Αγαπημένε μου Ζαρατούστρα (οι επιρροές του Παλαμά από τον Νίτσε)

Αγαπημένε μου Ζαρατούστρα : Παλαμάς, Νίτσε / Παντελής Βουτουρής. Αθήνα : Εκδόσεις Καστανιώτη, 2006

Στο βιβλίο αυτό, ο καθηγητής του Πανεπιστημίου Κύπρου Παντελής Βουτουρής ιχνηλατεί την πνευματική σχέση του Κωστή Παλαμά με τον μεγάλο Γερμανό φιλόσοφο Φρίντριχ Νίτσε.

Το βιβλίο αποτελείται από δύο μέρη: 
1. Από τον Ζαρατούστρα στον Αδάκρυτο – 2. Οι αγωγοί των Νιστεϊκών ιδεών. Τα περιοδικά «Τέχνη» και «Διόνυσος». Στο παράρτημα παραθέτονται «Ανέκδοτες σημειώσεις του Παλαμά για τον Νίτσε».

Ο τίτλος του βιβλίου είναι εμπνευσμένος από τη μαρτυρία της κόρης του Παλαμά, Ναυσικάς, η οποία αποδεικνύει και την επιρροή που είχε ο Νίτσε στον Έλληνα ποιητή: «Ο Πατέρας αγάπησε, εθαύμαζε, εδιάβαζε τον Nitz[sche] – ήταν μια εποχή που κατήχετο ολόκληρος από τη σκέψη του και τα σημάδια αυτής [της] επιρροής θα μπορούσαμε να τα βρούμε στο Έργο του. Η ανάγνωση του Zarathustra του είχε κάνει μεγάλη εντύπωση εκείνον τον καιτό –ήμουνα μικρή- μας μιλούσε αδιάκοπα γι’ αυτό το βιβλίο και γι’ αυτό τον αποκαλούσα Zarathoustra – σε γράμματά μου εκείνης της εποχής του έγραφα: «Mon cher Zarathoustra».


Από το οπισθόφυλλο:

Ο Φρειδερίκος Νίτσε, ο "γιγάντιος μεθυστής" -όπως τον αποκάλεσε ο Παλαμάς- ο πολέμιος όλων των αξιών πάνω στις οποίες είχε ως τότε θεμελιωθεί ο ευρωπαϊκός πολιτισμός και ο προφήτης του υπερανθρώπου, θα προβληθεί στα τέλη του 19ου αιώνα ως αντίδοτο στο τραυματικό σύνδρομο του 1897. Η ιδεολογική ρευστότητα της εποχής, η οποία σηματοδοτείται αφενός από την αίσθηση κοινωνικής αποσύνθεσης και αφετέρου από την προσδοκία της εθνικής αναγέννησης, θα αποτελέσει γόνιμο έδαφος για τις αριστοκρατικές ιδέες τού γερμανού φιλοσόφου, οι οποίες μεταφυτεύονται στον ελληνικό χώρο διαμέσου της Γαλλίας.

Τα πυκνά ίχνη του Νίτσε αποτελούν, από το 1899 και εξής, οδοδείκτες στο έργο του Παλαμά. Η προσέγγιση του ποιητικού του έργου με γνώμονα και τη φιλοσοφία του Νίτσε είναι δυνατόν να απαντήσει σε απορίες, να φωτίσει σκοτεινές περιοχές και να αναδείξει παντελώς άγνωστες (και απρόβλεπτες) όψεις του.


Διαβάστε επίσης: 

- Ο Κωστής Παλαμάς και η Κύπρος