Συνεργασίες βιβλιοθηκών: μια συστημική προσέγγιση /
Φίλιππος Χ. Τσιμπόγλου. Αθήνα: Παπασωτηρίου,
2008.
Ο πρώην διευθυντής της Βιβλιοθήκης του Πανεπιστημίου
Κύπρου και νυν διευθυντής της Εθνικής Βιβλιοθήκης Ελλάδος εξέδωσε το 2008 το
βιβλίο «Συνεργασίες βιβλιοθηκών: μια συστημική προσέγγιση».
Στο βιβλίο αυτό ο συγγραφέας, ξεκινά με την παραδοχή ότι «το υπόδειγμα της Αλεξανδρινής Βιβλιοθήκης,
δηλαδή της συγκέντρωσης όλης της διαθέσιμης καταγεγραμμένης γνώσης σε ένα χώρο, δεν ανταποκρίνεται στη σημερινή
πραγματικότητα» και αναλύει την ανάγκη για συνεργασία μεταξύ
των βιβλιοθηκών, υποδεικνύοντας τους τρόπους που αυτή μπορεί να πραγματοποιηθεί.
Ακολουθεί μια συστημική
προσέγγιση, κατά την οποία η Ακαδημαϊκή Βιβλιοθήκη εκλαμβάνεται ως ανοιχτό
σύστημα ένσκοπων ανθρώπινων δραστηριοτήτων που αλληλεπιδρά με αρκετά
υποσυστήματα του περιβάλλοντος.
Λόγω της ιδιαίτερης
επίδρασης των Νέων Τεχνολογιών Πληροφόρησης στη φυσιογνωμία, το ρόλο και τις
λειτουργίες των αναπτυσσόμενων υβριδικών Ακαδημαϊκών Βιβλιοθηκών, εντοπίζονται
οι ιδιαίτερες και μοναδικές ιδιότητες που χαρακτηρίζουν την ψηφιακή πληροφορία
ως άυλο αγαθό. Μέσα από τη διερεύνηση των ιστορικών και τεχνολογικών σταδίων
ανάπτυξης των Αμερικανικών και Ελληνικών Ακαδημαϊκών Βιβλιοθηκών, εξετάζονται
οι παράγοντες που επηρέασαν τη διαμόρφωσή τους και επιχειρείται η ερμηνεία της
εξέλιξης των συνεργατικών σχημάτων τους. Ανιχνεύονται τα χαρακτηριστικά του αναδυόμενου
Παραδείγματος επιστημονικής επικοινωνίας, τα οποία ενσωματώνονται στα
λειτουργικά υποσυστήματα του υποδείγματος: Θεσμοθέτηση και διοικητική οργάνωση,
Κοινόχρηστη συλλογή ηλεκτρονικών περιοδικών, Κοινόχρηστη συλλογή βάσεων
δεδομένων, Συλλογικός Κατάλογος, Διαρκείς Επιτροπές Καταλογογράφησης,
Διαδανεισμός, Συντονισμένη δημιουργία Θεματικών Πυλών, Ανάπτυξη - συντονισμός
τοπικών και θεματικών ηλεκτρονικών καταθετηρίων και ψηφιακών συλλογών,
Ολοκληρωμένη και εξατομικευμένη πρόσβαση στις ηλεκτρονικές υπηρεσίες, Υπηρεσίες
και εναλλακτικό υλικό για τυφλούς χρήστες, Κατάρτιση ακαδημαϊκών
βιβλιοθηκονόμων.
Με βάση το υπόδειγμα, το
Σύστημα Συνεργασίας θα είναι σε θέση να προσαρμόζεται αποτελεσματικά στις
προκλήσεις και δυνατότητες του ψηφιακού-δικτυακού περιβάλλοντος και να
εξασφαλίζει στις βιβλιοθήκες τις δυνατότητες να προσφέρουν υπηρεσίες που δεν θα
ήσαν σε θέση να προσφέρουν ενεργώντας μεμονωμένα.
Τα κεφάλαια του βιβλίου είναι τα ακόλουθα: 1. Εισαγωγή –
2. Υποθέσεις εργασίας – 3. Μεθοδολογική προσέγγιση – 4. Ψηφιακή πληροφορία και
δικτυακή οικονομία – 5. Περιγραφή της τρέχουσας κατάστασης – 6. Συγκριτική
θεώρηση συνεργασιών κατά τεχνολογικά στάδια – 7. Μελέτη περιπτώσεων – 8.
Σύνθεση δεδομένων – 9. Υπόδειγμα συστήματος συνεργασίας ελληνικών ακαδημαϊκών
βιβλιοθηκών – 10. Ευρετήρια.
Από τον
πρόλογο του βιβλίου:
Το βιβλίο επικεντρώνεται στο πεδίο συνεργασιών των Ακαδημαϊκών Βιβλιοθηκών στο περιβάλλον της δικτυακή, ψηφιακήs επιστημονικήs πληροφόρησηs. Αποσκοπεί στη δημιουργία του βασικού νοητικού υποδείγματος (conceptual mode) ενός Συστήματος Συνεργασίαs Ελληνικών Ακαδημαϊκών Βιβλιοθηκών.
Η έρευνα αντιμετωπίζει μια ρευστή κατάσταση, στην οποία η θέση των βιβλιοθηκών μπορεί να εκληφθεί ωs προβληματική ή επιδεχόμενη βελτιώσεων, όπου όμως τα χαρακτηριστικά των βελτιώσεων ή λύσεων δεν είναι γνωστά ή προκαθορισμένα. Η περιπλοκότητα (complexity) των σχέσεων μεταξύ των παραγόντων που δημιουργούν, επηρεάζουν, υφίστανται, ή "κατέχουν" το πρόβλημα, ο υψηλόs βαθμόs αβεβαιότηταs λόγω του μεταβατικού χαρακτήρα της τεχνολογικήs περιόδου που διανύεται και των ασυνεχειών που προκαλεί, υπαγόρευσαν την αξιοποίηση μεθοδολογικών εργαλείων της συστημικής σκέψης (systems thinking). Οι Ακαδημαϊκέs Βιβλιοθήκες και τα κοινοπρακτικά σχήματα συνεργασίαs τους θεωρήθηκαν ανοιχτά συστήματα ένσκοπων ανθρώπινων δράσεων που αλληλεπιδρούν με τα υποσυστήματα του περιβάλλοντος. Οι διάφοροι παράγοντες και οι μεταξύ τους σχέσεις εξετάστηκαν ωs αλληλεπιδρώντα υποσυστήματα ευρύτερων συστημάτων και όχι αποσπασματικά ωs μέρη (parts) ενός συνόλου (whole). [...]
Διαβάστε επίσης:
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου