών, Αγο­ρών και Λα­ών (States, Markets People – STAMP). Το 1998 ίδρυ­σε και από τό­τε δι­ευ­θύ­νει την ακα­δη­μα­ϊ­κή επι­θε­ώ­ρη­ση, Journal of Balkan and Near Eastern Studies, η οποία κυ­κλο­φο­ρεί οκτώ φο­ρές ετη­σί­ως απ’ τον εκ­δο­τι­κό οίκο Routledge -Taylor Francis. Με το Επί­κε­ντρο ο συγ­γρα­φέ­ας έχει δη­μο­σι­εύ­σει τα Τουρ­κι­κός ιμπε­ρι­α­λι­σμός και απο­τρο­πή (2022), και σε με­τά­φρα­ση (με τον Κώ­στα Δη­μου­λά), Ελ­λά­δα, πα­γκο­σμι­ο­ποί­η­ση και Ευρω­πα­ϊ­κή Ένω­ση. Η πο­λι­τι­κή οικο­νο­μία του χρέ­ους και της κοι­νω­νι­κής κα­τάρ­ρευ­σης (2015) και (με τον Μπου­λέντ Γκο­κάυ), Η απο­σύν­θε­ση του Ευρω­ατ­λα­ντι­σμού και ο νέ­ος αυταρ­χι­σμός (2020). Το συγ­γρα­φι­κό του έρ­γο έχει με­τα­φρα­στεί (από τα αγ­γλι­κά) σε πά­νω από δέ­κα γλώσ­σες, συ­μπε­ρι­λαμ­βα­νο­μέ­νων της κι­νε­ζι­κής, ιτα­λι­κής, ια­πω­νι­κής, τουρ­κι­κής και σερ­βι­κής. Είναι μέ­λος του δι­κτύου «Πα­νελ­λή­νιοι Δι­ά­λο­γοι».