29 Ιαν 2023

Spycraft: τηλεοπτική σειρά της Netflix

 



Spycraft (κατασκοπεία) ονομάζεται η τηλεοπτική σειρά - ντοκιμαντέρ, 8 επεισοδίων της Netflix.
Η σειρά βγήκε στον αέρα το 2021 και σε κάθε επεισόδιο εξετάζει διάφορες μεθόδους κατασκοπίας που χρησιμοποιήθηκαν από διάφορες μυστικές υπηρεσίες από την εποχή του Β Παγκοσμίου Πολέμου μέχρι σήμερα.

Στη σειρά εξετάζονται και πραγματικές περιπτώσεις κατασκοπίας που απασχόλησαν τη δημοσιότητα. 

25 Ιαν 2023

Ελένη: το μυθιστόρημα του Νικόλα Γκατζογιάννη, η κινηματογραφική ταινία και οι αντιδράσεις

 


«Ελένη» (Eleni) είναι ο τίτλος του ιστορικού - αυτοβιογραφικού μυθιστορήματος του Ελληνοαμερικανού συγγραφέα και δημοσιογράφου Νικόλα Γκατζογιάννη (Nicholas Gage, 1939- ).

Στο μυθιστόρημα που γράφτηκε το 1983 στην Αμερική, ο συγγραφέας περιγράφει τις περιστάσεις κάτω από τις οποίες, εν μέσω εμφύλιου πολέμου, η μητέρα το Ελένη εκτελέστηκε από τους κουμουνιστές.

Το βιβλίο μεταφράστηκε σε 20 γλώσσες και έγινε παγκόσμια επιτυχία. Στα ελληνικά το μετέφρασε ο Αλέξανδρος Κοτζιάς.

21 Ιαν 2023

Ποίος ήτον ο φονεύς του αδελφού μου: το διήγημα του Γεώργιου Βιζυηνού και η τηλεοπτική σειρά της ΕΡΤ

 

«Ποίος ήτον ο φονεύς του αδελφού» είναι ο τίτλος ενός από τα πιο γνωστά διηγήματα του  Γεωργίου Βιζυηνού (1849-1896).

Πρόκειται για μια αυτοβιογραφική ιστορία στην οποία ο συγγραφέας παρουσιάζει τη δολοφονία του αδερφού του μέχρι και την εξιχνίασή της. Η αφήγηση είναι σε πρώτο πρόσωπο και την διηγείται ο ίδιος ο Γεώργιος Βιζυηνός.

Το εκτενές διήγημα πρωτοδημοσιεύτηκε σε συνέχειες στο περιοδικό Εστία από τις 23 Οκτ. μέχρι τις Νοε. το 1883. Σε αυτό, ο αναγνώστης παρακολουθεί την εξέλιξη μιας μυστηριώδους ιστορίας, όπου η μητέρα του αφηγητή αγνοεί τον φονιά του γιου της και τον αναζητά εναγωνίως, χωρίς να γνωρίζει ότι ο δολοφόνος είναι ο προστατευόμενός της Τούρκος Κιαμίλ.

17 Ιαν 2023

Οι γυναίκες επιστρέφουν: θεατρική παράσταση βασισμένη σε πραγματικά γεγονότα


Ένα θεατρικό έργο γροθιά στο στομάχι του εφησυχασμού απέναντι στην κατοχή. Μας θυμίζει τις εποχές που οι γυναίκες της Κύπρου προσπάθησαν να  να πάρουν την τύχη του τόπου στα χέρια τους και να απαιτήσουν το αυτονόητο τότε, (γιατί σήμερα για κάποιους δεν είναι πλέον αυτονόητο) δικαίωμα επιστροφής στα τουρκοκρατούμενα σπίτια τους.

Πέτυχαν τη διεθνοποίηση του Κυπριακού και την προβολή του ως πρόβλημα παράνομης εισβολής και κατοχής αναδεικνύοντας τη βιαιότητα του Αττίλα.

Δυστυχώς η ορμή του κινήματος των γυναικών έσβησε πάνω σε κομματικές σκοπιμότητες που διείσδυσαν στο κίνημά διασπώντας το, αλλά και στην πολιτική αφέλεια της εποχής που ήθελε το κίνημα να σταματήσει να δρα για να μην βλάψει τις συνομιλίες για επίλυση του Κυπριακού.

Φυσικά, το κίνημα των γυναικών ακολούθησαν μερικά χρόνια αργότερα, παρόμοια κινήματα μαθητών αλλά και μοτοσικλετιστών (το τελευταίο είχε ως αποτέλεσμα τις εγκληματικές δολοφονίες των Τάσου Ισαάκ και Σολωμόντος Σολωμού.

Ένα έργο που αξίζει να παρακολουθήσουν οι παλιοί για να θυμηθούν και οι νεότεροι για να μάθουν και για να παραδειγματιστούν από την αγωνιστικότητα, την εφευρετικότητα και το πείσμα των γυναικών που απλά ήθελαν να επιστρέψουν ειρηνικά στα σπίτια τους…

13 Ιαν 2023

Το Δέντρο: ένα ελληνοκεντρικό διήγημα του Χ.Φ. Λάβκραφτ [μελέτη για το περιοδικό ΟΛΚή]



Το Δέντρο: ένα ελληνοκεντρικό διήγημα του Χ. Φ. Λάβκραφτ

του Ανδρέα Καπανδρέου*


O Χ. Φ. Λάβκραφτ (H. P. Lovecraft, 1890-1937) ήταν Αμερικανός συγγραφέας φανταστικής λογοτεχνίας και θεωρείται ο κυριότερος εκφραστής της λογοτεχνίας μεταφυσικού τρόμου. Έγραψε αρκετά διηγήματα, ποιήματα και δοκίμια, ενώ είναι ο δημιουργός της μυθολογίας  Κθούλου (Cthulhu)[1]. Η επικρατέστερη εκδοχή για την προέλευση του παράξενου και καθόλου εύηχου ονόματος «Κθούλου», είναι ότι  επιλέχθηκε από τον Λάβκραφτ ώστε να ηχεί όπως η αρχαία ελληνική λέξη  χθόνιος (chthonic = αυτός που κατοικεί μέσα στη γη)[2].

Είναι γνωστό ότι ο Λάβκραφτ επηρεάστηκε πολύ από την ελληνική μυθολογία με την οποία ήρθε σε επαφή από την παιδική του ηλικία. Όπως αναφέρει ο μελετητής S.T. Joshi, μια παιδική έκδοση της Ιλιάδας και μια της Οδύσσειας ήταν από τα πρώτα και πιο αγαπημένα αναγνώσματα του Λάβκραφτ[3]. Αυτά άλλωστε αποτέλεσαν και την έμπνευση του Λάβκραφτ για την συγγραφή του ποιήματος Ulysses (Οδυσσέας), που αποτελεί παράφραση της Οδύσσειας, μόλις στα εφτά του χρόνια!

Εξάλλου, ο Λάβκραφτ τοποθετεί τους μεγάλους κλασικούς Έλληνες συγγραφείς Αισχύλο, Αριστοφάνη, Ευριπίδη και Σοφοκλή στη λίστα αυτών που θα πρέπει απαραίτητα να διαβάσει κάποιος (What should I read)[4]

«Το δέντρο» ("The Tree") είναι ένα ακόμα έργο του Λάβκραφτ το οποίο έχει επιρροές από την αρχαία Ελλάδα και την ελληνική μυθολογία. Πρόκειται για ένα από τα πρώτα του διηγήματα που  δημοσιεύτηκε τον Οκτώβριο του 1921 στο περιοδικό The Tryout[5].

9 Ιαν 2023

Αλέξανδρος και Σελήνη: τα παιδιά του Ήλιου. Μυθιστόρημα εναλλακτικής ιστορίας του Λεωνίδα-Βασίλειου Μανιάτη

 


Μανιάτης, Λεωνίδας-Βασίλειος. Αλέξανδρος και Σελήνη, Πράξη Α΄, Τα παιδιά του Ήλιου. Αθήνα: Συμπαντικές Διαδρομές, 2020.

Στο βιβλίο με τίτλο «Αλέξανδρος και Σελήνη: τα παιδιά του Ήλιου» ο αρχαιολόγος – συγγραφέας Λεωνίδας-Βασίλειος Μανιάτης μας παρουσιάζει μια εναλλακτική εκδοχή της ιστορίας.

 Η υπόθεση του βιβλίου μας μεταφέρει στην Αίγυπτο και πιο συγκεκριμένα στην Αλεξάνδρεια του 20 π.Χ. Οι αρχαίοι πολιτισμοί, όμως, δεν είναι ακριβώς όπως τους διδαχτήκαμε στην ιστορία.  Το Πτολεμαϊκό βασίλειο με ηγέτιδα την Κλεοπάτρα έχει καταφέρει να αξιοποιήσει τεχνολογίες και εφευρέσεις οι οποίες υπήρξαν στην πραγματικότητα  αλλά δεν αξιοποιήθηκαν με τον τρόπο που μας παρουσιάζει αυτή η εκδοχή της ιστορίας. Μια από αυτές τις τεχνολογίες είναι η αιολόσφαιρα, επίσης γνωστή ως μηχανή του Ήρωνα (μια ατμομηχανή η οποία περιστρέφεται όταν η κεντρική παροχή νερού θερμαίνεται). Με τη βοήθεια αυτής της τεχνολογίας, τα γνωστά ιστορικά πρόσωπα όπως η Κλεοπάτρα, ο Μάρκος Αντώνιος, η Σελήνη και ο αδερφός της Αλέξανδρος, συνυπάρχουν με ιπτάμενα πλοία που κινούνται με ατμούς και άλλα υπερσύγχρονα όπλα.

2 Ιαν 2023

Οι Χρησμοί του Αγαθάγγελου και το ξανθό γένος: μύθοι και πραγματικότητες

 


Οι Χρησμοί του Αγαθάγγελου και το ξανθό γένος: μύθοι και πραγματικότητες

Ανδρέας Καπανδρέου


Το 1751, ο αρχιμανδρίτης Θεόκλητος Πολυειδής, παρουσίασε ένα χειρόγραφο ημερομηνίας του 1279, με χρησμούς του μοναχού Ιερώνυμου Αγαθάγγελου. Στο προφητικό αυτό κείμενο ο Αγαθάγγελος, προέβλεπε την πτώση της Κωνσταντινούπολης και την υποδούλωση των Ελλήνων, αλλά και την απελευθέρωσή τους με τη βοήθεια του «ξανθού γένους».

Η προφητεία αυτή διαδόθηκε δια μέσου των αιώνων και έφτασε μέχρι τις μέρες μας. Στην παρούσα εισήγηση εξετάζεται το ιστορικό πλαίσιο μέσα από το οποίο εμφανίστηκαν και διαδόθηκαν οι χρησμοί του Αγαθάγγελου, καθώς και η αυθεντικότητα του κειμένου.

Εξετάζονται επίσης, ο ρόλος που οι χρησμοί διαδραμάτισαν στη διατήρηση του φρονήματος των υπόδουλων Ελλήνων και πως οι προφητείες επηρέασαν την Ελληνική Επανάσταση του 1821.