Σκόρπιες μνήμες για τον Φίλιππο Τσιμπόγου

 

Σκόρπιες μνήμες για τον Φίλιππο Τσιμπόγου

Ανδρέας Κ. Ανδρέου (Καπανδρέου)

Λειτουργός Α, Βιβλιοθήκη Πανεπιστημίου Κύπρου

 

 

Καταρχάς θέλω να σας ευχαριστήσω για την πρόσκληση και να πω ότι εκπροσωπώ, εκτός από τον εαυτό μου την ΚΕΒΕΠ, αλλά και την Βιβλιοθήκη του Πανεπιστημίου Κύπρου.

Νιώθω λίγο περίεργα που βρισκόμαστε σήμερα στον χώρο του Εθνικού Κέντρου Τεκμηρίωσης, του γνωστού ΕΚΤ. Και θα σας εξηγήσω γιατί: ο Φίλιππος, ήρθε στο Πανεπιστήμιο Κύπρου, όπου τον γνώρισα για πρώτη φορά, το1999, μετά από την προϋπηρεσία του στο ΕΚΤ. Θέλοντας να μεταφέρει σε εμάς την εμπειρογνωμοσύνη που μετέφερε από το Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης, χρησιμοποιούσε συχνά μια φράση την οποία σχολιάζαμε χαμογελώντας. Συγκεκριμένα, ξεκινούσε με τη φράση «τότε που ήμουνα στο ΕΚΤ»

Η γνωριμία μου με τον Φίλιππο, λοιπόν, έγινε το 1999 όταν ήρθε για πρώτη φορά στην Κύπρο. Επιβεβαιώνω αυτό που λέχθηκε προηγουμένως από άλλον ομιλητή. Πως όταν ο Φίλιππος Τσιμπόγλου έφτασε για πρώτη φορά στην Κύπρο, όταν συστηνόταν έλεγε, χαριτολογώντας πως καταγόταν από τα Φάρσαλα της Κρήτης.  Λίγο πριν αποχωρήσει, όμως από την Κύπρο, έλεγε πως καταγόταν από τα Φάρσαλα της Κρήτης και της Κύπρο, θέλοντας να δείξει την στενή σύνδεση που ένοιωθε με τις δύο μεγαλονήσους...

Από την πρώτη στιγμή ταίριαξαν τα χνότα μας και με τον Φίλιππο γίναμε πολύ στενοί συνεργάτες και φίλοι. Είχα την τύχη και την τιμή να τύχω της πλήρους εμπιστοσύνης του και να με επιλέξει ως αντικαταστάτη του όταν αυτός απουσίαζε από τη δουλεια (οι πιο πολλές απουσίες ήταν είτε για να συμμετάσχει σε κάποιο συνέδριο, είτε για να επισκεφτεί την αγαπημένη του Νίκη).   

Περάσαμε μαζί στο γραφείο του, ώρες ατελείωτες σχεδιάζοντας τα νέα έργα που θέλαμε να εφαρμόσουμε, γράφοντας προτάσεις αλλά και συζητώντας. Πολλές φορές μέναμε εκεί νηστικοί μέχρι το βράδυ πίνοντας μόνο καφέδες από την προσωπική του εσπρεσιέρα που είχε την καλοσύνη να μας φτιάχνει και να μας σερβίρει. Χαρακτηριστηκά θυμάμαι μια μέρα που δεν άντεξα και αργά το απόγευμα του ζήτησα να παραγγείλουμε πίτσα να φάμε γιατί άρχισα να ζαλίζομαι από την πείνα…

Παρέα, όμως κάναμε και στην ιδιωτική μας ζωή. Συχνά βγαίναμε έξω για φαγητό και κάναμε απίστευτες συζητήσεις, όχι μόνο για βιβλιοθηκονομικά αλλά και για πολιτικά και για φιλοσοφικά θέματα. Μέσα από αυτές τις βαθιές και ειλικρινείς συζητήσεις, νιώθω ότι κέρδισα πολλά και μπορώ να καυχηθώ ότι γνώρισα εις βάθος τον άνθρωπο Φίλιππο Τσιμπόγλου αφού μου εκμυστηρεύτηκε πολύ προσωπικές του σκέψεις, για τη ζωή, τον θεό, ακόμα και τον θάνατο…

Μια μέρα του βγάλαμε εισιτήρια και τον πήγαμε να παρακολουθήσει έναν ποδοσφαιρικό αγώνα στη Λευκωσία.  Ο Φίλιππος έδειξε νωρίς να βαριέται και να δυσανασχετεί με τα υβρίστηκα και πολιτικά συνθήματα που ακούγονταν από τους πορωμένους οπαδούς των δύο ομάδων...

Δεν είχε όμως την ίδια αντιμετώπιση με την Βιβλιογκολ! Την ποδοσφαιρική ομάδα που φτιάξαμε για το πανεπιστημιακό πρωτάθλημα, τους αγώνες της οποίας παρακολουθούσε ενελλιπώς και στην οποία χαριτολογώντας λέγαμε πως εγώ ήμουν ο αρχηγός - προπονητής και αυτός ο πρόεδρός της. Για κάθε γκολ που πετυχαίναμε, λοιπόν, ο πρόεδρος μας έταζε μπύρες. Τις γνωστές πριμομπύρες, ενώ μέσα στο γραφείο του, σε περίοπτη θέση είχε τη φανέλλα της Βιβλιογκολ και την επιδείκνυε με καμάρι στους επισκέπτες του!

Με τον Τσιμπόγλου διευθυντή η Βιβλιοθήκη του Πανεπιστημίου Κύπρου εξέλιξε τις υπηρεσίες της και αναπτύχθηκε τεχνολογικά. Κατάφερε να γίνει η μεγαλύτερη βιβλιοθήκη της Κύπρου και μια από τις μεγαλύτερες στον ελληνικό κόσμο. Με αυτόν διευθυντή ξεκίνησε η εξωστρέφεια, οι συμμετοχές σε συνέδρια, τα ευρωπαϊκά προγράμματα, οι ψηφιοποιήσεις αρχείων.

Και σε όλα αυτά ο Τσιμπόγλου μπροστά, αλλά δίπλα του οι συνεργάτες του, τους οποίους πάντα πρόβαλλε και ενθάρρυνε να αναπτυχθούν, όπως ακριβώς έκανε και ο ίδιος…  Οι βιβλιοθηκονόμοι που τον γνώρισαν και συνεργάστηκαν μαζί του στην Κύπρο, έχουν να λένε τα καλύτερα για τον άνθρωπο που ανέδειξε όσο κανένας τη Βιβλιοθηκονομία στο νησί, για τον Δάσκαλο, αλλά και για τον άνθρωπο Φίλιππο Τσιμπόγλου.

Όλες οι αναμνήσεις, και οι καλές, αλλά και οι πιο δύσκολες – γιατί υπήρξαν και αυτές, έρχονται σαν flashback στο μυαλό μου για να καταλήξουν στην τελευταία μας συνάντηση. Στο συνέδριο που διοργανώθηκε από την ΚΕΒΕΠ και πραγματοποιήθηκε στο Πανεπιστήμιο Λευκωσίας, αρχές Νοεμβρίου του 2022. Εγώ είχα αναλάβει να τον πηγαίνω με το αυτοκίνητο μου, από το ξενοδοχείο στο συνέδριο και πάλι πίσω. Εγώ τον πήγα και στο γλέντι που ακολούθησε του συνεδρίου. Φάγαμε, ήπιαμε, σπάσαμε πιάτα και ο Φίλιππος, έχοντας το σακάκι του άτακτα ριγμένο στους ώμους, χόρεψε έναν μάγκικο χορό, στον ρυθμό του τραγουδιού του Καζαντζίδη «Να σου δώσω μια να σπάσεις,, Αχ βρε κόσμε γυάλινε, Και να φτιάξω μια καινούργια, Κοινωνία άλληνε».

Για μια τέτοια, άλλη,  κοινωνία πάλευε σε όλη του του ζωή ο Φίλιππος Τσιμπόγλου…

Την επόμενη μέρα ήρθε στο Πανεπιστήμιο Κύπρου για να δει και να μιλήσει με τους συνεργάτες του. Στη συνέχεια σε συνάντηση στο γραφείο του πρύτανη, ένοιωσε μια αδιαθεσία. Ανησυχήσαμε και τον φέραμε στο γραφείο μου να ηρεμήσει. Θα έφευγε κατευθείαν για το αεροδρόμιο.

Ανταλλάξαμε κάποια μηνύματα και μας είπε ότι ήταν καλά και να μην ανησυχούμε – βλέπετε ποτέ δεν ήθελε να μας ανησυχεί με τα δικά του…

Στις 30 Νοεμβρίου ήταν η ονομαστική μου γιορτή και το πρώτο τηλεφώνημα, που έλαβα μόλις μπήκα στο γραφείο ήταν από τον Φίλιππο Τσιμπόγλου. Πήρε, όπως κάθε χρόνο να μου ευχηθεί και να με ρωτήσει αν είχα εκδώσει το επόμενο λογοτεχνικό μου βιβλίο… Τον ρώτησα για την υγεία του και μου είπε ότι ήταν καλά.

Λίγους μήνες μετά μάθαμε για την επέμβαση που έκανε στην καρδιά και για τη δυσάρεστη κατάληξη του.

Το σοκ της απώλειάς του ήταν μεγάλο! Τον θρηνήσαμε, ο καθένας με τον δικό του τρόπο – εγώ προσωπικά επέλεξα να μην έρθω στην κηδεία γιατί ήθελα να τον θυμάμαι όπως εκείνο το βράδυ που χόρευε μάγκικα στην πίστα. Ακολούθησαν διάφορες ομιλίες, μνημόσυνα και εκδηλώσεις προς τιμήν του. Μεταξύ άλλων οι αρχές του Πανεπιστημίου Κύπρου, θέλοντας να τιμήσουν την προσφορά του, σε μια επίσημη τελετή που πραγματοποιήθηκε λίγες μέρες πριν, έδωσαν το όνομά του στο μεγαλύτερο αμφιθέατρο του κτηρίου της Βιβλιοθήκης του Πανεπιστημίου Κύπρου.

Θα μας λείψει πολύ, η παρέα του, οι συζητήσεις που κάναμε, το χιούμορ του… Η μνήμη του Φίλιππου Τσιμπόγλου, όμως θα παραμείνει για πάντα στο μυαλό και τις καρδιές μας, όποτε τον θυμόμαστε και όποτε σκοντάφτουμε πάνω στα επιτεύγματά του.

Γιατί, όπως ανάφερα και στην ομιλία που έκανα στην προαναφερόμενη εκδήλωση, στη Λευκωσία, ο Φίλιππος ήταν ένας ηγέτης αλλά και σκαπανέας στον χώρο των βιβλιοθηκών οι οποίες, δεν θα ήταν αυτές που είναι σήμερα, σε Κύπρο και Ελλάδα αν δεν φωτίζονταν από τη λάμψη αυτού του όμορφου αστεριού που ονομαζόταν Φίλιππος Τσιμπόγλου.

 

 

[Από την τιμητική εκδήλωση για την επέτειο ενός χρόνου από τον θάνατό του Φίλιππου Τσιμπόγλου, Αθήνα, Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης, 24 Φεβ. 2024] 

(ο τελευταίος χορός στο Μεζοστρατί 

στη Λευκωσία, Νοε. 2022)

#gia_ton_filippo_tsimpoglou