Ακτίνες του βορρά: ένα «θαμμένο» τραγούδι του Διονύση Σαββόπουλου

"Ο Βορράς σου είναι εκεί στη Λευκωσία, στον Χρυσόστομο πλάι στην πράσινη γραμμή και δεν δέχεται άλλη ομοσπονδία μόνο των Βαλκανίων την Βυζαντινή." 

Το τραγούδι "Ακτίνες του βορρά" είναι ένα υπέροχο μελωδικό τραγούδι που έγραψε (στίχους και μουσική)  ο Διονύσης  Σαββόπουλος και ερμηνεύει ο ίδιος στο δίσκο του «Μη πετάξεις τίποτα» (1994).

Οι στίχοι αναφέρονται σε διάφορες περιοχές οι οποίες σχετίζονται, άμεσα ή έμμεσα, με την ελληνική ιστορία: Πέλλα, Βεργίνα, Ιάσιο, Κερύνεια, όρος Ταύρος, Τεργέστη, Εύξεινος Πόντος, Αττική, Αθήνα, Λευκωσία, Βαλκάνια  και Βυζάντιο. Στους στίχους αναφέρονται επίσης και τα ιστορικά πρόσωπα: ο μελοποιός Ιωάννη Κουκουζέλη (π. 1280-1360), ο αγιογράφος Μανουήλ Πανσέληνος (13^ος-14^ος αι.) και ο αρχιεπίσκοπος Κύπρου Χρυσόστομος Α’ (1927-2007).

Το τραγούδι είναι επηρεασμένο από το Μακεδονικό ζήτημα το οποίο βρισκόταν στην επικαιρότητα όταν γράφονταν οι στίχοι. Έχει, όμως, κι άλλες πολιτικές προεκτάσεις αφού ο συνθέτης αναφέρεται εναντίον της ομοσπονδιακής λύσης του Κυπριακού και συντάσσεται με τις αντιομοσπονδιακές απόψεις του τότε αρχιεπίσκοπου Κύπρου Χρυσόστομου Α’: «Ο Βορράς σου είναι εκεί στη Λευκωσία, στον Χρυσόστομο πλάι στην πράσινη γραμμή και δεν δέχεται άλλη ομοσπονδία μόνο των Βαλκανίων την Βυζαντινή». 

Είναι ακριβώς γι’ αυτό το λόγο που (υποψιάζομαι) ότι το τραγούδι έχει «θαφτεί» και δεν ακούγεται ούτε στα ραδιόφωνα και τις τηλεοράσεις αλλά ούτε και στις συναυλίες του ίδιου του Σαββόπουλου (ακόμα και όταν το τραγούδι ζητηθεί από το κοινό)!

Οι στίχοι :

Η ψυχή σου και το όνομά σου ένα, κεραυνών δισκοθήκη πίστας κραδασμός
με της Πέλλας τα άλογα λυμένα ο βορράς σου χορεύει πάντα ελληνικός.
Της Βεργίνας το ανάκτορο συνδέει με τα κέντρα του ήχου και των ταξιμιών
και σαν μαύρο τριαντάφυλλο χορεύει μ' αετούς στην ακρόπολη των μοναχών
κι αντηχεί στα μεγάφωνα των φάρων, μ' ένα ντέφι ροκάδικο παντοτινό
κι απ' τη σκούφια του βγαίνουν σμήνη γλάρων κι ένα αεροπλανοφόρο δες, βυζαντινό!
Δεν με παίζουν μα εσύ με καταλαβαίνεις. Κοκκινίζεις κι ανάβεις και λιώνω εγώ.

Απ' το Ιάσιο μέχρι την Κερύνεια κι απ' το μπουμ του '40 στους σύγχρονους ρυθμούς
κι απ' τα όρη του Ταύρου ως τα δελφίνια της Τεργέστης κι ως του Ευξείνου τους ασκούς
μ' ακριβές μουσικές του Κουκουζέλη και χρυσές του Πανσέληνου ζωγραφικές
ο βορράς σου μια έγχρωμη νεφέλη, πολιτείες ουράνιες μες στις αστραπές.
Του βορρά είσαι κι εσύ ένα αηδόνι που σε 'ρίξαν στ' αέρια της Αττικής
κι αν η Αθήνα σε γέρασε σε λιώνει, των εφήβων την κόντρα μέσα σου θα βρεις.
Της καρδιάς σου η βασίλισσα υπάρχει και αιχμάλωτη στέκει στα μάτια σου εμπρός
σαν τον θρόνο του νέου Πατριάρχη, ο Θεός να του δίνει δύναμη και φως.

Κι ας ναρκώσαν τη βόρεια αίσθησή σου δένοντάς σε με θάλασσες τουριστικές
βλέπω πάλι φωτιά στην έκστασή σου, του βορρά σου ακτίνες οικουμενικές.
Δεν με παίζουν μα εσύ με καταλαβαίνεις, κοκκινίζεις κι ανάβεις και λιώνω εγώ.
Ο Βορράς σου είναι εκεί στη Λευκωσία, στον Χρυσόστομο πλάι στην πράσινη γραμμή
και δεν δέχεται άλλη ομοσπονδία μόνο των Βαλκανίων την Βυζαντινή. 

Άλμπουμ: Μη πετάξεις τίποτα (1994)
Στίχοι: Διονύσης Σαββόπουλος
Μουσική: Διονύσης Σαββόπουλος
Πρώτη εκτέλεση: Διονύσης Σαββόπουλος