Το ημερολόγιο ενός τιμονιέρη:
αθησαύριστα πεζογραφήματα και ποιήματα / Νίκος Καββαδίας. Επιμ. Guy (Michel) Saunier. Αθήνα: Άργα, 2009.
Βιβλίο με αθησαύριστα (όχι
ανέκδοτα) πεζά και ποιήματα του Νίκου Καββαδία. Πρόκειται για λιγότερο γνωστά
έργα του συγγραφέα, αρκετές όμως προτάσεις και στίχοι του μας θυμίζουν άλλα
γνωστότερα.
Κάποια από τα πρώτα ποιήματά του τα οποία δημοσιεύτηκαν σε λογοτεχνικά περιοδικά της εποχής (μεταξύ 1928-1930) ο Καββαδίας τα υπογραφει σαν Πέτρος Βαλχάλας (ή Βαλχάλλας) ενώ το ποίημα "Αθήνα 1943" που δημοσιεύτηκε τον Δεκέμβριο του 1943 στο παράνομο περιοδικό "Πρωτοπόροι", υπογράφει σαν Α. Ταπεινός.
Κάποια από τα πρώτα ποιήματά του τα οποία δημοσιεύτηκαν σε λογοτεχνικά περιοδικά της εποχής (μεταξύ 1928-1930) ο Καββαδίας τα υπογραφει σαν Πέτρος Βαλχάλας (ή Βαλχάλλας) ενώ το ποίημα "Αθήνα 1943" που δημοσιεύτηκε τον Δεκέμβριο του 1943 στο παράνομο περιοδικό "Πρωτοπόροι", υπογράφει σαν Α. Ταπεινός.
Συμπεριλαμβάνεται και το πολύ
ενδιαφέρον (αλλά δυστυχώς και μοναδικό ημιτελές έργο του συγγραφέα): «Η
απίστευτη περιπέτεια του λοστρόμου Νοκαχαναμόκο». Το έργο ξεκίνησε ως
μυθιστόρημα σε συνέχειες στο περιοδικό Πειραϊκό Βήμα (αρ. 6-10, Μάρτιος –
Απρίλιος 1932). Έμεινε, όμως, στη μέση όταν το περιοδικό σταμάτησε την
κυκλοφορία του αφήνοντας μας με την απορία για την προέλευση του περίεργου
λοστρόμου…
Το ποίημα "Αγαπάω" δημοσιεύτηκε στο Περιοδικό της Μεγάλης Ελληνικής Εγγυκλοπαίδιας, φ.173, 10
Μαρτ. 1929, σ. 103 και ο δεκαεννιάχρονος τότε Νίκος Καββαδίας υπέγραψε σαν Π.
Βαλχάλας:
Αγαπάω
Αγαπάω τ’ ό,τι είναι θλιμμένο στον κόσμο
Τα θολά ματάκια, τους αρρώστους ανθρώπους,
τα ξερά γυμνά δέντρα και τα έρημα πάρκα,
τις νεκρές πολιτείες, τους τρισκότεινους τόπους.
Τους σκυφτούς οδοιπόρους που μ’ ένα δισάκι
για μια πολιτεία μακρινή ξεκινάνε,
τους τυφλούς μουσικούς των πολύβοων δρόμων,
τους φτωχούς, τους αλήτες, αυτούς που πεινάνε.
Τα χλωμά τα κορίτσια που πάντα προσμένουν
τον ιππότην που είδαν μια βραδιά στ’ όνειρό τους,
να φανεί απ’ τα βάθη του απέραντου δρόμου.
Τους κοιμώμενους κύκνους πάνω στ’ ασπροφτερό τους
Τα καράβια που φεύγουν για καινούρια ταξίδια
και δεν ξέρουν καλά – αν ποτέ θα ‘ρθουν πίσω
αγαπάω, και θάθελα μαζί τους να πάω
κι ούτε πια να γυρίσω
Αγαπάω τις κλαμένες ωραίες γυναίκες
που κοιτάνε μακριά, που κοιτάνε θλιμμένα…
αγαπάω σε τούτον τον κόσμο – ό,τι κλαίει
γιατί μοιάζει μ’ εμένα.
Από το οπισθόφυλλο:
O παρών τόμος συγκεντρώνει τα αθησαύριστα έργα
του Nίκου Kαββαδία, εκείνα δηλαδή που έχουν δημοσιευτεί κατά καιρούς σε διάφορα
περιοδικά, εφημερίδες, ανθολογίες κ.ά., αλλά δεν έχουν ποτέ συμπεριληφθεί σε
ποιητικές συλλογές ή αναδημοσιευτεί σε αυτοτελείς τόμους, και ως εκ τούτου δεν
ήταν πια προσιτά στο αναγνωστικό κοινό. Δεν περιέχει κανένα ανέκδοτο ποίημα ή
πεζογράφημα.
Tα πεζογραφήματα και ποιήματα που συγκεντρώνονται εδώ ανήκουν στη μεγάλη πλειονότητά τους στα πρώτα δημιουργικά χρόνια του Kαββαδία : ΄Eνα πρώτο ποίημα χρονολογείται από το 1926 ή 1927, τα ποιήματα που υπέγραψε με το ψευδώνυμο Πέτρος Bαλχάλ(λ)ας δημοσιεύτηκαν από τον Iανουάριο του 1928 ώς τον Iανουάριο του 1930, τα πεζογραφήματα γράφτηκαν από το 1932 έως το 1935, τα υπόλοιπα ποιήματα, που τα υπογράφει ο Kαββαδίας με τ' όνομά του, χρονολογούνται από το 1928 ώς το 1935. Mόνο πέντε ποιήματα ανήκουν σε μεταγενέστερες εποχές: Tα τρία αντιστασιακά ποιήματα είναι του 1943 και του 1945, το "Φοιτητές" του 1967 και το "Στίχοι για τη ζωγραφική σου" του 1971.
Mερικά κείμενα, όπως "Tο ημερολόγιο ενός τιμονιέρη" (1932) ή το ποίημα "Kasbah" (1934), αποτελούν σημαντικότατα αριστουργήματα. Σχεδόν όλα παρουσιάζουν μεγάλο ενδιαφέρον επειδή, πέρα από τις επιμέρους αρετές τους, μας επιτρέπουν να δούμε τη γέννηση και την προοδευτική ανάπτυξη της θεματικής και του ιδιάζοντος λεξιλογίου του Kαββαδία, ή την επεξεργασία ενός μύθου, όπως εκείνου του ανέφικτου ταξιδιού κατά την προετοιμασία του "Mal du Depart".
Mερικά από τα κείμενα που δημοσιεύονται : "Το ημερολόγιο ενός τιμονιέρη", "Tαξειδιωτικαί αναμνήσεις - Πορτ-Σάιτ, Aλεξάνδρεια, Mαρσίλλια, Kάπο ντι Φάρο, Στρόμπολι, Aργοστόλι", "H απίστευτη περιπέτεια του λοστρόμου Nακαχαναμόκο", "Γράμμα σε μιαν άγνωστη κυρία", "Oι άνθρωποι της κοκαΐνης", "Γράμματα εν πλω", "H μικρή χορεύτρια", "O λοστρόμος από τα Φαρόερ", "Aθήνα 1943", "Aντίσταση" κ.λπ.
Tα πεζογραφήματα και ποιήματα που συγκεντρώνονται εδώ ανήκουν στη μεγάλη πλειονότητά τους στα πρώτα δημιουργικά χρόνια του Kαββαδία : ΄Eνα πρώτο ποίημα χρονολογείται από το 1926 ή 1927, τα ποιήματα που υπέγραψε με το ψευδώνυμο Πέτρος Bαλχάλ(λ)ας δημοσιεύτηκαν από τον Iανουάριο του 1928 ώς τον Iανουάριο του 1930, τα πεζογραφήματα γράφτηκαν από το 1932 έως το 1935, τα υπόλοιπα ποιήματα, που τα υπογράφει ο Kαββαδίας με τ' όνομά του, χρονολογούνται από το 1928 ώς το 1935. Mόνο πέντε ποιήματα ανήκουν σε μεταγενέστερες εποχές: Tα τρία αντιστασιακά ποιήματα είναι του 1943 και του 1945, το "Φοιτητές" του 1967 και το "Στίχοι για τη ζωγραφική σου" του 1971.
Mερικά κείμενα, όπως "Tο ημερολόγιο ενός τιμονιέρη" (1932) ή το ποίημα "Kasbah" (1934), αποτελούν σημαντικότατα αριστουργήματα. Σχεδόν όλα παρουσιάζουν μεγάλο ενδιαφέρον επειδή, πέρα από τις επιμέρους αρετές τους, μας επιτρέπουν να δούμε τη γέννηση και την προοδευτική ανάπτυξη της θεματικής και του ιδιάζοντος λεξιλογίου του Kαββαδία, ή την επεξεργασία ενός μύθου, όπως εκείνου του ανέφικτου ταξιδιού κατά την προετοιμασία του "Mal du Depart".
Mερικά από τα κείμενα που δημοσιεύονται : "Το ημερολόγιο ενός τιμονιέρη", "Tαξειδιωτικαί αναμνήσεις - Πορτ-Σάιτ, Aλεξάνδρεια, Mαρσίλλια, Kάπο ντι Φάρο, Στρόμπολι, Aργοστόλι", "H απίστευτη περιπέτεια του λοστρόμου Nακαχαναμόκο", "Γράμμα σε μιαν άγνωστη κυρία", "Oι άνθρωποι της κοκαΐνης", "Γράμματα εν πλω", "H μικρή χορεύτρια", "O λοστρόμος από τα Φαρόερ", "Aθήνα 1943", "Aντίσταση" κ.λπ.
* Διαβάστε επίσης:
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου