Ο μυστικός σύντροφος του Ρήγα στο Εντέχνως με την Αλεξία Καρακάννα (+βίντεο)

 Παρουσίαση του βιβλίου "Ο μυστικός σύντροφος του Ρήγα" του Ανδρέα Καπανδρέου στην τηλεοπτική εκπομπή του ΡΙΚ 1 "Εντέχνως" με την Αλεξία Καρακάννα.

(Παρουσίαση Αλεξία Καρακάννα. Σκηνοθεσία Νείλος Ιωάννου. Παραγωγή ΡΙΚ, Σεπ. 2016).

Εδώ είμαστε και πάλι και όπως είπα θα μιλήσουμε για έκδοση που μόλις μόλις κυκλοφόρησε. Καλωσορίζω στο στούντιο τον Ανδρέα Καπανδρέου. Γεια σου Ανδρέα μου.

Καλώς σας βρήκα και σας ευχαριστώ για την ευκαιρία που μου δίνετε να παρουσιάσω το καινούργιο μου βιβλίο.

Πάντα χαρά μας, είναι το τρίτο στη σειρά αυτό το βιβλίο, ε;

Σωστά.

Τώρα να πω τον τίτλο γιατί ο τίτλος λέει πολλά πράγματα: Ο μυστικός σύντροφος του Ρήγα, η άγνωστη μαρτυρία του Ιωάννη Καρατζιά [το προφέρει με κυπριακή προφορά]. Καρατζά είναι αλλά τώρα θα δείτε ότι Καρατζιά πρέπει να ήτανε γιατί είναι Κύπριος ο Ιωάννης. Είναι υπαρκτό πρόσωπο και ήταν Κύπριος, θα μας πεις την ιστορία του. Άγνωστη ιστορία αυτοί για τους πολλούς, του Ιωάννη Καρατζά.

Ναι, να πούμε καταρχήν ότι το βιβλίο είναι ένα ιστορικό μυθιστόρημα επιστημονικής φαντασίας όπως το ονομάζω εγώ…

Πως τα συνδύασες τώρα αυτά τα δύο;

Τώρα θα το δούμε στη συνέχεια, θα δούμε λίγο την υπόθεση του βιβλίου. Λοιπόν, το βιβλίο ολόκληρο είναι η αυτοβιογραφία του Ιωάννη Καρατζά. Είναι γραμμένο σε πρώτο πρόσωπο και ουσιαστικά είναι η αφήγηση του Ιωάννη Καρατζά ο οποίος ήταν ένας από τους συντρόφους του Ρήγα Φεραίου Βελεστινλή. Υπάρχουν ιστορικά ντοκουμέντα που μας δείχνουν ότι ο Καρατζάς έζησε στη Βιέννη του 1790 μαζί με τον Ρήγα Φεραίο και έδρασε εκεί, καθώς και κάποιες πληροφορίες ότι πέρασε από την Πέστη. Αυτές όμως είναι οι μοναδικές πληροφορίες που έχουμε, δεν έχουμε καθόλου πληροφορίες για την προγενέστερη ζωή του Ιωάννη Καρατζά.

Στην Ελλάδα έζησε…

Όχι, ήτανε Κύπριος, γεννήθηκε στη Λευκωσία και το μόνο που γνωρίζουμε είναι ότι βρέθηκε με κάποιο τρόπο στη Βιέννη. Δεν γνωρίζουμε πως βρέθηκε στη Βιέννη, για την προγενέστερη του ζωή δεν γνωρίζουμε τίποτα. Οι ιστορικοί ερευνητές που προσπάθησαν να εντοπίσουν στοιχεία για τον Ιωάννη Καρατζά δεν κατάφεραν να εντοπίσουν τίποτα. Λες και ο Ιωάννης Καρατζάς βρέθηκε στη Βιέννη του 1790 από το πουθενά.

Μου κάνει εντύπωση αυτό που λες, γιατί πριν, μελετώντας για τη συζήτηση που θα έχουμε τον έψαξα στο διαδίκτυο και μου έβγαλε η Βικιπαίδεια ότι ήταν ένας ευεργέτης της ελληνικής παιδείας και των σχολείων και του ελληνισμού…

Υπάρχουν δύο Ιωάννιδες Καρατζάδες… [Η Αλεξία αναφερόταν στον Ιωάννη Καρατζά ηγεμόνα της Βλαχίας ο οποίος έζησε μεταξύ 1754-1844].

Και οι δύο την ίδια εποχή έζησαν, το 1700;

Όχι δεν ήταν ακριβώς την ίδια εποχή. Ο Ιωάννης Καρατζάς, τα μοναδικά στοιχεία που υπάρχουν είναι από τα πρακτικά της δίκης που καταδικάστηκε με τον Ρήγα Φεραίο και κάποιους άλλους συντρόφους του, καταδικάστηκαν για τις επαναστατικές τους ιδέες και παραδόθηκαν στους τούρκους οι οποίοι τους εκτέλεσαν.

Μάλιστα. Κρατάμε λοιπόν αυτόν τον Καρατζά.

Το ερέθισμα ουσιαστικά ήταν αυτό το κενό που υπήρχε στην ιστορία του Ιωάννη Καρατζά και ήρθα εγώ να το καλύψω με τη φαντασία τη δική μου και με την επιστημονική φαντασία. Το βιβλίο χωρίζεται σε δύο μέρη. Το πρώτο μέρος είναι το επιστημονικής φαντασίας ξεκινά και διαδραματίζεται στο μέλλον, στο 2013. Είναι μια εναλλακτική εκδοχή της ιστορίας κατά την οποία η ελληνική επανάσταση του 1821 έχει αποτύχει. Η Οθωμανική Αυτοκρατορία εξακολουθεί να υφίσταται και καλύπτει όλα τα εδάφη της σημερινής Τουρκίας, τα Βαλκάνια, την Ελλάδα και φυσικά την Κύπρο.  Υπάρχει φυσικά η τεχνολογική εξέλιξη, αφού μιλούμε για το μέλλον, αλλά επικρατεί σε όλη την έκτασή της ο ισλαμικός νόμος. Κάπου εκεί στην Αθήνα, κάποιοι νεαροί ελληνικής καταγωγής προσπαθούν να δράσουν με όποιο μέσο διαθέτουν και αποφασίζουν να στείλουν πίσω στο παρελθόν έναν από αυτούς, τον Ιωάννη Καρατζά προκειμένου να βοηθήσει τον Ρήγα να διασώσει τα επαναστατικά του έγγραφα και να τα διαδώσει στον ελληνικό λαό. Αφού στην εκδοχή της ιστορίας που εξετάζουμε στο βιβλίο  η ελληνική επανάσταση απέτυχε ακριβώς επειδή τα επαναστατικά κείμενα του Ρήγα δεν είχαν διασωθεί. Και εδώ ξεκινά το ιστορικό μέρος στη Βιέννη του 1790 και φτάνει μέχρι δέκα χρόνια μετά με την εκτέλεση του Ρήγα. Εγώ με κάποιο τρόπο διασώζω τον Ιωάννη Καρατζά για να μπορέσει να διηγηθεί την ιστορία αλλά θέλω να πω ότι το δεύτερο μέρος είναι βασισμένο σε πραγματικά ιστορικά γεγονότα και ντοκουμέντα. Έχω διαβάσει πάρα πολλή βιβλιογραφία σχετικά με τη ζωή του Ρήγα και των συντρόφων του και για τη ζωή στη Βιέννη την εποχή εκείνη προκειμένου να συγγράψω το δεύτερο μέρος.

Και έγκειται λοιπόν το ιστορικό μυθιστόρημα.

Ακριβώς.  

Ενώ ο τίτλος σου φαίνεται ότι λέει ο μυστικός σύντροφος του Ρήγα, δηλαδή με μεγάλα γράμματα αναφέρεται το όνομα του Ρήγα, είναι ο μυστικός σύντροφος βέβαια, είναι ένα βιβλίο που αφορά περισσότερο τον Ιωάννη Καρατζά όπως μου λες, είναι ο κύριος πρωταγωνιστής.

Ο κύριος πρωταγωνιστής είναι ο Ιωάννης Καρατζάς του οποίου η μυστική αποστολή ήταν να επιστρέψει το παρελθόν  και να βοηθήσει τον Ρήγα να διασώσει τα έγγραφά του.

Κι όσο κι αν έψαξες δεν βρήκες τίποτα για έναν άνθρωπο που έχει παίξει έναν πολύ σημαντικό ρόλο απ’ ότι φαίνεται.

Όχι μόνο εγώ, πάρα πολλοί ιστορικοί ερευνητές, ακριβώς επειδή ήταν Κύπριος και ειδικά οι Κύπριοι έχουν προσπαθήσει να εντοπίσουν κάτι σε σχέση με τη ζωή του στην Κύπρο, που γεννήθηκε, πως έδρασε, πως βρέθηκε στη Βιέννη αλλά δεν υπάρχει τίποτα πριν από τα 23 του χρόνια, γι’ αυτό λέω, είναι σαν να εμφανίστηκε από το πουθενά. Κι εγώ τον εμφανίζω από το μέλλον, τον φέρνω στην παρέα του Ρήγα, για να τον βοηθήσει.

Σε ιντρίκαρε αυτό, το ότι ήταν ένας άνθρωπος χωρίς παρελθόν πριν από τα 23 του;

Ναι, φυσικά με ιντρίκαρε…

Για τον τρόπο που σκέφτεσαι και γράφεις…

Μπήκα στη διαδικασία να σκεφτώ ποιος μπορεί να ήταν; Ποια μπορεί να ήταν η προγενέστερή του ζωή; Φυσικά εγώ το επέκτεινα περισσότερο και το ενέταξα στην επιστημονική φαντασία και βγήκε το αποτέλεσμα που βλέπετε τώρα που είναι συνδυασμός των δύο μεγάλων λογοτεχνικών μου αγάπων, του ιστορικού μυθιστορήματος και της επιστημονικής φαντασίας.

Το βιβλίο αυτό κυκλοφορεί και στην Ελλάδα γιατί σε ελλαδικό οίκο έχει γίνει η έκδοσή του.

Έχει εκδοθεί στον εκδοτικό οίκο Συμπαντικές Διαδρομές. Είναι ο εκδοτικός οίκος που μου έχει εκδώσει και το προηγούμενό μου βιβλίο «Ο γιος της Μάγισσας» και έχει εκδοθεί στην Αθήνα. Όμως κυκλοφόρησε για πρώτη φορά την περασμένη Παρασκευή στις 23 Σεπτεμβρίου και παρουσιάστηκε στη Λευκωσία για πρώτη φορά και αυτή τη βδομάδα θα μπει στα βιβλιοπωλεία στην Ελλάδα.

Ά, θα κυκλοφορήσει και στην Ελλάδα. Τα προηγούμενά σου βιβλία κυκλοφόρησαν επίσης [και στην Ελλάδα];

Ναι, ναι...

Τι ανταπόκριση βρήκες; Τουλάχιστον για τον γιο της Μάγισσας, το προηγούμενο… Δεν ξέρω αν όλα…

Το πρώτο μου βιβλίο «Το τρομακτικό μυστικό του Αϊνστάιν» έχει εκδοθεί στην Κύπρο αλλά κυκλοφόρησε και στην Ελλάδα…

Τώρα έχοντας ένα βιβλίο πίσω του έναν εκδοτικό οίκο που εδρεύει στην Αθήνα και καλύτερα δικτυωμένο προφανώς σε χώρους όπου υπάρχουν βιβλία τι ανταπόκριση είχες από το προηγούμενο βιβλίο;

Ήτανε πάρα πολύ καλή η ανταπόκριση που είχα, ο συγκεκριμένος εκδοτικός οίκος συνηθίζει να διοργανώνει τις ημερίδες «Όψεις του Φανταστικού» όπως τις ονομάζει. Ουσιαστικά κάθε χρόνο διοργανώνει φεστιβάλ φανταστικής λογοτεχνίας σε όλες τις μεγάλες πόλεις της Ελλάδας   όπου παρουσιάζει τα έργα του, ειδικότερα τα καινούργια και μέσα σε αυτό το πλαίσιο κάναμε και τις τρείς παρουσιάσεις στην Κύπρο, στη Λευκωσία στις 23 του μήνα, την περασμένη Παρασκευή, στις 24 στη Λάρνακα και στις 25 στη Λεμεσό.

Άρα θεωρείς ότι υπάρχει ανταπόκριση σε αυτό το είδος, και στην Κύπρο θέλω να μου πεις επειδή δεν είμαστε πολύ συνηθισμένοι οι κύπριοι να διαβάζουμε μυθιστορήματα φαντασίας, να μην πω επιστημονικής γιατί είναι ένα συγκεκριμένο κομμάτι.

Ναι, είναι γεγονός ότι το κοινό δεν είναι τόσο μεγάλο όσο για παράδειγμα αυτό της γενικής λογοτεχνίας…

Ούτε και οι συγγραφείς τόσοι πολλοί.

Δεν υπάρχουν τόσοι πολλοί αλλά υπάρχουν αρκετοί που δοκιμάζουν. Τώρα αυτό το βιβλίο είναι αρκετά φιλόδοξο θεωρώ γιατί συνδυάζει και το ιστορικό μυθιστόρημα. Θέλω να πω ότι νιώθω πολύ περήφανος που κατάφερα να ολοκληρώσω το συγκεκριμένο μυθιστόρημα. Είναι το μεγαλύτερο που έχω γράψει μέχρι τώρα και που εκδίδω αλλά νιώθω ότι με τον τρόπο μου συνεισφέρω κι εγώ κατά κάποιο τρόπο στο να γίνει γνωστότερη η ιστορία του μεγάλου αυτού ανδρός, του Ρήγα Φεραίου – Βελεστινλή αλλά και των συντρόφων του ένας εκ των οποίων ήταν ο Ιωάννης Καρατζάς. Κι όσο κι αν ακούγεται έτσι παράξενο και παράδοξο, θεωρώ ότι και μέσα από την επιστημονική φαντασία η οποία απευθύνετε σε ένα διαφορετικό κοινό μπορεί να δώσεις το ερέθισμα σε κάποιους για να εμβαθύνουν στην ιστορία κι αυτό προσπαθώ να κάνω κι εγώ.

Ανδρέα μου θέλω πραγματικά σε ευχαριστήσω που ήρθες, καλοτάξιδο εύχομαι να είναι και αυτό το βιβλίο σου. Χαίρομαι που βλέπω συγγραφείς να ασχολούνται με αυτό το είδος γιατί  συνηθίσαμε περισσότερο να το βλέπουμε στους κινηματογράφους παρά να το διαβάζουμε και είναι καιρός να αντιστρέψουμε και λίγο τα πράγματα. Ας το διαβάσουμε πρώτα και έπειτα ας το δούμε αλλιώς μέσα από την μεγάλη οθόνη. Σε ευχαριστώ πάρα πάρα πολύ. Να είσαι καλά!

Σας ευχαριστώ κι εγώ. Να είστε καλά!

Κυρίες και κύριοι σας ευχαριστούμε κι εσάς που μας παρακολουθήσατε. Να έχετε ένα πολύ όμορφο υπόλοιπο ημέρας. Γειά σας.

Το βίντεο της εκπομπής (προβλήθηκε την Παρασκευή 30 Σεπτεμβρίου 2016):