Ποιος ήταν ο Δημήτρης Λάγιος και τι απέγινε η τέφρα του

 

Ο Δημήτρης Λάγιος γεννήθηκε στη Ζάκυνθο στις 7 Απριλίου 1952 και πέθανε στην Αθήνα στις 11 Απριλίου 1991, σε ηλικία μόλις 39 ετών. Από μικρός έδειξε αγάπη για τη μουσική και τα γράμματα, επηρεασμένος από το επτανησιακό περιβάλλον και την ποίηση του Σολωμού και του Κάλβου. Σπούδασε πιάνο, κιθάρα και θεωρητικά στο Εθνικό Ωδείο, όπου είχε δασκάλους τους Μιχάλη Βούρτση και Δημήτρη Δραγατάκη. Συνέχισε μουσικές σπουδές στο Πανεπιστήμιο του Ιλινόις στο Σικάγο (1974‑1978), όπου μελέτησε ανάλυση μουσικής με τον καθηγητή Ernest Brown.

​​

Η πρώτη του δισκογραφική παρουσία ήταν το 1975 με τα «Τέσσερα επαναστατικά τραγούδια του Ρήγα Φεραίου», ενώ το 1982 τον καθιέρωσε ο δίσκος «Ο Ήλιος ο Ηλιάτορας», σε ποίηση Οδυσσέα Ελύτη. Συνδύαζε το λόγιο και το λαϊκό στοιχείο, αντλώντας έμπνευση από τη δημοτική παράδοση και το επτανησιακό μέλος. Μεταξύ άλλων έργων του ξεχωρίζουν τα «Αη‑Λαός» (1983), «Εδώ που γεννηθήκαμε» (1983), «Του Σολωμού και της Ζάκυνθος» (1986), «Ουράνιος Μύθος» (1989) και «Των Αθανάτων» (1994, μεταθανάτια κυκλοφορία). Το τελευταίο περιλαμβάνει και τη μελοποίηση του κυπριακού ποιήματος «Καρτερούμεν» του Δημήτρη Λιπέρτη.​

Ο Λάγιος ασχολήθηκε με την έρευνα της ελληνικής και επτανησιακής μουσικής παράδοσης, δημιουργώντας το «Μουσικό Ασκηταριό» στη Ζάκυνθο — ένα σύνολο καλλιτεχνών που συνέδεε τη μουσική με τη λογοτεχνία και τη λαϊκή ψυχή. Ίδρυσε επίσης μουσικά σχολεία (όπως της Μυκόνου και του Αλίμου) και συμμετείχε σε προγράμματα για τη διάσωση της παραδοσιακής μουσικής.​

Ο Δημήτρης Λάγιος υπήρξε συνθέτης που ένωσε τη λυρικότητα, την πνευματικότητα και την εθνική συνείδηση. Η μουσική του χαρακτηρίζεται από καθαρότητα, ρυθμική λεπτότητα και βαθιά σχέση με την ελληνική ποίηση. Παρά τη σύντομη ζωή του, άφησε έργο υψηλής αισθητικής και ιδανικότητας, που συνεχίζει να εμπνέει νέους μουσικούς.​

Μετά τον θάνατό του από καρκίνο του πνεύμονα το 1991, η σορός του Δημήτρη Λάγιου αποτεφρώθηκε. Η τέφρα του σκορπίστηκε τόσο στη Ζάκυνθο, στον τόπο της γέννησής του, όσο και στην Κύπρο, τόπο που αγάπησε βαθιά και συνδέθηκε πνευματικά με το έργο και τη ζωή του. Η επιλογή αυτή αντανακλά και την ιδιαίτερη σχέση που είχε με τα δύο αυτά μέρη, συμβολίζοντας την επιστροφή του στα αγαπημένα του μέρη, όπου η μουσική του και η παρουσία του εξακολουθούν να ζουν. Εκεί στη Ζάκυνθο υπάρχει μνημείο που τιμά τη μνήμη του, αναδεικνύοντας την προσφορά του στη μουσική και τον πολιτισμό.​