Ο Τροπικός του Καρκίνου του Χένρι Μίλερ και η λογοκρισία του βιβλίου

Η πρώτη έκδοση 
στην οποία αναγράφεται 
η απαγόρευση του βιβλίου
 σε Μεγάλη Βρετανία και ΗΠΑ

Ο Χένρι Μίλερ (Henri Miller) γεννήθηκε το 1891 στη Νέα Υόρκη όπου έζησε μέχρι το 1930 όταν αποφάσισε να ταξιδέψει και να εγκατασταθεί στο Παρίσι. Στη γαλλική πρωτεύουσα  έζησε δέκα χρόνια (μέχρι το 1939), και αφού έκανε ένα σύντομο πέρασμα από την Ελλάδα (1939-1940) και συγκεκριμένα την Κέρκυρα, επέστρεψε στις ΗΠΑ όπου έζησε μέχρι το θάνατό του (στη Καλιφόρνια το 1980).

«Ο Τροπικός του Καρκίνου» (Tropic of Cancer) εκδόθηκε στο Παρίσι το 1934 από τον εκδοτικό οίκο Obelisk Press. Πρόκειται για ένα βιβλίο αυτοβιογραφικό το οποίο περιγράφει την αλήτικη ζωή του συγγραφέα στη γαλλική πρωτεύουσα. Η ιστορία του βιβλίου που διαδραματίζεται στο φαντασμαγορικό Παρίσι του μεσοπολέμου, όπου παρελαύνουν πόρνες, μικροαπατεώνες, διανοούμενοι και "κουλτουριάρηδες". Ανάμεσά τους περιπλανιέται και ο συγγραφέας, μόνος, χωρίς λεφτά, χωρίς δουλειά και με ελάχιστους φίλους, από την ελεημοσύνη των οποίων και ζει.  «Δεν έχω χρήματα, μήτε πόρους, μήτε ελπίδες. Είμαι ο πιο ευδαίμων άνθρωπος στον κόσμο» (φράση από το βιβλίο).

Το συγκεκριμένο βιβλίο, όπως και τα βιβλία του συγγραφέα «Μαύρη άνοιξη» (1936), και «Ο Τροπικός του Αιγόκερω» (1939) απαγορεύτηκαν στις ΗΠΑ αφού χαρακτηρίστηκαν ως πορνογραφικά. 

Σωματικές και πνευματικές ηδονές, σε ένα μεθυστικό μυθιστόρημα.
Ο Χένρι Μίλερ εγκατέλειψε τις Ηνωμένες Πολιτείες το 1930 και εγκαταστάθηκε στο Παρίσι, όπου και έζησε για δέκα περίπου χρόνια. Η περίοδος αυτή υπήρξε καθοριστική για την εξέλιξή του καθώς στη διάρκειά της έγραψε τα έργα του: "Ο Τροπικός του Καρκίνου" (1934), "Μαύρη άνοιξη" (1936), "Ο Τροπικός του Αιγόκερω" (1939), τα οποία τον καθιέρωσαν ως συγγραφέα. Τα βιβλία αυτά απαγορεύτηκαν στις ΗΠΑ ως πορνογραφικά. Στη Γαλλία, και γενικότερα στην Ευρώπη, "Ο Τροπικός του Καρκίνου" -που διαδραματίζεται στο φαντασμαγορικό Παρίσι του Μεσοπολέμου, όπου παρελαύνουν πόρνες, μικροαπατεώνες, διανοούμενοι και "κουλτουριάρηδες"- κέρδισε αμέσως ακόμη και τους πιο απαιτητικούς αναγνώστες. Σήμερα, θεωρείται ένα αριστουργηματικό έργο- σταθμός στην ιστορία της λογοτεχνίας, με εκατομμύρια πωλήσεις σε όλο τον κόσμο

Οι αντικρουόμενες αντιδράσεις που προκάλεσε το έργο του Μίλερ οφείλονται σε σημαντικό βαθμό στην ειλικρινή και παραστατική περιγραφή των ερωτικών περιπτύξεων.

Στη Γαλλία, και γενικότερα στην Ευρώπη, "Ο Τροπικός του Καρκίνου" έγινε αμέσως μεγάλη επιτυχία ενώ σήμερα, θεωρείται από πολλούς ως ένα πολύ σημαντικό έργο, σταθμός στην ιστορία της λογοτεχνίας, με εκατομμύρια πωλήσεις σε όλο τον κόσμο. Αξίζει να σημειωθεί πως τα βιβλία αυτά κυκλοφόρησαν στις ΗΠΑ μόλις τη δεκαετία του 1960, ύστερα από μακροχρόνιες δικαστικές διαμάχες.

«Ο Τροπικός του Καρκίνου», ένα από τα πιο καταλυτικά μυθιστορήματα στην ιστορία της λογοτεχνίας, το magnum opus του συγγραφέα, ολοκληρώνεται και εκδίδεται το 1934· Στη Γαλλία, και στην Ευρώπη, ο "Τροπικός" κερδίζει αμέσως τους πιο απαιτητικούς αναγνώστες. Ο Λόρενς Ντάρελ θα γράψει ότι δεν έχει ξαναδιαβάσει τίποτε παρόμοιο, ο Μπλεζ Σαντράρ θα πει ότι ουδείς έχει γράψει για το Παρίσι όπως ο Μίλερ, ακόμα και ο "καρδινάλιος" Τ. Σ. Έλιοτ θα το χαρακτηρίσει πολύ αξιόλογο βιβλίο, ενώ, πιο ενθουσιώδης, ο σερ Χέρμπερτ Ριντ θα αποφανθεί ότι είναι το πιο γοητευτικό βιβλίο μετά τον "Δαίδαλο του Τζόις».

Μεταφρασμένο στα ελληνικά κυκλοφορεί από τις ακόλουθες εκδόσεις: Δημοσιογραφικός Οργανισμός Λαμπράκη (2011), Μεταίχμιο (2005, 2009), Ζαχαρόπουλος (1994), Μπουκουμάνης [χ.χ.]

Από το οπισθόφιλλο της ελληνικής έκδοσης που κυκλοφόρησε με την εφημερίδα Το Βήμα το 2011:

Δεν έχω χρήματα, μήτε πόρους, μήτε ελπίδες. Είμαι ο πιο ευδαίμων

άνθρωπος στον κόσμο".

Σωματικές και πνευματικές ηδονές, σε ένα μεθυστικό μυθιστόρημα.

Ο Χένρι Μίλερ εγκατέλειψε τις Ηνωμένες Πολιτείες το 1930 και εγκαταστάθηκε στο Παρίσι, όπου και έζησε για δέκα περίπου χρόνια. Η περίοδος αυτή υπήρξε καθοριστική για την εξέλιξή του καθώς στη διάρκειά της έγραψε τα έργα του: "Ο Τροπικός του Καρκίνου" (1934), "Μαύρη άνοιξη" (1936), "Ο Τροπικός του Αιγόκερω" (1939), τα οποία τον καθιέρωσαν ως συγγραφέα. Τα βιβλία αυτά απαγορεύτηκαν στις ΗΠΑ ως πορνογραφικά. Στη Γαλλία, και γενικότερα στην Ευρώπη, "Ο Τροπικός του Καρκίνου" -που διαδραματίζεται στο φαντασμαγορικό Παρίσι του Μεσοπολέμου, όπου παρελαύνουν πόρνες, μικροαπατεώνες, διανοούμενοι και "κουλτουριάρηδες"- κέρδισε αμέσως ακόμη και τους πιο απαιτητικούς αναγνώστες. Σήμερα, θεωρείται ένα αριστουργηματικό έργο- σταθμός στην ιστορία της λογοτεχνίας, με εκατομμύρια πωλήσεις σε όλο τον κόσμο.

Η ταινία

Βασισμένη στο βιβλίο του Μίλερ είναι και η κινηματογραφική τιανία του 1970 σε σκηνοθεσία του Joseph Strick.