9 Απρ 2017

Ένα βιβλίο για την κρίση του 1974 στα δικαστήρια – Απαγορεύθηκε η κυκλοφορία του


Ένα βιβλίο το οποίο οδηγήθηκε στις δικαστικές αίθουσες για λόγους πνευματικής ιδιοκτησίας και όχι μόνο. Συγκεκριμένα το βιβλίο βρέθηκε στο επίκεντρο τριών ξεχωριστών δικαστικών υποθέσεων.

Στην πρώτη περίπτωση το βιβλίο του Ανδρέα Κλ. Σοφοκλέους οδηγήθηκε στο δικαστήριο αφού ο συγγραφέας κατηγορήθηκε για  πνευματική κλοπή, ενώ στη δεύτερη περίπτωση ο συγγραφέας του κατέφυγε στο δικαστήριο κατά του εκδοτικού οργανισμού του «Φιλελευθέρου». Η τρίτη φορά που οι ίδιοι πρωταγωνιστές απασχόλησαν την δικαιοσύνη ήταν όταν ο «Φιλελεύθερος» εφεσίβαλε την απόφαση του πρωτόδικου δικαστηρίου.

Όλα ξεκίνησαν όταν ο Κύπριος ακαδημαϊκός και συγγραφέας Ανδρέας Κλ. Σοφοκλέους το 1995 εξέδωσε το βιβλίο «Τύπος και εξάρτηση: η κυπριακή κρίση του 1974 και η εφημερίδα The New York Times» .

Η συγγραφέας του βιβλίου «The 1974 Crisis in The New York Times: An Evaluative Content Analysis», Στέλλα Χατζηκωστή-Πιερή ενήγαγε τον Ανδρέα Κλ. Σοφοκλέους για κλοπή πνευματικής ιδιοκτησίας της από το βιβλίο της.

Η κυρία Χατζηκωστή Πιερή αξίωσε τόσο από τον Ανδρέα Κλ. Σοφοκλέους όσο κι από τους εκδότες του βιβλίου αποζημιώσεις και διάταγμα που να απαγορεύει την κυκλοφορία του βιβλίου.

Ο Σοφοκλέους αρνήθηκε τις αξιώσεις της Χατζηκωστή-Πιερή και το 2003 η υπόθεση οδηγήθηκε στο δικαστήριο . Σε προχωρημένο στάδιο εκδίκασης της υπόθεσης επήλθε συμβιβασμός μεταξύ των διάδικω και εκδόθηκε κοινή συναινέσει το εξής διάταγμα:
 «ΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΤΟΥΤΟ ΕΚ ΣΥΜΦΩΝΟΥ ΔΙΑΤΑΤΤΕΙ ΚΑΙ ΕΜΠΟΔΙΖΕΙ τους εναγομένους ή/και κάθε ένα από αυτούς ξεχωριστά ή/και μέσω υπαλλήλων ή/και μέσω αντιπροσώπων ή και άλλως από του να κυκλοφορούν, πωλούν διαθέτουν προς πώληση, διανέμουν ή άλλως εμπορεύονται το βιβλίο του εναγομένου 1 "ΤΥΠΟΣ ΚΑΙ ΕΞΑΡΤΗΣΗ". Η κυπριακή κρίση του 1974 και η εφημερίδα The New York Times", χωρίς να γίνονται παραπομπές σε αποσπάσματα από το σύγγραμμα της ενάγουσας "The 1974 Crisis in The New York Times: An evaluative content analysis", οι οποίες παραπομπές δεν υπάρχουν στην παρούσα έκδοση του βιβλίου του εναγομένου 1»

Η υπόθεση όμως είχε και συνέχεια. Το κυπριακό περιοδικό «Σελίδες» σχολιάζοντας την υπόθεση δημοσίευσε το ακόλουθο κείμενο κάτω από τον τίτλο: «Πνευματική Κλοπή»:

«Αυτό που ακολουθεί δεν αποτελεί πληροφορία του παρασκηνίου, αλλά μάλλον του προσκηνίου και ο Ψιθυριστής επέλεξε να την αναπαράγει διότι πρόκειται για μια αδικία, που αφορά την πνευματική εργασία μιας νεαρής επιστήμονος και η οποία θεραπεύθηκε, σ΄ ένα τόπο που δεν γινόμαστε μάρτυρες τέτοιων φαινομένων συχνά. Πρόκειται για την αγωγή της κ. Στέλλας Χατζηκωστή-Πιερή εναντίον του πρώην διευθυντή του Γραφείου Τύπου και Πληροφοριών Ανδρέα Σοφοκλέους και της εκδοτικής εταιρείας (Intercollege Press) που εξέδωσε το βιβλίο του τελευταίου "Τύπος και Εξάρτηση: Η Κυπριακή Κρίση του 1974 και η εφημερίδα New York Times". Το Δικαστήριο λοιπόν εξέδωσε μόνιμο απαγορευτικό διάταγμα εναντίον του κ. Σοφοκλέους διότι, ούτε λίγο ούτε πολύ "δανείστηκε" όχι μόνο την ιδέα για το βιβλίο του, αλλά και πολύ μεγάλο μέρος της έρευνας από το σύγγραμμα της ενάγουσας "The 1974 Crisis in the New York Times: An Evaluative Content Analysis" και φαίνεται ξέχασε να κάνει έστω και μια παραπομπή στην εργασία της κα. Χ΄΄Κωστή-Πιερή. Η δικαστική αυτή απόφαση στέλνει ξεκάθαρα πλέον το μήνυμα ότι, πέρασε ανεπιστρεπτί ο κυπριακός μεσαίωνας κατά τον οποίο ισχυρά δημόσια πρόσωπα της κυπριακής κοινωνίας εκμεταλλεύονταν την πνευματική εργασία όχι τόσο ισχυρών, αλλά ιδιαίτερα αξιόλογων επιστημόνων. Η διαφορά είναι ότι η κ. Χ΄΄Κωστή-Πιερή είχε την τόλμη να διεκδικήσει το δίκαιό της και τα κατάφερε»

Ο Ανδρέας Κλ. Σοφοκλέους ενήγαγε το περιοδικό και αξιώνοντας αποζημιώσεις εναντίων τους.  Οι νομικοί του «Φιλελευθέρου» αρνήθηκαν ότι το δημοσίευμα είναι δυσφημιστικό και ότι τα δυσφημιστικά σχόλια αναφέρονται στον εφεσείοντα και πρόβαλαν, αφετέρου, τις υπερασπίσεις του προνομίου υπό όρους «qualified privilege» και του δίκαιου σχολιασμού, υποστηρίζοντας ότι το πραγματολογικό βάθρο του δημοσιεύματος ανταποκρινόταν στην αλήθεια και ότι τα σχόλια ήταν δίκαια και εύλογα.
 
Το δικαστήριο στην απόφαση του κατέληξε πως  υπήρξε δυσφήμιση και επιδίκασε αποζημιώσεις ύψους 5 χιλιάδων λιρών.

Ωστόσο ο Φιλελεύθερος εφεσίβαλε την απόφαση του πρωτόδικου δικαστηρίου και κατέφυγε στο Ανώτατο που διαπίστωσε πως το πραγματολογικό βάθρο του δημοσιεύματος είναι αληθές και ο σχολιασμός τους εύλογος και δίκαιος. Οι διαπιστώσεις του ανωτάτου ανέτρεψαν την απόφαση και απέρριψαν την αγωγή του Ανδρέα Κλ. Σοφοκλέους.

Έρευνα: Ανδρέας Καπανδρέου, Επιμέλεια: Μιχάλης Πολυδώρου  09/04/2017 08:55


Δεν υπάρχουν σχόλια: