Έλληνες στη Βιέννη της Βάσως Σειρηνίδου

Έλληνες στη Βιέννη  (18^ος – μέσα 19^ου αιώνα) / Βάσω Σειρηνίδου. Αθήνα: Ηρόδοτος, 2011.

Το βιβλίο της Βάσως Σειρηνίδου «Έλληνες στη Βιέννη» είναι βασισμένο στη διδακτορική της διατριβή που είχε τίτλο «Έλληνες στη Βιέννη (1780-1850)» και η οποία κατατέθηκε στο Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών το 2002.

Στο βιβλίο η συγγραφέας συμπληρώνει ουσιαστικά τη διατριβή της, εννέα χρόνια αργότερα, αφού όπως γράφει και η ίδια στον πρόλογο: «Ερωτήματα που είχαν μείνει ανοικτά, κριτικές παρατηρήσεις, νέα βιβλιογραφικά δεδομένα, αλλά και ευρύτεροι ιστοριογραφικοί προβληματισμοί με οδήγησαν να ξαναπιάσω το νήμα αυτής της ιστορίας από την αρχή».

Τα στοιχεία που χρησιμοποιεί η Σειρηνίδου είναι βασισμένα σε επιστημονική έρευνα που προήλθε κυρίως μέσα από τα Αυστριακά αρχεία. Πέρα από τη χρησιμότητά του βιβλίου ως ερευνητικού βοηθήματος μπορεί να διαβαστεί και από τον απλό αναγνώστη που θέλει να μελετήσει και να κατανοήσει τη Βιεννέζικη κοινωνία της εποχής και κυρίως τη θέση των Ελλήνων μέσα σε αυτή.

Το βιβλίο περιλαμβάνει τα ακόλουθα κεφάλαια: I. Οι διαδρομές --  II. Προς ένα επιχειρηματικό «Ελντοράντο»; -- ΙΙΙ. Αφιχθέντες εις ξένην γην χάριν εμπορίου – IV. Συνεγεννήθησαν εν αυτή … έμποροι επιχειρηματικοί, βιομήχανοι και μεγαλόπλουτοι – V. Ο κόσμος των επιχειρήσεων – VI. Πλούσιοι και φτωχοί – VII. Παροικία γένους αρσενικού – VIII. Am alten Fleischmarkt: οριοθετώντας την ελληνική γειτονιά – IX. Η κοινοτική οργάνωση των Ελλήνων στη Βιέννη -- X. «Δια την προκοπήν και ανατροφήν των παιδιών του Γένους μας»: οι προκλήσεις του διαφωτισμού --  XI. Προς τη διαμόρφωση μιας εθνικής διασποράς.

Από το οπισθόφυλλο του βιβλίου:

Στη διάρκεια του μακρού 18ου αιώνα, άνθρωποι από τα νότια Βαλκάνια μετακινήθηκαν προς βορρά, ακολουθώντας τους δρόμους του εμπορίου. Αυτό το βιβλίο τους παρακολουθεί από τις ιδιαίτερες πατρίδες τους, τα ορεινά της Ηπείρου και της Μακεδονίας, μέχρι και τον νέο τόπο εγκατάστασής τους, την πρωτεύουσα της Αψβουργικής Αυτοκρατορίας. Διερευνά τις προϋποθέσεις ανάπτυξης εμπορικών μεταναστεύσεων από τα Βαλκάνια στην Κεντρική Ευρώπη, αναζητά το προφίλ αυτών που πήραν τον δρόμο και επιχειρεί να ανασυστήσει την εμπειρία του ταξιδιού. Το βιβλίο παρακολουθεί με ιδιαίτερο ενδιαφέρον τις προσαρμογές και τις αντιστάσεις των υποκειμένων στα νέα δεδομένα της μετανάστευσης. Μελετά τις θέσεις που καταλαμβάνουν ως μεταναστευτική ομάδα στο οικονομικό, στο επιχειρηματικό, στο οικιστικό και στο δημογραφικό τοπίο της Βιέννης, αλλά και τους διαφορετικούς τρόπους με τους οποίους τα υποκείμενα ανταποκρίνονται στις δομές ευκαιριών της πόλης, στους καθορισμούς της εξουσίας και στα κυρίαρχα κοινωνικά και πολιτισμικά πρότυπα. Εξετάζει τέλος τις εκδοχές της συλλογικής ταυτότητας των Ελλήνων της Βιέννης, όπως αυτές εκφράζονται στο πλαίσιο της γειτονιάς, της κοινοτικής οργάνωσης, του σχολείου και της ελληνόγλωσσης εκδοτικής παραγωγής, αναδεικνύοντας παράλληλα την ποικιλία των ατομικών πολιτισμικών επιλογών και τις νέες ταυτότητες που διαμορφώνονται μέσα από τη μεταναστευτική εμπειρία και την αλληλόδραση με άλλες ομάδες στην κοινωνία υποδοχής.

Διαβάστε επίσης:

- Η ιστορία των Ελλήνων της Βιέννης

- Η Βιέννη την εποχή του Σούμπερτ και του Μότσαρτ